9. Hukuk Dairesi 2016/30118 E. , 2020/14680 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/30118 E. , 2020/14680 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalıya ait iş yerinde gemi motor yenileme ustası olarak çalışırken haklı bir neden olmaksızın işten çıkarıldığını son maaşının net 2.750,00 TL olduğunu iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, asgari geçim indirimi alacağı ile yıllık izin alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevaplarının Özeti:
Davalı vekili, davacının usta değil silindir tezgahında kalfa olarak bordroda gösterilen ücretle çalıştığını davacının tazminatları ödenerek işten çıkarıldığını, hafta içi 08.30-18.00 ve cumartesileri 08.30-13.00 saatleri arasında 1,5 saat ara ile çalışıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının davalı iş yerinde 19/07/2004 tarihinden 01/01/2013 tarihine kadar çalıştığı, davacının kıdem süresinin 8 yıl 5 ay 12 gün olduğu, davacı işçinin usta olarak çalıştığı, son ücretinin dinlenen tanık beyanları ve emsal ücret araştırmalarına göre en son net 2.600,00 TL, brüt sosyal yardımlarla beraber giydirilmiş brüt ücretinin 3.792,82 TL olduğu, haklı nedenle fesih hallerini ispat yükü kendisine düşen işverenin haklı fesih nedenlerini ispatlayamadığı, davacıya kıdem ve ihbar tazminatının ödenmesinin gerektiği, yıllık izinlerinin tamamının kullanıldığını işverenin ispatlayamadığı ve davacının ödenmeyen ulusal bayram genel tatil alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm ve davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta primi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmelidir. Fakat yargılama sırasında dinlenen tanıkların ücrete ilişkin beyanları da muallaktır. Tanık olarak dinlenen ve sigorta kaydı bulunmayan işçilerin açtıkları kesinleşen hizmet tespiti dosyalarında da asgari ücretle çalıştıkları yönünde tespit yapılmıştır. Bu nedenle işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından, tarafların bildirdikleri emsal işyerlerinden ve Türkiye İstatistik Kurumu’ndan emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda davacı gemi motor yenileme ustası olduğunu ve resmi kayıtlarda ücretinin daha düşük gösterilmesine rağmen gerçekte en son net ücretinin aylık 2.750,00 TL olduğunu iddia etmiş, davalı ise davacının usta değil kalfa olduğunu ve bordrodaki ücret olan brüt 1.296,84 TL karşılığında çalıştığını savunmuştur. Yargılama sırasında dinlenen davacı ve davalı tanıklarının davacının akdinin feshinden yıllar önce işyerinden ayrıldıkları ya da işyeri çalışanı olmadıkları görülmekle davacının usta olarak çalıştığına ilişkin beyanlarının somut ve ispata yeterli olmadığı, davacının da usta olduğuna dair ustalık belgesi sunmadığından usta olduğunu kanıtlayamadığı anlaşılmakla mahkemece bu tanıkların beyanının ücret tespitinde dikkate alınması mümkün değildir. Emsal ücret araştırmasının da davacının usta olduğunun kabulüyle yapıldığı anlaşılmakla davacının kalfa olduğu kabul edilerek fiilen yaptığı iş ve işyerinin özellikleri birlikte değerlendirildiğinde yukarıda açıklanan şekilde meslek odalarından ve Türkiye İstatistik Kurumu'ndan sorularak emsal ücret araştırması yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
3- Somut olayda davacı tüm ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştığı halde ücretlerinin ödenmediğini iddia ederek ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağını talep etmiştir. Davalı vekili ise bu talebin reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise işyerinde çalışmayan tanığın beyanına göre davacının dini bayramlarda çalışmayıp resmi bayramlarda çalıştığının kabulüyle hesaplama yapılmış ise de tanığın davalı işyerinin çalışanı olmadığı işyerinin resmi bayramlarda çalıştığına dair bilgisi bulunsa bile bu tarihlerde davacının çalışıp çalışmadığını bilemeyeceği anlaşıldığından ulusal bayram ve genel tatil alacağı talebinin reddi gerekirken kabulü hatalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 04.11.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.