10. Hukuk Dairesi 2015/17423 E. , 2018/2846 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2015/17423 E. , 2018/2846 K.


'İçtihat Metni'

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
6183 sayılı Kanunun “Ödeme emri” başlıklı 55. maddesinin ilk fıkrasında; kamu alacağını vadesinde ödemeyenlere, yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları gereğinin bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; “Ödeme emrine itiraz” başlığını taşıyan 58. maddesinin birinci fıkrasında; kendisine ödeme emri tebliğ olunan kişinin, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde itirazda bulunabileceği belirtilmiştir.
Görüldüğü gibi; “menfi tespit” niteliğindeki ödeme emrine itiraz/ödeme emrinin iptali davasının yedi günlük hak düşürücü süre içerisinde açılması zorunlu olduğu gibi, kendisine ödeme emri gönderilen borçlunun itirazları da üç nedenle sınırlandırılmıştır. Davanın yasal dayanağını oluşturan 6183 sayılı Kanunun 58. maddesine göre; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahıs, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren yedi (7) gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde itirazda bulunabilir. İtiraz etmezse borç kesinleşmiş olur.
Diğer taraftan 6183 sayılı Kanunun 54. maddesi hükmü uyarınca da süresinde ödenmeyen amme alacağı tahsil dairesince cebren tahsil olunur. Amme borçlusunun borcuna yetecek miktarda mallarının haczedilerek paraya çevrilmesi de maddede belirtilen cebren tahsil şekillerinden birisidir. Bu bağlamda, borçtan dolayı cebren tahsile geçmeden önce anılan Kanunun 55. maddesi hükmünde öngörülen bilgilerin tümünü içeren bir ödemeye çağrı yazısının “ödeme emri” nin tebliğ edilmesi yasal zorunluluktur. Bir başka ifade ile kamu alacağı için “ödeme emri” çıkarılmadan ve icra takibi kesinleştirilmeden haciz uygulanması ve diğer cebren tahsil yollarına başvurulması kanuna aykırıdır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; dava dışı tasfiye halinde ... Konut Yapı Kooperatifinde 3 kişilik tasfiye kurulu üyesinden biri ve kooperatif temsilcisi olan davacı hakkında 6183 sayılı Kanun hükümleri uyarınca, 2012/43809, 2012/43808 ve 2012/43810 sayılı takip dosyasından gönderilen ödeme emrlerinin iptali istemiyle açılan davada, Mahkemece, davacının tasfiye memuru olarak atandığı döneme ilişkin olarak 6183 sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca tasfiye memurunun sorumluluğu irdelenmeksizin, davacının kuruluşundan beri dava dışı ... Konut Yapı Kooperatifinin üst düzey yöneticisi olduğu, davaya konu ödeme emirlerinin davacının yönetici olduğu döneme ait prim borcuna ilişkin olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; verilen hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
6183 sayılı 33. maddesinde; “ Tasfiye memurları veya tasfiyeyi yürütenler, tasfiyenin başladığını üç gün içinde ilgili tahsil dairelerine bildirmek mecburiyetindedirler.
Tasfiye memurları veya tasfiyeyi yürütenler, amme idarelerinin her türlü alacaklarını ödemeden veya ödemek üzere ayırmadan önce tasfiye sonucunda elde edileni dağıtamazlar veya bunlar üzerinde her hangi bir şekilde tasarrufta bulunamazlar. Aksi halde tahakkuk etmiş ve edecek amme alacaklarından tasfiye memurları veya tasfiyeyi yürütenler şahsan ve müteselsilen mesul olurlar. Bu mesuliyet yapılan tasarrufların ifade ettiği para miktarını geçemez.
Bunların ödedikleri borçlar için amme alacağı ödenmeden kendilerine dağıtım yapılmış olanlara rücu hakları mahfuzdur.” hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, tasfiye memurlarına ve tasfiyeyi yürütenlere getirilen sorumluluk, öncelikle, tasfiye sonucu yapılan dağıtım veya tasarruf tarihine kadar tahakkuk eden kamu alacakları ile ilgilidir. Ancak, madde, “…tahakkuk etmiş ve edecek…” ibaresi ile, o tarihe kadar tahakkuk etmemiş, daha sonraki bir tarihte tahakkuk edecek olan kamu alacaklarından dolayı da, tasfiye memurunu ve tasfiyeyi yürütenleri sorumlu tutmaktadır. Bununla birlikte, ileride tahakkuk edecek kamu alacaklarından tasfiye memurlarını ve tasfiyeyi yürütenleri sorumlu tutabilmek için, kamu alacağının onlara, dağıtım veya tasarrufun yapıldığı tarihten önce bildirilmiş olması koşulunu aramak gerekir. Önceki, döneme ait olup da, ileride yapılacak inceleme ve araştırma ile tespit edilebilecek olan ve, bu nedenle de tasfiye memurunun bilgisinde bulunmayan, doğumundan onun kusuru olmayan bir kamu alacağından dolayı, salt dağıtım yapmış olmasından bahisle tasfiye memurunun sorumlu tutulmasının hukuksal dayanağı yoktur. ( Turgut Candan, Açıklamalı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ocak 2011, sayfa 166)
Somut olayda, dosya içerisinde bulunan ilgili Ticaret Sicili kayıtlarına göre, dava dışı ... Konut Yapı Kooperatifinde 16.09.2003 tarihinden beri yönetim kurulu üyesi, kooperatifi temsil ve ilzama, imzaya yetkili davacının, 30.05.2009 tarihinde yapılan Genel Kurul toplantı tutanağına göre, tasfiyeye girdiği anlaşılan kooperatifte 3 yıl süre ile tasfiye memuru olarak atandığı anlaşılmakla, Mahkemece, davacının tasfiye memuru olarak atandığı döneme ilişkin (2009 sonrası) olarak, 6183 sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca tasfiye memurunun sorumluluğu adı altında davacının sorumluluğunun irdelenmesi gerekirken, eksik araştırma, inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 02.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.