10. Hukuk Dairesi 2020/5681 E. , 2020/7616 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2020/5681 E. , 2020/7616 K.


'İçtihat Metni'


Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davalı işveren nezdinde Mayıs-2004 ile Eylül-2010 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçen çalışma sürelerinin tespitine ilişkin davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79. ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda verilen hüküm, Yargıtay 21. Hukuk Dairesince yapılan temyiz denetimi üzerine bozulmuş olup, anılan bozma ilamına uyulmasına karşın, bozma gereklerinin yerine getirilmediği ve mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verildiği görülmüştür. Eldeki dosyada, davacının 16.08.2004 tarihli vekaletname ile davalı şirketi temsile yetkili kılındığı yine 15.03.2007 tarihinde davalı şirketin ... şubesinin açılması ile temsil ve ilzam yetkisi verildiği ve 10 yıl süre ile şube müdürü olarak seçildiğine dair yönetim kurulu kararları bulunduğu ve mahkemece bu hususlar gözetilerek kısmen kabul kararı verildiği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte davacının 31.5.2005 tarihinde ... plakalı dolmuşa ilişkin almış olduğu trafik cezası da göz önünde bulundurularak başka yerde çalışması olduğundan işe giriş bildirgesinin verildiği 6.12.2005 tarihinden önceki taleplerinin reddine, 2008 yılına ilişkin olarak ta yine iki ayrı dolmuş plakasına ait 26.2.2008, 1.4.2008 ve 18.11.2008 tarihlerinde trafik cezaları bulunduğu dikkate alınarak bu kısımlar içinde davalı şirkette çalışmasından bahsedilemeyeceği anlaşılmakta olup 18.11.2008 den önceki taleplerinin de reddine karar verilmesi gerekir. Dosya kapsamındaki kayıtlar birlikte değerlendirilerek talep tarihleri içerisindeki son trafik ceza tutanağının tarihi olan 18.11.2008 den sonra davacının davalı şirkette çalışıp çalışmadığı hususunun araştırılması ,davacının şirket müdürü olduğu dikkate alınarak şirketin iş yaptığı yerlerin tespiti buna ilişkin tanıkların dinlenmesi,yine gerek zabıta gerekse Kurum marifetiyle belirlenecek komşu iş yeri tanıklarının da dinlenerek çalışma süresinin belirlenmesi ve mahkemece yalnızca şirket müdürü olduğu bilgisi ile yetinilmeden eylemli çalışmasının kanıtlanması gerekmektedir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Bilgisayar Elektronik Turizm Emlak İth. İhr. San. Tic. Ltd Şti.'ye iadesine, 24.12.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.