11. Hukuk Dairesi 2016/11656 E. , 2018/4587 K.

[İctihat]

11. Hukuk Dairesi 2016/11656 E. , 2018/4587 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 17/05/2016 tarih ve 2015/961-2016/555 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalının müvekkiline ait şirkette 01/06/2010 tarihinde ürün mühendisi olarak çalışmaya başladığını, davalının 19/03/2012 tarihinde başka bir iş bulduğu gerekçesiyle işten ayrıldığını, davalı ile müvekkili şirket arasında akdedilen iş sözleşmesinde bulunan 'eğitim taahhüdü' maddesi hükmü gereği personele yapılan 960 GSH eğitim giderinin müvekkili firmaya iade etmesi gerektiğini ileri sürerek eğitim tazminatı olarak 2.721,60 TL’nin işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin 01/06/2010 tarihinde ürün mühendisi olarak davacı işyerinde çalışmaya başladığını, yaklaşık iki yıl çalıştıktan sonra istifa ederek işten ayrıldığını, davacı işverence programlanan iş gereğince müvekkilinin İngiltere'de yaklaşık 6 ay kadar görev yaptığını, bu süreç zarfında davacı işverenin talimatıyla,davacı işveren ile müşterisi arasındaki bilgi alışverişi için kullanılan data yönetimine dair bir bilgisayar programıyla ilgili 5 günlük eğitime katıldığını, eğitimden sonra yaklaşık 5 ay davacı işyerinde çalışmaya devam ettiğini, davacının kötüniyetli olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamı uyarınca davalının almış olduğu eğitim konusunda bir ihtilafın olmadığı, davalının söz konusu eğitimden sonra yaklaşık 5 ay kadar davacı şirkette çalışmaya devam ettiği, bu süre içerisinde işyerindeki diğer çalışanlara eğitim verdiği, davalı eyleminin 15/06/2010 tarihinde taraflarca imzalanan belirsiz süreli hizmet sözleşmesinin “Eğitim Taahhüdü' başlığı altındaki sorumluluğu ihlal ettiği, davacı şirkette çalışacağı inancıyla yapılan eğitim gideri olan 960 GBP karşılığı olan 2.721,60 TL'nin iadesinin gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, davalı işçinin işten ayrılmasına müteakip kendisine verilen eğitim giderlerinin iadesi talebine ilişkindir.
İşverence işçiye verilen eğitim, işçinin işyerinde mal ve hizmet üretimine katkı sağlaması sebebiyle işveren yararına olmakla birlikte, verilen eğitim sayesinde işçi daha nitelikli hale gelmekte ve ileride daha kolay iş bulabilmektedir. Bu nedenle işçiye masrafları işverence karşılanmak üzere verilen eğitim karşılığında, işçinin belirli bir süre çalışmasının kararlaştırılması mümkündür. İşçinin de verilen eğitim karşılığında işverene belirli bir süre iş görmesi, işverene olan sadakat borcu kapsamında değerlendirilmelidir. Verilen eğitimin karşılığında yükümlenilen çalışma süresinin de eğitimin türü ve masrafları ile uyumlu olması gerekir. Buna karşın, işçiye 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci ve devamı maddelerine göre, iş sağlığı ve güvenliği önlemleri kapsamında verilmesi gereken eğitimlere ait giderler istenemez.
İşçiye verilen eğitimin karşılığında işverence yapılan masraflar o işçiye özgü olmalı ve yazılı delille ispatlanmalıdır. İşverenin toplu olarak verdiği eğitimler sebebiyle yapmış olduğu giderlerin işçi başına düşen tutarı, aynı dönemde eğitim alan işçi sayısına bölünmek suretiyle belirlenir. İşçiye verilen eğitim ile ilgili olduğu belirlenmeyen giderlerden işçi sorumlu olmaz.
İşyerinin devri halinde de işçinin eğitim gideri karşılığında belirli bir süre çalışma yükümü devam eder. Bu konuda yükümlülüğün ihlali halinde devralan işverenin de eğitim giderlerini talep hakkı bulunmaktadır.
İşçinin geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştırıldığı süre de eğitim karşılığı yükümlü olduğu çalışma süresinden sayılır.
İşverence işçi adına yapılan eğitim giderlerinin tamamı yerine, işçinin çalıştığı ve çalışması gereken sürelere göre oran kurularak indirim yapıldıktan sonra kalan miktarın tahsiline karar verilmesi gerekir. Gerçekten işçi, eğitimden sonra çalışmayı yükümlendiği sürenin bir kısmında çalışmış ise işverene bu konuda katkı sağlamış olmaktadır. İşçinin yükümlü olduğu sürenin tamamında çalışılmış olunması halinde ise, işverence eğitim giderleri istenemez (Yargıtay 9.HD. 6.10.2008 gün 2007/27538 E, 2008/25446 K.).
Somut uyuşmazlıkta, taraflar arasındaki 15.06.2010 tarihli belirsiz süreli iş hizmet sözleşmesinin eğitim taahhüdü başlıklı maddesi ile davalı işçinin, eğitim programının tamamlanmasının ardından 12 ay boyunca kendi isteği ile işten ayrılmayacağını taahhüt etmiş olduğu, 7-11 Kasım 2011 tarihleri arasında eğitim aldığı ve 19.03.2012 tarihinde istifa ettiği sabittir. Saptanan bu durum karşısında ve yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulduğunda mahkemece ispatlanan eğitim giderlerinin işçinin çalıştığı süre ile oranlanması (kıstelyevm) suretiyle, davalının ödemesi gereken miktar tespit edilerek sonucuna göre karar vermek gerekirken yukarıda yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 20/06/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.