10. Hukuk Dairesi 2015/24928 E. , 2018/1666 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2015/24928 E. , 2018/1666 K.


'İçtihat Metni'

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dava, 24.01.2002 günü gerçekleşen iş kazasında sürekli iş göremezlik durumuna giren sigortalıya bağlanan ilk peşin değerli gelir, ödenen geçici iş göremezlik ödeneği ile yapılan tedavi masraflarından oluşan sosyal sigorta yardımlarının 506 sayılı Yasa'nın 26. maddesi hükmü uyarınca davalı işverenden rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükme esas alınan kusur raporunda davalı işvereni % 100 kusurlu, kazalı işçiyi kusursuz saymak suretiyle asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemenin hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Sigortalı veya hak sahipleri tarafından tazmin sorumluları aleyhine açılan tazminat davalarında alınan kusur tespitine ilişkin bilirkişi raporuyla ulaşılan sonuçlar, rücu davasında Kurumun taraf olmaması nedeniyle bağlayıcı nitelikte bulunmamakta, işçi sağlığı ve iş güvenliği kuralları yönünden ayrıntılı irdeleme içermesi halinde güçlü delil olarak kabul edilebilmektedir.
Mahkemece, kesinleşen tazminat dosyasında alınan kusur raporu da dikkate alınmak suretiyle işçi sağlığı ve iş güvenliği ile iş kazasının vuku bulduğu iş kolunda uzman bilirkişi heyetinden; kusur oran ve aidiyeti konusunda yeniden rapor alınarak hüküm kurulmalıdır.
2- Borcu ortadan kaldırmamakla birlikte yerine getirmekten kaçınma yetkisi veren zamanaşımı defi, ancak bunu ileri süren taraf yönünden sonuç doğurmakta olup, bir başka anlatımla, mahkemece kendiliğinden gözetilemeyen ancak yasal süre içerisinde ileri sürüldüğü takdirde değerlendirilmesi gerekir ve başlangıcı da; “zarar ve faile ıttıla” tarihidir. Bilindiği üzere zarar ve faile ıttılanın birlikte gerçekleşmesi
gerekir ve sadece birinin gerçekleşmesi zamanaşımı süresinin başlaması için yeterli değildir. Zarara ve faile ıttıla, Kurumun yetkili organının ıttılaı olduğundan, zararın ıttıla tarihi sigortalı ya da hak sahibine bağlanan gelirler yönünden tahsis onay tarihi, masraf ve ödemeler yönünden sarf ve ödeme tarihidir. Faile ıttılanın ise özel bir duyarlılıkla araştırılıp incelenmesi gerekmektedir. Uygulamada, Kurum müdahil olmuş ise devam eden ceza davasında verilen mahkûmiyet kararının kesinleştiği tarih, Kurum sigorta müfettişi veya Çalışma Bakanlığı iş müfettişi raporunun Kurumun yetkili makamlarına intikal tarihi ya da ilk rücu davasının açıldığı tarih, faile ıttıla tarihi olarak kabul edilmektedir.
Ayrıca özellikle belirtilmelidir ki, zamanaşımı defi davanın esası hakkında her türlü muameleye manidir. Bu sorun halledilmeden davanın esası incelenemez (11.01.1940 tarihli 15/70 sayılı İçt. Bir. Kararı) ve yargı kararları ile öğretide kısmi davada dava edilmeyen alacak kesimi için, fazlaya ilişkin hakkın saklı tutulmuş olmasının zamanaşımını kesmeyeceği kabul edilmektedir. (Prof.Dr.... Hukuk Muhakemeleri Usulü Altıncı Baskı Cilt: II sayfa: 1541 v.d) Kısmi dava açılması halinde zamanaşımı yalnız alacağın kısmi dava konusu yapılan miktarı için kesilir. Y. HGK. 20.03.1968 gün ve 1968/9-210 E. ve 151 K., 03.07.2002 gün ve 2002/9-564 E. ve 572 K., 09.10.2002 gün ve 2002/9-808 E. ve 2002/801 K. sayılı ilamları da bu yöndedir.
Eldeki davaya konu 24.01.2002 tarihinde gerçekleşen iş kazasında yaralanan sigortalıya bağlanan gelir ve ödemelerin rücuan tazminatına ilişkin asıl davanın 04.09.2013, birleşen davanın 23.06.2014 tarihinde açıldığı, geçici iş göremezlik ödeneklerine ilişkin ödemelerin 24.01.2002-02.05.2002 tarihleri arasında yapıldığı, tedavi giderlerinden 98,50 TL'ye ait faturanın ise 24.01.2002 yılına ait olduğu, davalı tarafından süresi içerisinde zamanaşımı def'inde bulunulduğu anlaşılmakla; söz konusu meblağlar yönünden zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekirken Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, hükmü temyiz eden davalı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 05.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.