9. Hukuk Dairesi 2016/27516 E. , 2020/12023 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/27516 E. , 2020/12023 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin satış temsilcisi olarak ... bölgesinde 01.04.2013-29.08.2014 tarihleri arası kesintisiz çalıştığını, en son aylık net 1.700,00 TL ücret aldığını, 208,00 TL yemek parası ve servis ücreti bulunduğunu, haftanın 6 günü 07.30-17.00 saatleri arasında 1 saat ara dinlenme ile çalıştığını, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesi 5. fıkrası gereği emeklilik sebebi ile iş sözleşmesini feshettiğini, işverenin yazıyı elden almaması sebebi ile 29.08.2014 tarihinde noter aracılığı ile gönderildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti ve Ağustos ayı ücret alacağının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili ise davacının 1.200,00 TL net ücret ile çalıştığını, yemek ve ulaşım yardımı yapıldığını 31.08.2014 tarihine kadar ...'na primlerinin eksiksiz ödendiğini, davacının imzaladığı iş sözleşmesinde işverenin talebi halinde fazla çalışmayı kabul ettiğini, yıl içinde yapılmış fazla çalışmalara ilişkin ücretlerin bordrolar ile ödendiğini, 2014 yılı Ağustos ayı bordrosu ve banka kayıtlarına bakıldığında yıllık izin ve işten ayrılmadan önceki ücretinin ödenmiş olduğunun görüleceğini, ihtarnamenin 29.08.2014 tarihinde ulaştığını, iş sözleşmesinin 29.09.2014 tarih itibari ile feshedilmiş sayılacağını, başka bir işte çalışmak için ayrıldığını savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar yasal süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nda 32'nci maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
İş sözleşmesinin tarafları, asgarî ücretin altında kalmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde ücretin miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde ücretin miktarının açıkça belirtilmemiş olması, taraflar arasında iş sözleşmesinin bulunmadığı anlamına gelmez. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 401. maddesinde, işverenin işçiye sözleşmede veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde ise asgari ücretten az olmamak kaydıyla emsal ücreti ödemekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, satış temsilcisi olarak çalışan davacı net 1.700,00 TL ücret aldığını, 208,00 TL yemek parası ve servis ücreti bulunduğunu iddia etmiştir. Davalı vekili ise davacının 1.200,00 TL net ücret ile çalıştığını, yemek ve ulaşım yardımı yapıldığını savunmuştur. Yargılama sırasında dinlenen ve davacı ile aynı işi yapan satış temsilcisi davacı tanıkları ücretlerin 1.200,00 TL'sinin bankaya yatırıldığını kalan kısmın ise elden ödendiğini beyan ederek, davacının kendileri gibi 1.700,00 TL ücret aldığını doğrulamıştır. Biri depo görevlisi, diğeri bölge sorumlusu olan davalı tanıkları ise davacının 1.200,00 TL ücret ile çalıştığını beyan etmiştir. Yapılan emsal ücret araştırması sonucu Sosyal İş Sendikası satış temsilcisinin ortalama net 1.800,00 TL ücret alabileceğini, İstanbul Ticaret Odası ise 990,00 TL net ücret alabileceğini bildirmiştir. Bilirkişi raporunda davacının iş sözleşmesinde yazılı olan 1.200,00 TL net ücret ve davacı iddiası olan 1.700,00 TL net ücret üzerinden alternatifli hesaplama yapılmıştır. Mahkeme bilirkişinin 1.200,00 TL net ücret üzerinden yaptığı hesaplamayı hükme esas almıştır. Oysa gerekçesinde dinlenen davacı tanık beyanları, Sosyal İş Sendikası'ndan gelen emsal ücret araştırmasına ilişkin cevabi yazı, taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi ve tanıkların ücretin 1.200,00 TL'sinin bankaya yatırıldığı, kalan kısmın elden ödendiği yönündeki beyanlarının nazara alındığını belirtmiştir. Mahkeme gerekçesinde açıklandığı üzere davacının son aylık net ücretinin 1.700,00 TL olduğu dosya içeriğine göre kanıtlanmıştır. Bilirkişinin ilgili seçeneği değerlendirmeye tabi tutularak istekler hakkında karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde kabulü bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 15.10.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.