10. Hukuk Dairesi 2019/4755 E. , 2019/7351 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2019/4755 E. , 2019/7351 K.


'İçtihat Metni'

Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
No : 2015/800-2019/68

Dava, hak sahibi konumunda yer alan davalıya 5510 sayılı Kanun’un 56. madde hükümlerine göre, yersiz ödendiği ileri sürülen ölüm aylıklarının yasal faiziyle birlikte geri alınması istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında verilen boşanma kararı 2004 yılında kesinleşen davalıya, 2003 yılında yaşamını yitiren sigortalı babası üzerinden 506 sayılı Kanun hükümlerine göre hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan ölüm aylığının, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle davacı Kurumca 2010 yılında gerçekleştirilen işlemle 01.10.2008 tarihi itibarıyla kesilerek, 18.10.2008 – 17.07.2010 döneminde yersiz ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden borç tahakkuk ettirilip işbu davanın açıldığı, mahkemece bozma sonrası yapılan yargılama neticesinde, davnın kabulüne dair karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, uyuşmazlık konusu boşanılan eşle eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun yöntemince araştırılarak karar verilmediği, eksik inceleme sonucu karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin ikinci fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır. Anılan maddeye dayalı açılan bu tür davalarda eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir.
Bu bakımdan; davacının, ... Mah. 889. Sok. ... adresinde yaşadığı iddiasına karşı uyuşmazlık konusu dönemi kapsar şekilde aynı apartmanda bulunan kapıcı, yönetici ve komşuların kolluk marifetiyle resen tespit edilerek beyanlarına başvurulmalı, beyanlar arası çelişki olursa giderilmeli, Kuruma ihbarda bulunan, ... ve ...’ın beyanları alınmalı, davacı ve eski eşe ait medula sistemindeki kayıtlarda görünen adresleri ilgili sağlık kuruluşlarından araştırılmalı, davacı ve boşanılan eşin uyuşmazlık konusu dönemde oturdukları yer mahalle muhtarı ve azaların beyanlarına başvurulmalı ve elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Dinlenen tanıkların beyanlar arasında çelişki olursa giderilmeli, böylelikle “boşanılan eşle eylemli olarak birlikte yaşama” olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği, toplanan kanıtlar ışığı altında değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 14.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.