11. Hukuk Dairesi 2017/2574 E. , 2018/2445 K.

[İctihat]

11. Hukuk Dairesi 2017/2574 E. , 2018/2445 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada... Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 08.03.2005 tarih ve 2002/698-2005/176 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davalı ...Ş vekili, davalı... A.Ş vekili, davalı ... Kablo A.Ş vekili ve davalı ... Çelik A.Ş vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 03.04.2018 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davalılardan ... Çelik ve .... San. Tic. A.Ş vekili Av. ...an ... ile davalılardan... Alüminyum Bakır ve Mad. San. Tic. A.Ş vekili Av. ... ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, dava dışı ... firmasınca ....’dan ithal edilen 1.318.913 ... primer alüminyum .... emtiasının davalı ... ... ve Mümessilik A.Ş’nin antreposuna boşaltıldığını, söz konusu malın ... firmasından müvekkilince 04.09.2001 tarihinde satın alındığını, ... Firmasının davalı antrepo işleticisine mallrın müvekkili emrine tutması yönünde talimat verildiğini,... A.Ş’nin teyit mahiyetinde depo makbuzu düzenlediğini, Kasım 2001 tarihinde yapılan 291.150 metrik tonluk satıştan sonra davalı ... ... A.Ş’nin yedinde 1.027.763. merik ton mal kaldığını, davalı ... ... A.Ş’nin alacaklılarından mal kaçırmak amacıyla muvazaalı işlemler yaptığının,
bankalarca hacir ve icra takipleri yapıldığının duyulması üzerine ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2002/1050 D. iş sayılı dosyası ile 11.02.2002 tarihinde mezkür mallar hakkında ihtiyati tedbir kararı verilip tedbir kararının infazı sırasında antrepoda malların 96.757 metrik tonunun bulunabildiğini, bulunan malların yediemine teslim edildiğini, diğer malların akıbeti hakkında ... Gümrük Müdürlüğüne yazılan mezekkere cevabından ... ... A.Ş tarafından 521.463 kg., Türk Kablo A.Ş tarafından 9.553 kg., ... Kablo A.Ş tarafından 50.000 kg, ...çelik A.Ş tarafından 250.000 kg.,... A.Ş tarafından 100.000 kg. olmak üzere toplam 931.016 kg. yurda ithal işlemi yapılarak davalı ... ... ve Mümessilik A.Ş’nin antreposundan çıkarıldığının anlaşıldığını, ... Gümrük Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre bu işlemler için davalı ... ... A.Ş tarafından yurt dışında paravan olarak kurulan . ... Services Limited üzerinden usulsüz işlemler ile antrepodan çekildiğini ileri sürerek, söz konusu mallar davalıların yedinde ise aynen iadesine, mallar davalıların yedinde değilse bedellerinin davalı ... ... A.Ş’den müteselsilen olmak üzere davalılardan faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davanın kabulüne, halen 1 nolu davalının antreposunda bulunan ve mahkemece 2002/1050 D.İş. Sayılı dosyasında tedbir konulan ve infaz edilen 96.747 k. alüminyum emtiasının davacıya ait olduğu anlaşılmakla bu davalıdan aynen alınıp gümrük mevzuatı çerçevesinde davacıya verilmesine, dava konusu mallardan 521.463.kg’lık kısmın 1 nolu davalıda ise aynen alınıp olmadığı taktirde bedeli olan 750.907 USD’nin dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte hem bu davalıdan hem 6 nolu davalıdan tahsiline, 409.553 kg’lık dava konusu malların mevcut ise aynen iadesine, değilse bedeli 589.756 USD’nin (2 nolu davalı ...Ş’nin 9.553 Kg-veya bedeli 13.756 USD, 3 nolu davalı ... Kablo A.Ş’nin 50.000 Kg veya karşılığı 72.USD, davalı ...çelik ve ... Sanati A.Ş’nin 250.000 kg. Veya karşılığı 360.000 USD 144.000 USD) kısmından sorumlu olmak üzere ve 1 ve 6 nolu davalılardan bu bentteki malın yıllık %3,5 ve daha sonra değişen-değişecek faiz hadleri dikkate alınıp 3095 sayılı Yasa’nın 4A maddesine göre belirlenecek faiz uygulanarak bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı ...Ş vekili, davalı ... A.Ş vekili, davalı ... Kablo A.Ş vekili ve davalı ... Çelik A.Ş vekili temyiz etmiştir.
1- Dava, davacıya ait emtianın konulduğu antrepodan usulsüz işlemlerle davalılar tarafından el ve işbirliği içinde çekildiği iddiasına dayalı olarak açılan, malların aynen iadesi, olmadığı taktirde bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, yargılamanın açıklığı ilkesini kabul etmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 294 ve devamı (Mülga HUMK’nun 382 ve devamı) maddelerinde hükmün nasıl tesis edileceği ve sonrasında kararın nasıl yazılacağı etraflıca düzenlenmiştir. Yargılamanın açık bir şekilde yapılması, tesis edilen hükmün açıkça belirtilmesi esastır. Bu nedenle hükmün, açık, anlaşılır, infaz edilebilir şekilde tesis edilmesi ve de en önemlisi sonradan yazılacak gerekçeli kararın, kısa karara uygun olması gerekmektedir. Aksi halde, yargılamanın açıklığı ilkesi dolayısıyla kamu vicdanı zedelenmiş ve mahkeme kararlarına güven sarsılmış olacaktır.
Öte yandan, yazılacak kararın gerekçesiyle hüküm kısmı arasında bütünsellik esastır. Başka bir anlatımla, gerekçe ile hüküm birbirine bağlı olup, çelişki bulunmaması gerekir. Nitekim, HMK’nın 298/2. maddesinde de gerekçeli kararın, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamayacağı açıkça düzenlenmiş bulunmaktadır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 10.4.1992 gün ve 1991/7 esas 1992/4 sayılı kararında da kısa karar ile gerekçeli kararın çelişik bulunmasının bozma nedeni sayılacağı içtihat edilmiştir.
Somut olayda mahkemece tefhim edilen kısa kararda “….davalı...Sanayi A.Ş’nin 250.000 kg. veya karşılığı 360.000 USD, davalı... Alüminyum A.Ş’nin ise 100.000 kg.veya karşılığı 144.000 USD) kısmından sorumlu olmak üzere tahsiline....” karar verilmiş olmasına rağmen gerekçeli kararın hüküm bölümünde kısa karardan farklı olarak“…davalı...Sanayi A.Ş’nin 250.000 kg. veya karşılığı 360.000 USD 144.000 USD) kısmından sorumlu olmak üzere....” şeklinde karar verilmek suretiyle kısa karar ve gerekçeli karar arasında çelişkili bir durum yaratılmıştır. Bu durumda yukarıda açıklanan yasa hükümlerine ve içtihada uygun, kısa kararla ve gerekçe ile çelişkili olmayan, kendi içinde tutarlı bir hüküm kurulması gerektiğinden kararın öncelikle bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre, mümeyyiz davalılar vekillerinin uyuşmazlığın esasına ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılardan... Alüminyum Bakır ve Madencilik San. Tic. A.Ş ile ...çelik ve .... San. A.Ş'ye verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 05.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.