11. Hukuk Dairesi 2016/10951 E. , 2018/4399 K.

[İctihat]

11. Hukuk Dairesi 2016/10951 E. , 2018/4399 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 24/02/2016 tarih ve 2007/339-2016/175 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi bir kısım davacılar vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 05/06/2018 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacılardan asil ..., davacılardan ... ve diğerlerinin vekili Av. ..., ... vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerinin T.C. ... Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne bağlı liselerde okutulacak Edebiyat 1, Edebiyat 2, Edebiyat 3, Türk Dili 1, Türk Dili 2, Türk Dili 3 ve Kompozisyon 1, Kompozisyon 2, Kompozisyon 3 adlı ders kitaplarını yazmakla görevlendirilip, sözü edilen eğitim kurumlarında okutulacak ders kitaplarının yazımında uyulacak koşullara ilişkin olarak bir dizi maddeyi içeren şartnameyi ve şartname ekindeki taahhüt senedini 04.03.1998 tarihinde T.C. İstanbul 8. Noterliğinde imzaladıklarını, telif ücretine konu ders kitaplarını yazdıkları dönemde okullarındaki görevlerini de sürdürdüklerini, anılan şartname ve taahhüt senedinde yer alan hükümler uyarınca yazılan ders kitaplarının MEB Talim ve Terbiye Kurulu'nun kararı ile 1999'da 5 yıl süreyle ders kitabı olarak kabul edildiğini yani, kurulun dava konusu ders kitaplarının okutulma süresini 2004-2005 eğitim öğretim yılından başlayarak 5 yıllık bir süre için uzattığını, sözü edilen ders kitaplarının T.C. ... Yayımlar Dairesi Başkanlığı'nın onayı ile birçok kez basıldığını, T.C. ...'nın ilgili kurullarınca ders kitabı olarak orta öğrenim kurumlarında okutulması uygun görülen ve basılarak öğrencilerin / öğretmenlerin kullanımına sunulan yayınların telif ücreti istenildiği halde davalı bakanlık tarafından görmezden gelindiğini, oysa T.C. İstanbul 8. Noterliğinde imzalanan 04.03.1998 tarih ve 4374, 4375, 4376 no'lu belgelerde bulunan Edebiyat 1-2-3; Türk Dili 1-2-3; Kompozisyon 1-2-3 adlı Ders Kitabı Şartnamesi başlıklı metnin B.Özel Şartlar başlığını taşıyan bölümün 8. maddesi ile 8. maddede sözü edilen taahhüt senedinin 3. maddesinde yer alan hükümler uyarınca telif ücreti ödenmesi gerektiğini, davalı ile telif ücretine ilişkin olarak başka bir sözleşme imzalanmadığını ileri sürerek, telif ücretlerinden müvekkillerinin payına düşen toplam 518.905,00 TL telif ücretinin (... - ...-...- ... ve ... için 41.00 x 5= 205 TL / ...-Mehmet Yeni Kurtuluş-...-...-...-... ve ... (kendi adına asaleten, kızı ...'na velayeten) ... için 74.100 x 7=518.700-YTL ) fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla faiziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu ders kitaplarının yazdırma usulü hazırlanması için oluşturulan komisyonda davacıların ... Orta Öğretim Genel Müdürlüğünün 17.12.1997 tarih ve 16307 sayılı makam onayı ile 18.12.1997-18.02.1998 tarihleri arasında görevlendirildiğini, ders kitaplarını yazdıkları dönemde okullarındaki görevlerini sürdürmedikleri, kendilerine çalıştıkları kurumlarınca ders görevleri karşılığı ek ders ücreti ödendiğini, telif ücretlerinin ödenmesi ile ilgili yönetmelik uyarınca davacılara telif ücreti ödenmesi gerekmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında daha önce görülen davanın reddedildiği ve kesinleştiği, işbu dosyada o davada ileri sürülen hakkın 2003 yılı sonrasına ilişkin kısmının dava konusu edildiği, kesin hükme bağlanan davada mahkemece davanın reddine ilişkin verilen kararın gerekçesinde ''dava konusu eserlerin kamu kurum ve kuruluşlarınca ödenecek telif ve işlenme ücreti hakkındaki yönetmelik kapsamında olduğu ve anılan yönetmeliğin 4/2. m. gereğince yönetmelik kapsamına giren eserler için telif ve işlenme ücreti ödenmeyeceği, davalı idarenin FSEK 18/2. m. uyarınca çalıştıran sıfatının kabulünün zorunlu olduğu'' hususlarına yer verildiği, FSEK 18/2. m. uyarınca davalı idarenin çalıştıran sıfatını haiz olduğu, davacılar ile davalı bakanlık arasında eserlerin yazımına ilişkin doğrudan yazılı bir sözleşme yapılmadığı, bakanlık onay ve iradesiyle görevlendirilmeyip kendileri serbest irade ve rızalarıyla oluşturulan komisyonda görev aldıklarından bu görevin asli görev olarak nitelendirildiği hususları kesinleşmiş olduğundan aksi açıklamaları içeren tanık beyanlarına itibar edilmediği, böyle bir tanık delili var ise, asıl telif hakkı ücretinin talep edildiği önceki dosyada değerlendirilmesi gerektiği, her ne kadar davacıların bir kısmı önceki dosyada davacı konumunda değilse de yapılan işin yani Milli Eğitim Müdürlüğü talimatı ile kitap yazılmasının davacıların tamamı tarafından birlikte gerçekleştirilmiş olup, davalı ile aralarındaki iç ilişki açısından aynı değerlendirmelere tabi olmaları gerektiği, dolayısıyla davacı kamu personelinin asli görevi gereği yaptığı çalışmalar sonucunda meydana getirdiği eserleri için telif ve işlenme ücreti ödenmeyeceği, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücreti Hakkındaki Yönetmeliğin 4/2. m. gereğince telif ücreti talep etme hakkı vermeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, bir kısım davacılar vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, bir kısım davacılar vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, bir kısım davacılar vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınıp davalıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 6,70 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 08/06/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.