10. Hukuk Dairesi 2019/2413 E. , 2019/4602 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2019/2413 E. , 2019/4602 K.


'İçtihat Metni'

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği üzere davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79. maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur.Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
İnceleme konusu davada; davacı 20.01.1998-01.06.2006 tarihleri arasında sürekli ve kesintisiz davalıya ait ... Gazinosu isimli işyerinde çalıştığının tespitini talep ettiği, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamında bulunan hizmet cetvelinden davacının 01.02.1999-30.04.1999 ve 22.05.2000-31.05.2000 tarihleri arasında dava dışı başka iş yerlerinden, 2004/5 dönemde ise davalı iş yerinden bir gün bildiriminin olduğu görülmektedir. Davalı iş yeri 20.08.1992-31.05.2004 tarihleri arasında kanun kapsamında olup, davacı adına düzenlenmiş, imzalı 19.09.2002 tarihli işe giriş bildirgesi bulunmaktadır. Dosyada dinlenen bazı tanıklar iş yerinin 2006 yılında kapandığı ve davacının, iş yerinin kapandığı tarihe kadar çalıştığı yönünde beyanda bulundukları, davacının da temyiz dilekçesi ekinde 2004 ve 2005 yıllarına ait sağlık belgeleri ile vizite kağıtlarını sunduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece davacıya ait işe giriş bildirgesi ve davalı iş yerinin kanun kapsamından çıkış tarihi esas alınarak davacının 19.09.2002-31.05.2004 tarihleri arasında davalı iş yerinde çalıştığı şeklinde hüküm kurulmuştur. Dosya kapsamına göre; 31.05.2004 tarihi öncesi mahkeme kabulü yerinde ise de, 31.05.2004 sonrası dönem yönünden hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Somut dosyada davalı iş yeri 31.05.2004 tarihinden itibaren kanun kapsamından çıkmış ise de bu tarihten sonraki dönem yönünden iş yerinin faaliyetine fiilen devam edip etmediğinin araştırılması gerekmektedir. Bu kapsamda ilgili vergi dairesi ve emniyet müdürlüğünden araştırma yapılarak ve bu kurumlarda bulunan davalı iş yeri ile ilgili bütün bilgi ve belgeler celp edilerek, iş yerinin bu dönemde de açık olup olmadığı, çalışmasına devam edip etmediği tespit edilmeli, vergi dairesi ve emniyet müdürlüğü tarafından denetim yapılmış ise ilgili belgeler ve tutanaklar istenilmeli, emniyet müdürlüğüne iş yerinde çalışanlara ait liste verilip verilmediği araştırılmalı, bu şekilde davacının 31.05.2004 tarihinden sonra davalı iş yerinde çalışması olup olmadığı irdelenmeli, elde edilecek sonuç değerlendirilmek suretiyle hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı ve davalı Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 22.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.