10. Hukuk Dairesi 2020/6756 E. , 2020/6925 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2020/6756 E. , 2020/6925 K.


'İçtihat Metni'


Mahkemesi :İş Mahkemesi


07.04.2011 tarihli iş kazası neticesinde vefat eden sigortalı ...'un hak sahibi olan eşinin maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; ilâmda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davalılardan .... Mimarlık Ltd. Şti., ... Mühendislik A.Ş. (Eski Unvanı ...Mühendislik Ltd. Şti.) avukatlarınca istenilmesi ve davalılardan Uygur Mimarlık Ltd. Şti., ... S.L., ...Mühendislik A.Ş. (Eski Unvanı ...Mühendislik Ltd. Şti.) avukatları tarafından duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 13.03.2020 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalılardan Uygur Mimarlık Ltd. Şti. adına Av. ..., ....,... S.L. adına Av. ..., ...Mühendislik A.Ş. (Eski Unvanı ...Mühendislik Ltd. Şti.) adına Av. ..., Milli Eğitim Bakanlığı adına Av. ... ile davacı adına ... geldiler. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava; 07/04/2011 tarihli iş kazası neticesinde vefat eden sigortalı ...’un hak sahibi olan eşinin maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
1- 12/11/2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 1. maddesi kapsamında, ... İl Özel İdaresinin tüzel kişiliğinin 30/03/2014 tarihinde kaldırıldığı, aynı kanunun 3/2. maddesi kapsamında mevzuatla il özel idarelerine yapılan atıfların bu Kanun kapsamında tüzel kişiliği kaldırılan il özel idareleri için ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, Hazineye, valiliklere, büyükşehir belediyelerine ve bağlı kuruluşlarına veya ilçe belediyelerine yapılmış sayılacağı, tüzel kişiliği kaldırılan il özel idarelerine 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve diğer mevzuatla verilmiş olan yetki, görev ve sorumlulukların ilgisine göre bu kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılıp yerine getirileceği, söz konusu il özel idarelerinin mahkemelerde süren davaları ile il özel idaresi olarak faaliyet gösterdikleri dönem ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda muhatabın, devir işleminin yapıldığı ilgili kurum ve kuruluş olduğu belirtilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 124. maddesinde de “ Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür. Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır. Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Buna göre, taraf değişikliği karşı tarafın muvafakati ile gerçekleştirilebilirken maddi hata bulunması, dürüstlük kuralına aykırı olmaması veya yanlışlığın kabul edilebilir bir yanılgıya dayanması halinde ise karşı tarafın muvafakati aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilmek suretiyle yapılabilmektedir.
Somut olayda, .... İl Özel İdaresinin devir ve tasfiye komisyonu kararının dosya içerisinde bulunmamakla birlikte, davaya konu iş kazasının gerçekleştiği inşaat işine ilişkin “... Risk Azaltma ve Acil Duruma Hazırlıklı Olma Projesi, ...Polis Meslek Akademisi Yurdunun ve ...’daki 40 Okulun Tasarım ve Dönüşüm Çalışmalarına İlişkin Danışmanlık Hizmetlerine İlişkin Sözleşme” ile “Hacı ... İlkokulu ile ... İlköğretim Okulunun Yıkım ve Yeniden Yapımına İlişkin İnşaat Sözleşmesinin” ... Valiliği Proje Koordinasyon Biriminden dosya arasına getirtilmiş olduğu halde; davalı ... vekilinin beyanına dayanılarak davalı İl Özel İdaresinin taraf sıfatının 6360 sayılı kanun kapsamında Milli Eğitim Bakanlığında birleştiği kabul edilerek karar verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda davaya konu iş kazasının gerçekleştiği inşaat işini yürüten ve 6360 sayılı Kanun kapsamında tüzel kişiliği kaldırılan ... İl Özel İdaresinin bu işle ilgilenen birminin devrolduğu kurum, kuruluş veya birimin yukarıdaki açıklamalara göre tespit edilerek, HMK 124.maddesi kapsamında bu kuruma tebligat yapılıp, davaya katılması ve kendisini temsil ettirmesi sağlanarak taraf teşkili yerine getirilmek suretiyle yargılamaya devam edilip, yargılamanın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
2- Öte yandan 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 12' inci maddesine göre, tüzel kişilere tebligat yetkili temsilcilerine yapılır.
Bir ticaret şirketinin taraf bulunduğu bir dava devam ederken şirket tasfiye haline girerse, şirketin taraf ehliyeti son bulmaz. Zira, şirketin tüzel kişiliği tasfiye amacıyla sınırlı olmak üzere devam eder. Şirket davada taraf olarak kalmayı sürdürür; yalnız, şirket davada tasfiye memurları tarafından temsil edilir (Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. I, ... 2001, s. 935, aynı yönde görüş için bkz. İlhan E. Postacıoğlu, Medeni Usul Hukuku Dersleri, 6. Bası, ... 1975, s. 209 ). Ancak ortaklık, ticaret sicilinden kaydı silininceye kadar tüzel kişiliğini korur. Bu nedenle, gerek infisah gerekse fesih kararı, ortaklığın sonunu değil, tasfiye işlemlerinin başlangıcını ifade eder. (Hasan Pulaşlı, Şirketler Hukuku Temel Esaslar, 10. Baskı, 2011, s. 511; İsmail Doğanay, Türk Ticaret Kanunu Şerhi, C. II, 4. Baskı, 2004, s. 1309)
Nitekim, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 10.06.2009 gün ve 2009/11-173 E. -2009/247 K sayılı ve 14.3.2012 tarih ve E. 2011/12-850, K. 2012/147 sayılı ilamlarında da; iflas eden şirketin ticaret sicilinden kaydı silinmekle dava ve taraf ehliyetinin sona ereceği kabul edilmiştir.
Bu açıklamalardan olarak davalı ...Elektirik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin yargılamanın devamında ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/03/2016 tarih, 2015/542 Esas ve 2016/110 Karar sayılı kararıyla iflasının açılmasına karar verildiği, iflasın ... İflas Müdürlüğünün 2016/2 İflas sayılı dosyası üzerinden devam ettiği, dosya kapsamında yer alan 11/04/2018 tarihli iflas dairesi yazısından iflas idare memuru seçimi ve atamasının dosyada avans olmadığından yapılamadığının bildirildiği, anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamında iflas eden şirket vekilinin vekâletnamesinin bulunmakla beraber, şirketin iflasına karar verilmiş olması karşısında vekâletinin sona ermesi nedeniyle mahkemece, iflas masası tarafından, şirket vekiline verilen vekâletname varsa celp edilmesi; vekâletname bulunmaması halinde ise davalı şirketin iflas tarihi dava tarihinden sonra olduğundan, davalı şirket hakkında verilen iflas kararı nedeniyle, iflasın açılmasıyla dava takip yetkisi (ve taraf sıfatı), artık müflise değil, iflas idaresine ait olup, adi tasfiyede İİK'nın 226-229 maddeleri gereği iflas masasını temsil yetkisi iflas idare memurlarına, şayet basit tasfiye (İİK. Md.218) usulü benimsenmişse de bu temsil yetkisi İflas Müdürlüğüne (İflas Dairesine) ait olması nedeniyle, iflas müdürlüğünce yetkilendirilmiş kimseye tebligat yapılarak iflas eden... Elektirik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne tebligat yapılıp, davaya katılması ve kendisini temsil ettirmesi sağlanarak taraf teşkili yerine getirilmek suretiyle yargılamaya devam edilip, yargılamanın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı ve davalılardan..., .... Mimarlık Ltd. Şti. ve ...Mühendislik A.Ş. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve temyiz itirazlarının bu aşamada sair yönleri incelenmeksizin hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde temyiz eden taraflara iadesine, davacı avukatı yararına takdir edilen 2.540,00 TL duruşma avukatlık parasının davalılara yükletilmesine, davalı avukatı yararına takdir edilen 2.540,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, 24/11/2020 gününde oybirliği ile karar verildi.