10. Hukuk Dairesi 2016/17089 E. , 2019/1581 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2016/17089 E. , 2019/1581 K.


'İçtihat Metni'


Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, davacının çalışmalarının 01.11.2011 – 25.09.2012 tarihleri arasında davalı işverene ait işyerinde geçmesine rağmen, farklı 4 adet başka işyerinden sigortalılık bildirimleri yapıldığı, bu çalışmaların fiili olmadığı gerekçesiyle kurum tarafından iptal edilmesi sebebiyle, çalışmalarının gerçek işveren üzerinden asgari ücretle olduğunun tespiti istemine ilişkin olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, davacının 01.11.2011 – 25.09.2012 tarihleri arasında ...'e ait av tüfeği imalatı işyerinde hizmet akdine dayalı, günlük asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri olup, bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re'sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı tarafından husumet ... isimli kişiye yöneltilmiş ve mahkemece davalı ... hakkında hüküm kurulmuşsa da dosya içerisinde davalıya ait bir işyeri kaydı bulunmamaktadır. Mahkemece resen araştırma ilkesi çerçevesinde böyle bir işyerinin olup olmadığı, davalının vergi mükellefiyeti, işyeri açma izni ya da ruhsatları ve abonelikleri araştırılıp işyerinin mevcudiyeti belirlenmeli, 23.07.2007 – 30.04.2012 tarihleri arasında kanun kapsamında olan ... Tüfek Metal Otom. İnş. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı ... arasındaki ilişki belirlenmeli, gerektiği takdirde şirkete husumet yöneltilmelidir.

Kurum müfettişlerince sahte olduğu gerekçesiyle haklarında soruşturma yapılan işyerleriyle ilgili düzenlenen raporlarda, şirket yetkilileriyle muhasebeci hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verildiği anlaşıldığından, mahkemece davaya konu sahte sigortalılıklarla ilgili şirket yetkilileri ve muhasebecileri hakkında yapılmış suç duyuruları var ise ceza dosyaları celp edilmeli dosya içerikleri, toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda belirtilen eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı olarak, yazılı şekilde davanın kabulüne karar vermesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25.02.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.