10. Hukuk Dairesi 2020/6770 E. , 2020/4615 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2020/6770 E. , 2020/4615 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozma üzerine ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan ... Nakliyat Kom. Taah. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Otobüsleri A.Ş vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, kanuni gerektirici nedenlerle, temyiz kapsam ve nedenlerine göre davalılardan ... Nakliyat Kom. Taah. Tic. Ltd. Şti. İle ... Otobüsleri AŞ vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, sigortalının 05/03/2010 tarihli iş kazasından vefatı nedeniyle hak sahiplerinin maddi ve manevi zararların giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde Davalı ... Nakliyat Kom.Taah.Tic.Ltd.Şti. Yönünden önceki hükümde olduğu gibi davanın reddine, davalılardan ..., ... ve ... Otobüsleri A.Ş. yönünden ise maddi tazminat talebinin kabulü ile davacı eş ... için 3.633,32 TL maddi, 30.000,00 TL manevi ve çocuk ... için (ıslah dilekçesindeki taleple bağlı kalınarak) 17.675,24-TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 05/03/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iş bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ayrı ayrı verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı HUMK’un 26.maddesine göre “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.” 297/2.maddesine göre de 'Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.' hükümleri yer almaktadır.
Bu açıklamalar doğrultusunda somut olayda, davacı çocuk ... lehine maddi tazminatın dava dilekçesinde 5.000,00 TL olarak talep edilmekle beraber, işbu davacı için maddi tazminat isteminin 23/10/2013 tarihli ıslah dilekçesi ile fazlaya ilişkin talep hakkı saklı tutulmak suretiyle 7.989,31 TL artırılarak neticeten 2.989,31 TL olarak talep edildiği, mahkemece verilen ilk kararda davacı çocuk için anılan miktarın tamamına hükmedildiği, kararın davacılar ve davalılardan ... vekilleri tarafından temyizi üzerine dairemizin 04/04/2016 tarih ve 2015/12179 E- 2016/5814 K sayılı kararıyla hesaba esas alınması gereken ücret ile davalıların kazadan kusursuz sorumluluğu noktasında bozulduğu, bozma üzerine hesap bilirkişiden alınan ve iş bu temyize esas kararın dayanağını oluşturan hesapta davacı çocuğun maddi tazminat alacağının 22.884,71 TL olarak tespit edilmekle beraber yerel mahkemece davacı çocuk yönünden 17.675,24 TL’ye hükmedildiği davacı temyizi olmadığı anlaşılmakla beraber, taleple bağlılık ilkesi kapsamında davacı çocuk lehine 12.989,31 TL maddi tazminata hükmedilerek, fazlaya yönelik talep hakkının saklı tutulması gerekirken; hükmün infazında tereddüt oluşturacak şekilde yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
3-Öte yandan Mahkemenin Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturacağı açıktır. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Somut olayda, ilk derece mahkemesince verilen ilk kararda davalı ... Şirketi yönünden davanın reddine karar verilip, iş bu davalı lehine maddi tazminat yönünden 2.969,68 TL, manevi tazminat yönünden ise 1.500 TL vekalet ücretine karar verildiği, kararın dairemizce bozulması üzerine bozma kapsamı dışında kalan bu hususla ilgili ilk kararın vekalet ücretleri ile beraber kesinleştiği anlaşılmakla yerel mahkemece iş bu davalı yönünden yargılamanın esasına girilmesi de hatalı olmuştur.
Mahkemece, yukarda belirtilen maddi ve hukuksal olgular gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılar ... Nakliyat Kom. Taah. Tic. Ltd. Şti. İle ... Otobüsleri AŞ vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesinin yeniden yargılamayı gerektirmediği anlaşıldığından hüküm bozulmamalı 6100 sayılı HMK Geçici 3/2 maddesi delaletiyle uygulama imkanı bulan 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 1086 sayılı HUMK’nun 438/7.maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda yapılan açıklamalar gereğince;
Yerel Mahkemenin 21/11/2018 tarihli kararın hüküm fıkrasının çıkartılarak yerine
“1-Davalı ... Nakliyat Kom.Taah.Tic.Ltd.Şti. yönünden davanın Reddine ilişkin, 11/02/2015 tarih ve 2012/ 565 Esas - 2015/ 54 Karar sayılı ilamının bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşmesi nedeniyle bu davalı hakkında yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına,
2- Davalı sürücü ..., onun işvereni işleticisi olan araç sahibi davalı ... ve davalı ... Otobüsleri A.Ş. yönünden maddi tazminat talebinin kabulü ile;
Davacı ... için 3.633,32 TL ve davacı ... için taleple bağlı kalınarak 12.989,31 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 05/03/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ayrı ayrı verilmesine, davacı ... yönünden maddi tazminata ilişkin fazlaya ilişkin talep hakkının saklı tutulmasına, davacı ... yönünden maddi tazminata ilişkin fazlaya ilişkin talebin reddine,
3- Manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile;
Davacı ... için 30.000,00-TL, davacı ... için 20.000,00-TL manevi tazminatın 05/03/2010 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ile ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ayrı ayrı verilmesine,
4- Alınması gereken 4.550,99 TL nisbi karar harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 326,70 TL harç ve 146,15 TL ıslah harcının mahsubu ile hükmedilen miktara göre eksik kalan 4.078,14 TL bakiye karar ilam harcının kamu adına davalılar ..., ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen tahsiline ,
5- Davacı tarafça yapılan 326,70 TL peşin harç, 18,40 TL başvuru harcı, 2,90 TL vekalet harcı ve 146,15 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 494,15 TL harcın davalılar ..., ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
6- Davacı tarafça yapılan 370,00 TL bilirkişi ücreti, davetiye ve müzekkere giderleri olmak üzere toplam 1.496,00 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre 685,10-TL'sinin davalılar ..., ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7- Davalı ... A.Ş. tarafından yapılan 6,25-TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre 3,30-TL'sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
8- Davalı ... tarafından yapılan 100,00-TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre 45,79-TL'sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
9-Davacı ve davalı tarafça yatırılan gider ve delil avanslarının kullanılmayan kısımlarının karar kesinleştiğinde mahkeme yazı işleri müdürünce taraflara iadesine,
10-Maddi tazminat yönünden;
A) Hükümde kabul edilen miktar gözetilerek davacıların kendilerini vekille temsil ettirmeleri nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 13/1 maddesi gereğince 2.180,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılar ..., ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
B) Hükümde red edilen miktar gözetilerek davalılar ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'nin kendilerini vekille temsil ettirmeleri nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 13/1.maddesi gereğince 2.285,03 TL vekalet ücretinin davacı ...’den alınarak iş bu davalılara verilmesine,
11- Manevi tazminat yönünden;
A) Hükümde kabul edilen miktar gözetilerek davacıların kendilerini vekille temsil ettirmeleri nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 10/1 maddesi gereğince 5.850,00-TL nispi vekalet ücretinin davalılar ..., ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
B) Hükümde red edilen miktar gözetilerek davalılar ... ve ... Otobüsleri A.Ş.'nin kendilerini vekille temsil ettirmeleri nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 10/1,2 .maddeleri gereğince 5.850,00 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak iş bu davalılara verilmesine,
12- Davalı ... Nakliyat Kom.Taah.Tic.Ltd.Şti. yönünden davanın Reddine ilişkin, 11/02/2015 tarih ve 2012/ 565 Esas - 2015/ 54 Karar sayılı ilamında iş bu davalı lehine hükmedilip kesinleşen maddi tazminat yönünden 2.969,68 TL, manevi tazminat yönünden ise 1.500 TL vekalet ücretinin hükmün infazında gözetilebileceği dikkate alınarak yeniden iş bu davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, ” rakam ve sözcüklerinin yazılmak suretiyle, hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılara iadesine
21/09/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.