9. Hukuk Dairesi 2016/26813 E. , 2020/14856 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/26813 E. , 2020/14856 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı-Karşı Davalının İstem ve Savunmasının Özeti:
Davacı-karşı davalı vekili, davalı işverenin ... Haber Ajansı’nın haber personeli taşıyıcısı olduğunu, müvekkilinin davalı işyerine 04.05.2012 tarihinde işe girdiğini, 01.05.2014 tarihinde akşam saat 22:00 de işten ayrıldığını, kullandığı aracı her ay için parasız olarak 300 km kullanabildiğini ve yakıt parasının davacıdan alınmadığını, Mart ve Nisan 2014 aylarında bu kullanımdan yoksun bırakıldığını ve 300 km kullanım parasının ücretinden kesildiğini, davalı işverene bu durumu bildirdiğinde iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini, fazla çalışma ve genel tatil ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ile yıllık izin ücretinin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı-Karşı Davacının Cevap ve İsteminin Özeti:
Davalı-karşı davacı vekili, şoför olarak çalışan davacının kendisine zimmetlenen aracı 01.05.2014 tarihinde mesai saati bitiminde aracın üzerinde anahtarı ve giriş-çıkış kartları olduğu halde hiç kimseye haber vermeden bırakıp gittiğini ve daha sonraki tarihlerde işe gelmeyerek iş sözleşmesini kendi isteğiyle ve bildirimsiz olarak feshettiğini, ayrıca işe izinsiz gelmeme tutanaklarına istinaden iş sözleşmesinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. Maddesi gereği feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiş ve karşı dava ile ihbar tazminatının tahsilini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davacı-karşı davalı işçinin davasının kısmen kabulüne ve davalı-karşı davacı işverenin davasının kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, belgelere ve tüm dosya kapsamına göre davalı-karşı davacı işverenin tüm, davacı-karşı davalı işçinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı-karşı davalı işçi iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini ileri sürmüş, davalı-karşı davalı işveren ise davacının kendisine zimmetli aracı anahtarları ile bırakıp gittiğini ve daha sonraki tarihlerde işe gelmediğini savunmuş ve karşı dava ile ihbar tazminatının tahsilini istemiştir.
Mahkemece davacı-karşı davalı işçinin kıdem tazminatı talebi kabul edilmiş ve ihbar tazminatı talebi reddedilmiş, diğer taraftan davalı-karşı davacı işverenin ihbar tazminatı talebine ilişkin karşı davasının da kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemece asıl dava ve karşı davada verilen hüküm birbiriyle çelişki yaratmıştır. Şöyle ki, ihbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesini haklı bir nedeni olmaksızın ve usulüne uygun bildirim öneli tanımadan fesheden tarafın, karşı tarafa ödemesi gereken bir tazminattır. Buna göre, öncelikle iş sözleşmesinin Kanunun 24 ve 25. madde yazılı olan nedenlere dayanmaksızın feshedilmiş olması ve Kanunun 17. maddesinde belirtilen şekilde usulüne uygun olarak ihbar öneli tanınmamış olması halinde ihbar tazminatı ödenmelidir. Yine haklı fesih nedenine rağmen işçi ya da işverenin 26. maddede öngörülen hak düşürücü süre içinde fesih yoluna gitmemeleri halinde sonraki fesihlerde karşı tarafa ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğar.
İhbar tazminatı iş sözleşmesini fesheden tarafın karşı tarafa ödemesi gereken bir tazminat olduğu için, iş sözleşmesini fesheden tarafın feshi haklı bir nedene dayansa dahi, ihbar tazminatına hak kazanması mümkün olmaz. Yine, işçinin 1475 sayılı Yasanın 14. maddesi hükümleri uyarınca emeklilik, muvazzaf askerlik, evlilik gibi nedenlerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda ihbar tazminatı talep hakkı bulunmamaktadır. Anılan fesihlerde işveren de ihbar tazminatı talep edemez.
Somut uyuşmazlıkta davacı-karşı davalı işçinin 300 km’lik ücretsiz yol hakkının kaldırıldığına ilişkin tanık beyanlarına göre davacı-karşı davalı işçinin iş sözleşmesini haklı sebeple feshinin kabulüyle kıdem tazminatına hükmedilmesi sonucu itibariyle yerindedir. Ancak davalı-karşı davacı işverenin iş sözleşmesinin devamsızlık nedeniyle feshedildiği savunmasına, Sosyal Güvenlik Kurumu sigortalı işten ayrılış bildirgesinin işverenin haklı sebeple feshine ilişkin 29 kod ile bildirilmesine ve ayrıca Mahkemece davacı-karşı davalı işçinin kıdem tazminatı talebinin kabul edilmesine rağmen ihbar tazminatına ilişkin karşı davanın da kabulüne karar verilmesi hatalıdır. Davacı-karşı davalı işçinin iş sözleşmesini haklı sebeple feshettiğinin kabulüyle davalı-karşı davacı işveren tarafından karşı davada talep edilen ihbar tazminatının reddine karar verilmesi gerekirken kabulü hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 04/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.