10. Hukuk Dairesi 2019/3705 E. , 2019/8528 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2019/3705 E. , 2019/8528 K.


'İçtihat Metni'

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

Dava, davacının dul aylığına hak kazandığının tespiti ile kesinti tarihinden itibaren ödenmeyen aylıkların yasal faizi ile tahsili istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ...Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
...Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, ilk eşi ...'ın vefatının ardından dul aylığının bağlandığını, müvekkilinin 2010 yılında ikinci bir evlilik yapması nedeni ile dul aylığının kesildiğini, müvekkilinin eski eşi ... ile ...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/426 Esas - 2011/361 Karar sayılı kararı ile boşandığını, boşanmanın ardından müvekkilinin dul aylığının yeniden bağlanması için Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'na başvuruda bulunduğunu aylığının yeniden bağlandığını, ancak 06.08.2012 tarihinde müvekkiline yapılan tebliğ ile dul aylığının kesilmesine karar verildiğini müvekkilinin ilgili karara itiraz ettiğini ancak ödemelerin kesildiğini, müvekkilinin boşanmış olduğu eşi ile aynı evde yaşamadığı halde bu şekilde tutanak tutularak aylık kesimine gidildiğini, aylığının yeniden bağlanması için 24.04.2015 tarihinde Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına dilekçe ile başvurduğunu dilekçeye S.G.K Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen cevapta 12.11.2012 tarihinde müvekkiline verilmiş olan cevap yazısında atıfta bulunulduğunu; itirazın Mahkeme kanalıyla ispatlanması gerektiğini ifade edilerek talebin reddedildiğini, tüm bu nedenlerle; fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak müvekkilinin eski eşi ... ile fiilen birlikte olmadığının ve müteveffa ... açısından dul aylığına hakkı bulunduğunun tespitini, haksız kesinti tarihinden itibaren müvekkiline ödenmeyen aylıkların müvekkiline yasal faizi ile davalı kurum tarafından ödenmesini, aylıkların devamını istemiştir.
II-CEVAP
Davalı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekili cevap dilekçesi ile resen tespit edilecek nedenlerle usul ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi, davanın kabulü ile; davacının boşanmış olduğu eski eşi ... ile fiilen birlikte yaşamadığının ve müteveffa ...'dan dul aylığına hak kazandığının tespitine, muarazanın bu şekilde giderilmesine,
Davacıya öncesinde ... yönünden bağlanan dul aylığının devamına,
Dul aylığının kesilme tarihinden itibaren ödenmeyen aylıkların kesintilerin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan tahsili ile davacıya ödenmesine, karar vermiştir.
B-BAM KARARI
...Bölge Adliye Mahkemesince, ... İş Mahkemesinin 05.12.2016 tarihli, 2015/429 E., 2016/448 K. sayılı kararına yönelik davalı SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine, karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili davanın reddine karar verilmesi gerektiği halde kabulüne karar verilmesinin haksız olduğunu belirtilerek talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosyanın incelemesinden, davalı Kurumun 09.05.2019 tarihli cevabı yazısı ile davacının aylıklarının kesildiği tarih olan 01.08.2011 tarihinden itibaren yeniden açılarak 01.08.2011 - 30.04.2017 tarihleri arası 55.230,70 TL aylık ile 8.147,40 TL yasal faiz tahakkuk tutarının ilgili tarafından tahsil edildiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır. Dava açıldıktan sonra meydana gelen bir olay nedeniyle dava konusunun ortadan kalkması; eş söyleyişle tarafların, davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararının kalmaması halinde, bu olayın hükümde göz önüne alınması ve Mahkemenin, davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekir.
Bu çerçevede; Mahkemece, davacının aylıklarının 01.08.2011'den itibaren kesildiği dikkate alınarak, Kurumun ilgili cevabi yazısı da göz önünde tutulmak suretiyle davanın konusuz kalıp kalmadığı irdelenmeli, ve sonucuna göre karar verilmeli bu kapsamda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 331/1. maddesinde, davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan durumlarda, hâkimin davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmedeceği hususu da gözetilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemenin, bu maddi ve hukuki olguları gözetmeksizin eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar vermiş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ...Bölge Adliye Mahkemesi 10.Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ...Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 13/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.