10. Hukuk Dairesi 2016/16042 E. , 2019/4261 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2016/16042 E. , 2019/4261 K.


'İçtihat Metni'

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, ek ödemelerden yapılan prim kesintilerinin iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosya içindeki kayıt ve belgelerden; davacının talep ettiği 2007/7 döneminden, kadroya geçtiği (4/1-c) 2011/7 dönemine kadar 506 sayılı Yasa ve 5510 sayılı Yasa'nın 4/1-a maddesi kapsamında hemşire olarak çalıştığı, davacıya yapılan ek ödemelerden davalı Kurumca prim kesintisi yapıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık; ek ödemelerden sigorta prim kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususunda toplandığından, uyuşmazlığın, 1.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa öncesi ve sonrasına ilişkin düzenlemelere göre irdelenmesi gerekecektir.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa'nın 80/c, 506 sayılı Yasa'nın 77. maddeleri ile 27.06.1989 tarihli 375 sayılı KHK'dir.
5510 sayılı Yasanın yürürlük tarihinden önce uygulanması gereken 506 sayılı Yasanın 77/b, c maddesine göre; 'prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan sigortalılara o ay içinde ödenenlerin', 'idare veya kaza mercilerince verilen karar gereğince (a) ve (b) fıkralarında yazılı kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin,' brüt toplam primlerin hesabında dikkate alınır. Sigorta primleri hesabına katılmayacak istisnalar aynı maddede; yolluklar, çocuk ve aile zamları, ölüm, doğum ve evlenme yardımları ile ayni yardımlar olarak açıkça gösterilmiştir.
27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK'nin EK:3 maddesi 'ek ödemenin hak kazanılmasında ve ödenmesinde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır ve bu ek ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz' hükmüne haiz olup, ek ödemeden prim kesintisi yapılmayacağına ilişkin açık bir düzenleme getirmediğinden uygulanabilirliği bulunmamaktadır.
5510 sayılı Yasa'nın 80. maddesinde prime esas kazançların nasıl hesaplanacağı düzenlenmiş ve aynı maddenin c bendinde '...Diğer kanunlardaki prime esas tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz' hükmü öngörülmüştür. Bu düzenleme uyarınca zaten 375 sayılı KHK'nın uygulanması söz konusu olmayacaktır.
11.10.2011 tarihli 666 sayılı KHK 'nın 1. maddesi ile 375 sayılı KHK'ye eklenen ek 9. maddesi ise ' ..Kadro karşılığı sözleşmeli personel ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı Cetvele dahil pozisyonlarda istihdam edilen sözleşmeli personel hariç olmak üzere, çeşitli statülerde istihdam edilen sözleşmeli personele, çalıştıkları birim ve bulundukları pozisyon unvanı itibarıyla aynı veya benzer unvanlı memur kadrosunda çalışan, hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personel için belirlenmiş olan ek ödeme oranını aşmamak üzere, statüleri ile mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemeler dahil almakta oldukları toplam ödeme tutarları gibi kriterler birlikte veya ayrı ayrı dikkate alınarak bu madde hükümleri çerçevesinde ek ödeme yapılıp yapılmayacağını, yapılacak ek ödeme oranını sözleşme ücreti ile ilişkilendirilmeksizin belirlemeye, Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu ödeme tutarı damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve sigorta prim kesintisine tabi tutulmaz. ' hükmü getirilmiş ve bu maddenin yürürlüğü 666 sayılı KHK'nin 8. maddesinde 15/1/2012 tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenmiş olup, davacının 5510 sayılı Yasa'nın 4/1-c maddesi kapsamında çalışmaya başladığı tarih dikkate alındığında ilgili düzenlemenin de somut olayda uygulanma yeri bulunmamaktadır.
Belirtilen açıklamalar ve yasal düzenlemeler ışığında mahkemece, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.