9. Hukuk Dairesi 2016/34995 E. , 2020/18972 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/34995 E. , 2020/18972 K.


'İçtihat Metni'



İLK DERECE MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan ... Otomativ Org. Tur. Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile ... tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 20/10/2009-17/07/2014 tarihleri arasında net 1.800,00 TL ile servis şoförü olarak çalıştığını, 16/01/2013 tarihinde emekli olduğunu bu tarihten sonra prim ödemesi olmadığını, servis şoförlüğü yanında idari amir ve araç sorumlusu olarak çalıştırıldığını, haklarını istemesi üzerine işverence haksız olarak iş sözleşmesinin feshedildiğini beyanla kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin, asgari geçim indirimi, ücret, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücret alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... şirketi vekili, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının kendi çalışanı olmadığını, diğer davalının çalışanı olduğunu, diğer davalıdan kısmi servis hizmeti aldıklarını beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı ..., davacının 2009-2014 tarihleri arasında servis şoförü olarak çalıştığını, araçları özensiz kullanması nedeniyle arıza gideri ve trafik cezası ödemek zorunda kaldığını, bu maddi zararın talep edilmesinden çekindiği için davacının işyerini terk ettiğini, çalıştığı işyerlerinden şikayetler olduğunu, sigortasız başka bir yerde çalışmaya devam ettiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.

Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere göre ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz :
Karar davalılardan ... Otomativ Org. Tur. Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile ... tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında, ıslaha karşı ileri sürülen zamanaşımı def’i konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Zamanaşımı, alacak hakkının belli bir süre kullanılmaması yüzünden dava edilebilme niteliğinden yoksun kalmasını ifade eder. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere zamanaşımı, alacak hakkını sona erdirmeyip sadece onu 'eksik bir borç' haline dönüştürür ve 'alacağın dava edilebilme özelliğini ortadan kaldırır.
Bu itibarla zamanaşımı savunması ileri sürüldüğünde, eğer savunma gerçekleşirse hakkın dava edilebilme niteliği ortadan kalkacağından, artık mahkemenin işin esasına girip onu incelemesi mümkün değildir.
4857 sayılı Kanundan daha önce yürürlükte bulunan 1475 sayılı Yasada ücret alacaklarıyla ilgili olarak özel bir zamanaşımı süresi öngörülmediği halde, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32/8 maddesinde, işçi ücretinin beş yıllık özel bir zamanaşımı süresine tabi olduğu açıkça belirtilmiştir. Ancak bu Kanundan önce tazminat niteliğinde olmayan, ücret niteliği ağır basan işçilik alacakları, Borçlar Kanununun 126/1 maddesi (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 147) uyarınca beş yıllık zamanaşımına tabidir.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 7'nci maddesinde, iş mahkemelerinde sözlü yargılama usulü uygulanır. Ancak 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 447'inci maddesi ile sözlü yargılama usulü kaldırılmış, aynı yasanın 316 ve devamı maddeleri gereğince iş davaları için basit yargılama usulü benimsenmiştir.
Sözlü yargılama usulünün uygulandığı dönemde zamanaşımı def'i ilk oturuma kadar ve en geç ilk oturumda yapılabilir. Ancak 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlükte olduğu dönemde 319 uncu madde hükmü uyarınca savunmanın değiştirilmesi yasağı cevap dilekçesinin verilmesiyle başlayacağından, zamanaşımı def'i cevap dilekçesi ile ileri sürülmelidir. 01.10.2011 tarihinden sonraki dönemde ilk oturuma kadar zamanaşımı definin ileri sürülmesi ve hatta ilk oturumda sözlü olarak bildirilmesi mümkün değildir.
Dava konusunun ıslah yoluyla arttırılması durumunda, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulandığı dönemde, ıslah dilekçesinin tebliğini izleyen ilk oturuma kadar ya da ilk oturumda yapılan zamanaşımı defi de ıslaha konu alacaklar yönünden hüküm ifade eder. Ancak Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonraki uygulamada, 317/2 ve 319. maddeler uyarınca ıslah dilekçesinin davalı tarafa tebliği üzerine iki haftalık süre içinde ıslaha konu kısımlar için zamanaşımı def'inde bulunulabileceği kabul edilmelidir.
Dosya içeriğinden, davacının yapmış olduğu 03/05/2016 tarihli ıslah işlemine ilişkin dilekçenin davalılara tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. Davalılar süresi içinde beyan dilekçesi vererek ıslaha karşı zamanaşımı def’i ileri sürmüştür. Davalılarca ileri sürülen ıslaha karşı zamanaşımı def’inin değerlendirilmesi gerekirken ıslaha karşı zamanaşımının değerlendirilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Kabule göre mahkemece reddedilen ulusal bayram ve genel tatil alacağı miktarı olan 1.530,85 TL üzerinden davalı şirket lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
4-Mahkemece dava konusu yıllık izin alacağı yönünden itibar edildiği ifade edilen hesap raporunun aksine olacak şekilde ve davacının talebi aşılarak karar verilmesi de hatalı olmuşur.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine 17/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.