9. Hukuk Dairesi 2017/9926 E. , 2020/18626 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2017/9926 E. , 2020/18626 K.


'İçtihat Metni'




MAHKEMESİ : İstanbul 32. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının iş akdinin feshedildiğini, işe iade davasının sonucunda davacının işe iadesine karar verildiğini, işyerine müracaatına rağmen işe başlatılmadığını iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının haklı nedenlerle işten çıkartıldığını, kendisine tüm haklarının ödendiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiştir,
İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı işyerinde 31.12.2011-31.08.2014 tarihleri arasında herhangi bir Toplu İş Sözleşmesi'de imzalanmadığı, 01.09.2014 - 31.08.2017 tarihleri arasını kapsar şekilde yeni bir Toplu İş Sözleşmesi'nin 13.04.2015 tarihinde imza altına alınarak yürürlüğe girdiği, 01.09.2014 - 31.08.2017 tarihleri arasını kapsayan Toplu İş Sözleşmesi'nin mali kısımlarına ilişkin olan 13.04.2015 tarihli anlaşma metninde mali haklarla ilgili kısımların imza tarihinde iş yerinde çalışan sendika üyesi işçilere yönelik olduğunun kararlaştırıldığı, davacının imza tarihinde fiilen iş yerinde çalışmadığı belli olup, işe iade kararı nedeniyle gerçek fesih tarihi 25.07.2014, dolayısyla 13.04.2015 tarihli anlaşma metninin imza tarihinde davacının fiilen ve hukuken çalışmadığı , 13/04/2015 tarihli protokolün 01/04/2014 yürürlük süreli 3 yıllık Toplu İş Sözleşmesi'nin ön protokol metni niteliğinde olduğu izlenimi edildiği, davacı taraf, protokolün önceki tarihe ilişkin hak getirdiğini iddia etmiş ise de, bu iddiasını kanıtlayamamış, ayrıca davacı vekili hesap bilirkişi raporu alındıktan sonra, davasını ıslah ederken, hesap bilirkişi raporunun 'C' seçeneğindeki hesaplamalar doğrultusunda davasını ıslah etmiş olduğu, davacının fiilen ve hukuken çalışmadığı dönemde davalı iş yerinde imzalanan Toplu İş Sözleşmesi'nden yararlanamayacağı ancak davacının iş akdinin gerçek fesih tarihi ile geçersiz fesih tarihi arasında ücretinde asgari ücret artışı oranında artış yapılması gerektiği, iş yerindeki diğer çalışanların ücret ve sosyal haklarındaki artışın daha sonra Toplu İş Sözleşmesi kapsamında geriye dönük olarak yapıldığı, geriye dönük artış yapılacağı bilindiğinden o dönem içerisinde diğer işçilere zam yapılmadığı, dolayısı ile Toplu İş Sözleşmesi'nden yararlanamayan davacının sadece geçen süre içerisindeki ücret artışından yararlanması gerektiği, davacı tarafın istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı taraf vekilleri temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçi kesinleşen işe iade sonrasında işe başlatılamadığını ileri sürerek ihbar ve kıdem tazminatı isteklerinde bulunmuş, Mahkemece talebin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık işe iade kararı sonrasında davacının işe başlatılmadığı tarih olan 25.07.2014 tarihinde toplu iş sözleşmesinden yararlanıp yararlanmayacağı ve ücretinin buna göre belirlenip belirlenemeyeceği noktasındadır.
Davacının iş akdi 27.07.2012 tarihinde feshedilmiş ve feshin gerçerli nedene dayanamadığını kesinleşen Yargıtay kararı ile tespit olunmuştur. Davacının 25.07.2014 tarihinde işe başlatmama yoluyla iş sözleşmesinin sona erdiği tartışmasızdır.
Geçersiz sayılan feshi takip eden boşta geçen dört aya kadar sürenin hizmet süresinden sayıldığı ve bu sürenin ilavesiyle işe başlatmama tarihindeki ücret üzerinden kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesi gerektiği sonucuna varılmalıdır.
Davalı işyerinde 13.04.2015 tarihinde toplu iş sözleşmesi imzalandığı ve yürürlük tarihinin 01.09.2014-31.08.2017 arasında belirlendiği anlaşılmıştır. Öte yandan 13.04.2015 tarihinde imzalanan anlaşma tutanağında 01.09.2012 tarihinden itibaren ücretlerde her altı ayda bir iyileştirme yapılacağı öngörülmüştür. Davacının iş sözleşmesi ilk olarak 27.07.2012 tarihinde feshedilmişse de feshi izleyen dört aylık süre içinde işçinin çalışmasına devam ettiği sonucuna varılması, belirtilen süre içinde 01.09.2012 tarihinde uygulanan ücret artışı ve sonraki iyileştirmeden davacının yararlanması gerekir. Dairemiz emsal kararları da bu yöndedir. (2017-18701 Esas, 2018-3550) Böyle olunca 13.04.2015 tarihinde imzalanan anlaşma tutanağı çerçevesinde davacının işe başlatılmadığı tarih itibariyle ücreti belirlenerek kıdem ile ihbar tazminatı hesaplanmalıdır. Dosyada bulunan bilirkişi raporunun ilgili seçeneği bu yönden bir değerlendirmeye tabi tutularak taleple bağlı kalmak suretiyle istekle ilgili hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin ise Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 15.12.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.