10. Hukuk Dairesi 2020/1540 E. , 2020/6954 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2020/1540 E. , 2020/6954 K.


'İçtihat Metni'

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi


Dava, Kurum işleminin iptali ve hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesince,istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, müvekkilinin, davalı Kurum tarafından yaşlılık aylığı bağlanmasına rağmen prim noksanlığı olduğu iddiasıyla, emeklilik hakları tahsisin haksız hukuka aykırı şekilde iptal edilerek, ödenen emekli aylıklarının defaten geri istenmesine yönelik Kurum işleminin iptali ile borçlu olmadığının ve iade yükümlülüğünün bulunmadığının 1/12/2012 tarihi itibariyle ödenen primlerine göre emeklilik hakkı kazandığının tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP
Kurum vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, Ekim 2012 itibariyle davacının borcunun 2 brüt asgari ücretin altında olduğu belirtilerek ve bu borcun her zaman tahsil edilebilir bir borç olduğu buna göre iptal edilen SSK hizmetleri yerine 4/1-b hizmetlerinin aynı şekilde geçerli olduğu belirtilerek, tekrar 3760 prim ödeme gün sayısının üzerine ulaştığı görülmekle, aylığın iptali işleminin iptal edilmesi gerektiği, raporda belirtilerek buna bağlı olarakta ödenen aylıklarında yersiz aylık olamayacağı raporda belirtilmiş, sonuç olarak bilirkişi raporu ve dosyadaki belgeler dikkate alınarak, davacının iptali edilen SSK hizmetleri ile aynı dönemde gerçekleşen 26/6/2012 -30/10/2012 arası Bağkur hizmetlerinin prim borcu tahsisten sonra, davacıdan her zaman tahsil edilebilecek miktarda bir borç olduğundan bu hizmetler nazara alınarak davacıya 1/11/2012 tarihinden geçerli bağlanan yaşlılık aylığının, geçerli olduğunun tesbitine ve davacının kuruma yersiz aylık nedeniyle bir borcu olmadığının tesbitine ve bu durumda davanın talep koşulları oluştuğundan davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili, eksik inceleme ve araştırma sonucu hüküm kurulduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
B-BAM KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi hukuki ve fiili durumlar ışığında mahkemenin maddi vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla davalı Kurum vekilinin istinaf istemlerinin 6100 sayılı HMK 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararını temyiz eden Kurum vekili, istinaf sebepleri ile aynı sebepleri ileri sürmüşlerdir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Eldeki davada, ihtilafın kaynağı 506 sayılı Yasa’nın Geçici 87.maddesi kapsamında bağlanan yaşlılık aylığı olup tahsise esas alınan 26.6.2012 – 30.10.2012 arasındaki 125 günlük 4/a kapsamındaki bildirimin fiili ve gerçek olmadığı gerekçesi ile sigortalılığı ve buna dayalı olarak ise tahsisin iptalinden kaynaklıdır.
Dosya kapsamında, 01.02.1969 doğum tarihli 15.06.1993 tarihinde işe girişli davacının 31.10.2012 tarihli tahsis talebine binaen 01.11.2012 tarihi itibari ile 506 sayılı Yasanın geçici 87.maddesi çerçevesinde 3031 gün 4/1-a kapsamında hizmeti , 187 gün 4/1-b kapsamında sigortalılığı ve 29.05.1989 ile 21.12.1990 tarihleri arası 540 gün askerlik borçlanmasına istinaden toplam 3883 gün üzerinden davacıya aylık bağlandığı ;davacının tahsis talebinde dikkate alınan 26.6.2012 – 20.10.2012 tarihleri arasında dava dışı Proaktif isimli işyerinden yapılan 125 gün bildiriminin dava dışı şirketin vergi müfettiş raporuna istinaden 10.11.2010 tarihinden itibaren gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadan sahte faturalar düzenlenmesi hasebi ile iptal edildiği ;davacının hizmetlerinin 3760 gün altına düşmesi nedeni ile de bağlanan aylığın iptal edildiği saptanmıştır.
Yukarıda izah edilen veriler ışığında, somut olayda yapılması gereken iş öncelikle iptale konu çalışmanın fiili ve gerçek olup olmadığı yöntemince irdelenip, talebin bu hususun sonucuna göre değerlendirilmesi; çalışmanın fiili olmadığı kazanımına varılırsa başka sigortalılık kollarından süreler ve prim ödemeleri dikkate alınmalı; tahsis talebi de bu kapsamda incelenip başlangıcı da bu çerçevede belirlenerek hasıl olunacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar tesisi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi ...Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 25/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.