10. Hukuk Dairesi 2020/2330 E. , 2020/7313 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2020/2330 E. , 2020/7313 K.


'İçtihat Metni'


Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak karar verilmiş ise de, bozma ilamının gereği tam olarak yerine getirilmemiş olup, yapılan araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
Davacı, davalı apartman nezdinde 15.07.1997-01.07.2011 tarihleri arasında kapıcılık ve kalorifercilik yapmak suretiyle kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiş; Mahkemece, davacının 15.07.1997-30.05.2010 tarihleri arasında kısmi süreli çalıştığı belirtilerek, yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dava, 506 sayılı Kanun’un 79/10 ve 5510 sayılı Kanun’un 86/9. maddeleri uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Dosya kapsamından, davalı apartman yönetiminin doğal gazlı ferdi ısınma sistemine geçtiği tarihe kadar kaloriferli olduğu anlaşılmakta olup, 25.04.1999 tarihli kaloriferci-ateşci belgesi bulunan davacının kaloriferleri yakıp yakmadığı da araştırılarak, yaktığının tespiti halinde, apartmanın bulunduğu bölgenin kış şartlarına göre kalorifer yakma dönemi belediyeden ve ilgili kurumlardan tespit edilerek, bu dönem için tam zamanlı olarak çalıştığının kabulü gerektiği, kaloriferin yakılmadığı dönemde ise, çalışmanın kapsam ve süresi açıklıkla belirlenmeli, bu bakımdan davalı apartman yönetiminin kaç blok ve kaç daireden oluştuğu tespit edilmeli, davacının çöp toplama, apartman sakinleri için alışveriş yapma, ekmek vesaire ihtiyaçlarının alımı gibi işlerini karşılama, apartmanda temizlik yapma gibi hizmetleri yerine getirip getirmediği ve yaptığı işlerin gün içinde aldığı zaman dilimi belirlenmeli, buna göre part time çalışma süresinin tespiti ile günlük çalışma saatine göre (4857 sayılı İş Kanununun 63. maddesi gereğince 7.5 saat çalışmanın 1 günlük çalışma hesabı ile) haftalık ve aylık çalışma süresinin kaç gün olduğu açıkça belirlenmeli, apartmanda uzun süre ikamet edenler arasından davacının hizmetlerini bilebilecek durumdaki kat maliki olmayan sakinlerinden de kanaat edinmeye elverişli sayıda tanık dinlenilmeli, keza civar apartmanlarda uzun yıllar oturan komşu ya da yakın yerlerde kayıtlara geçmiş çalışanlar ile davacının bu çalışmalarını bilebilecek durumda olan tanıklar dinlenilmeli, beyanları irdelenmeli, davacının çalışma süresi az yukarıda açıklanan şekilde hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak şekilde sağlıklı bir biçimde ortaya konulmalıdır.
Yapılan değerlendirmeler sonunda; davacının kalorifer yakılan dönemdeki çalışması irdelenmeli, bu çalışmanın tespiti halinde, apartmanın bulunduğu bölgenin kış şartlarına göre kalorifer yakma dönemi belediyeden ve ilgili kurumlardan tespit edilerek, bu dönem için tam zamanlı olarak çalıştığı kabul edilmeli, yine kalorifer yakılmayan dönemdeki part time çalışma süresi az yukarıda açıklanan şekilde hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak şekilde sağlıklı bir biçimde ortaya konulmalı, bu dönem içinde bir günde kaç saat çalışmış olabileceği, giderek haftalık ve aylık çalışma süreleri belirlenmeli ve bir günlük çalışma süresinin yedi buçuk saat olmasına göre, günlük, haftalık, ortalama çalışma kaç iş gününe karşılık olduğu saptanarak, çalışma süresinin sonu da irdelenmek suretiyle, sigortalılık süresinin tespitine karar verilmelidir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı ve davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve SS Arzu Konut Yapı Koop.Arzu Apartman Yöneticiliği'ne iadesine
16.12.2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.