10. Hukuk Dairesi 2017/2554 E. , 2019/4663 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2017/2554 E. , 2019/4663 K.


'İçtihat Metni'

Bölge Adliye
Mahkemesi : Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi

Dava, iş kazası tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının 21.04.2012 tarihinde davalı şirket tarafından üstlenilen bir apartman dairesinin pencere önüne mermer montaj işinde bir arkadaşı ile beraber görevlendirildiğini, montaj sırasında 4. kattan düştüğünü, iddia ederek, bu olayın iş kazası olduğunun tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı SGK ve davalı ... Grup Granit Mermer İnş. Mob. Dek. Ltd. Şti. vekilleri haksız ve yersiz açılan hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece. davanın kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı işveren vekili yetkili mahkemenin kazanın meydana geldiği Ankara Batı İş Mahkemesi olması nedeniyle yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini, davacı ile aralarında taşeronluk sözleşmesi bulunduğunu, bu nedenle kazanın iş kazası olarak nitelendirilmesinin mümkün bulunmadığını, kazaya ilişkin tek bir tanık ifadesi bile olmadığını ileri sürmüş ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Kurum vekili, Kurumun davanın açılmasına sebebiyet vermediğini, bu nedenle yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmaması gerektiğini, davacının 5510 sayılı Yasanın 4. maddesinde öngörülen sigortalı olma şartını yerine getirmediğinden olayın iş kazası olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını ileri sürmüş ve kamu düzenine ilişkin olan hususlar gözetilerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Davalı işveren ... Grup Granit Mermer İnş.Mob.Dek.Ltd.Şti. ve davalı Kurum vekilinin istinaf istemlerinin 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, davacının 5510 sayılı Yasanın 4. maddesinde öngörülen sigortalı olma şartını yerine getirmediğinden olayın iş kazası olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını ileri sürerek anılan kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesi istemiyle temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanaklarından biri 506 sayılı Kanunun 11/A maddesidir. Anılan maddeye göre eldeki davayla ilgili olarak iş kazası;
a-)Sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada,
b-)İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla,
Hemen veya sonradan sigortalıyı bedence veya ruhça arızaya uğratan olaydır.
Olayın, işkazası olarak kabul edilebilmesi için;
A-)Olaya, maruz kalan kişinin 506 sayılı Kanunun 2. maddesi anlamında sigortalı olması,
B-)Olayın, 506 sayılı Kanunun 11/A maddesinde sayılı ve sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, olayın, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunludur.
HMK 31 madde gereğince, Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir. Davaya konu talebin somutlaştırılmaması halinde önce hâkim, HMK 31 maddesi ve 119/1-e maddesi gereğince davayı aydınlatma ödevi ve ön incelemedeki görevi gereği, somut olmayan hususların belirlenmesini davacıdan istemeli, gerekirse tarafa açıklattırma yaptırmalı, bu eksiklik giderildikten sonra yargılamaya devam etmelidir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığı altında inceleme konusu dava değerlendirildiğinde, mahkemece, yeterince inceleme ve araştırma yapılmadığı, dosya içerisine getirtilen kanıtların hüküm kurmaya elverişli olmadığı belirgindir. Zira öncelikle, olayın nasıl gerçekleştiği hususundaki somut olgu, hiçbir tereddüt oluşturmayacak şekilde belirlenmeli, HMK 31 maddesi ve 119/1-e maddesi gereğince davayı aydınlatma ödevi ve ön incelemedeki görevi gereği davacının beyanı alınarak Sincan Devlet Hastanesine vermiş olduğu yazıda kendi işinde çalışırken yüksekten düşmek suretiyle yaralandığını işyerinin kendisine ait olduğunu belirtmesi karşısında davalı şirket ile davacı arasındaki ilişkinin hizmet akdi mi yoksa asıl-alt işveren ilişkisi mi olduğı, iş kazası tespitini 4-a kapsamında mı istediği, 4-b kapsamında istemiş ise de kuruma yapılaması gereken başvurusunun olup olmadığı, mermer işi ile ilgili kendisine ait işyerinin olup olmadığı sorulmalı ve bu doğrultuda gerekli araştırmalar usulünce yapılmalı, ayrıca davalı şirkete ait işyeri yetkililerinin anlaşmayı kimle yaptıkları, yapılacak işle ilgili gerekli malzemelerin davacının nasıl ve kimden temin ettiği araştırılmalı, işyerinde çalışan kişiler saptanarak dava konusu ile ilgili re’sen bilgi ve görgülerine başvurulmalı, davacı ile davalı şirket arasındaki ilişki belirlenmeli ve elde edilecek sonucuna göre karar verilmelidir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 22.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.