11. Hukuk Dairesi 2016/12998 E. , 2018/4863 K.

[İctihat]

11. Hukuk Dairesi 2016/12998 E. , 2018/4863 K.


'İçtihat Metni'

DAVALILAR : 1- T.C. MERKEZ BANKASI BAŞKANLIĞI

Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 01/03/2016 tarih ve 2014/1158-2016/188 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi ayrı ayrı davalılar vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, 31/07/2014 tarihinde müvekkilinin keşide ettiği 3 adet çek bedelleri toplamının 9.250,00 TL olduğunu, 31/07/2014 tarihinde müvekkilinin hesabında 9.264,56 TL para bulunduğunu, davalı banka şubesinin 2.700,00 TL ve 3.650,00 TL tutarlarında iki adet çek ödemesi yaptığını, bakiye 2.914,56 TL'nin kalmasına rağmen keşide tarihi 31/07/2014 bedeli 2.900,00 TL olan 65599 seri nolu çekin ödemesini yapmayarak, karşılıksız olduğuna dair şerh koyduğunu, davalı bankanın yaptığı hatalı eylem nedeniyle müvekkilinin zarar gördüğünü ileri sürerek, iş bu çekin yasal olarak karşılıksız olmadığının tespiti ile bu çeke ait T.C. Merkez Bankasındaki ve diğer banka ve ilgili kuruluşlardaki karşılıksız çek kayıtlarının silinmesine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
Davalı ... A.Ş vekili, banka müşterisi olan davacının müvekkili banka personelini 31/07/2014 tarihinde 3 adet takas çeki olduğu hususunda arayarak bilgilendirilmediğini, söz konusu bedelleri ATM’den yatırmayı tercih ettiğini, davacının yatırmış olduğu MT-1 nolu hesabından çek hesabı olan MT-2 nolu hesabına yazılı ve sözlü virman talimatı olmamasına rağmen müvekkilinin virman yaparak çek bedellerini ödemek istediğini, ancak bu kez de takas saati geçmiş olduğundan çeklerin takastan ödenemediğini, davacının kendi kusuru ile olaylara sebebiyet verdiğini savunarak davanın reddin istemiştir.
Davalı TCMB vekili, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamı uyarınca dava konusu ... ... Şubesine ait ... 31/07/2014 keşide tarihli, 2.900,00 TL bedelli, 65599 seri nolu çeke ilişkin olarak, 04 Ağustos 2014 tarihinde karşılıksız ibaresi bulunan çeke davacı tarafından her hangi bir ödeme yapılmamasına rağmen 20 Ağustos 2014 tarihinde davalı banka tarafından Bankalar Birliğine çekin ödendiğine dair bilgi verildiği, zira keşide tarihi itibariyle davalı bankada dava
konusu çekin karşılığının mevcut olduğu, çeki ödemeyen bankanın sorumlu bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne davalı ...'a ait 65599 seri numaralı, 31/07/2014 tarihli, 2.900,00 TL bedelli çekin karşılıksız olmadığının tespiti ile karşılıksız çek ibaresine ilişkin Bankalar Birliğinde bulunan kayıtların silinmesine karar verilmiştir.
Kararı, davalılar vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir.
1-Dava, davacı yanca keşide edilen ve dava konusu edilen çekin karşılıksız olmadığının tespiti ile olumsuz sicil kayıtlarının silinmesi talebine ilişkindir. Mahkemece, yukarıda özetlenen gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, 6111 sayılı Kanun’un 149. maddesi ile 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na eklenen EK-1 maddesi uyarınca, karşılıksız çeklere ilişkin kayıtların ... nezdinde kurulacak Risk Merkezi’nde toplanması öngörülmüştür. Bu durumda davalılardan Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın davada pasif husumet ehliyeti olmadığı gözden kaçırılarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmeyip bozmayı gerektirmiştir.
2- Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince, mahkemece hükme dayanak alınan bilirkişi raporunda dava konusu çekin ödemesi yapılarak karşılıksız çıktığına dair kayıtların 19.08.2014 tarihinde güncellendiği belirtildiğine göre mahkemece davanın açıldığı tarih olan 24.12.2014 tarihi de dikkate alınarak talep hakkında bir değerlendirme yapmak gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmeyip bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı TCMB vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın BOZULMASINA, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 27/06/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.