10. Hukuk Dairesi 2017/5994 E. , 2018/4950 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2017/5994 E. , 2018/4950 K.


'İçtihat Metni'

Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı ... Başkanlığı avukatı ile davalı ... ve dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın temel yasal dayanakları 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleri olup 506 sayılı Kanunun 2. maddesinde, bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanların bu Kanuna göre sigortalı sayılacağı belirtilmiş, 4. maddesinde, bu Kanunun uygulanmasında 2. maddede belirtilen sigortalıları çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler “işveren”, 5. maddesinde, anılan sigortalıların işlerini yaptıkları yerler “işyeri” olarak tanımlanmış, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 4/1(a), 11., 12. maddelerinde de benzer düzenlemeler yapılmıştır.
İnceleme konusu davada; davacı 25.05.2003-01.08.2012 tarihleri arasında Donat İş Merkezinde gece bekçisi olarak çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne yönelik ilk hüküm Dairemizin 23.10.2014 tarihli ilamı ile iş merkezinin yapım tarihi, maliki/maliklerinin tespit edilmesi, aynı çevrede faaliyet yürüten işveren ve çalışanlar saptanarak dinlenilmesi yönünden bozulmuş ise de bozma gereklerinin yerine getirilmediği anlaşılmaktadır.
09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargitay İçtihadı Birleştirme kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir Mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda; Mahkeme yönünden o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine bozma kararında açıklanan hukuki esaslar çerçevesinde hüküm kurmak yükümlülüğü doğar. Bu hukuki aşama 'usuli kazanılmış hak' olarak adlandırılır. Bu hukuki müessese Mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararındaki esaslar ve istenilenler kapsamında işlem yapmak ve hüküm kurma zorunluluğunu getirir.
Dosya kapsamında iş merkezinde iş yeri bulunan kişiler tanık olarak dinlenilmiş olduğundan iş yeri açma ruhsatları ilgili belediye başkanlığından, elektrik, su abonelikleri ile ilgili bilgi ve belgeler ilgili idarelerden celp edilmek suretiyle iş merkezinin yapım tarihi, hangi tarihte inşaatın bittiği, iş merkezinin hangi tarihte faaliyete geçtiği tespit edilmeli, iş merkezinin yönetiminin oluşup oluşmadığı araştırılmalı, yönetim oluşmuşsa yönetimdeki kişilerin beyanı alınmalı, davacıdan kendisinin kim tarafından işe alındığı, kiminle muhatap olduğu, ücretlerinin kim tarafından ödendiği sorularak ...'ın da işveren olup olmadığı araştırılmalıdır
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kısmen kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ... Başkanlığı avukatı ile davalı ... ve dahili davalılar vekilinin bu yönleri amaçlayan itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ...'e iadesine, 21.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.