11. Hukuk Dairesi 2019/1105 E. , 2019/2464 K.

[İctihat]

11. Hukuk Dairesi 2019/1105 E. , 2019/2464 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul (Kapatılan) 51. Asliye Ticaret Mahkemesince bozmaya uyularak verilen 06/11/2012 tarih ve 2010/439-2012/230 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin asıl kararı davacı vekili, ek kararı davalı ... Tic. A.Ş. vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline gönderilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra gönderildiği anlaşılmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirket tarafından nakliyat emtia poliçesi ile teminat altına alınan inşaat demiri emtiasının Türkiye’den Astana/Kazakistan’a taşınması işinin davalılar tarafından üstlenildiğini, söz konusu emtiaların Batı Gemi İşletmeciliği ve Tic. A.Ş. sorumluluğunda donatanı UKRFERRY olan M/V Geroi Plevny isimli gemiye tam ve sağlam olarak yüklendiğini, taşımanın sona ermesinin ardından yapılan sayımda taşımaya konu emtianın eksik olduğunun tespit edilerek 36.276.148.000 TL sigortalı zararının müvekkili şirket tarafından sigortalı şirkete ödendiğini, müvekkilinin bu suretle sigortalısının haklarına halef olduğunu ileri sürerek, 36.276.148.000 TL’nin ödeme tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini istemiştir.
Davalı ... Tic. A.Ş vekili, müvekkilinin diğer davalı şirketin acentesi olarak taşımaya iştirak etmediğini, bu nedenle müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Shıppıng Odessa cevap dilekçesi sunmamıştır.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama ve bilirkişi raporuna göre, sigortalı şirkete ait emtianın Türkiye'den Astana/ Kazakistan'a taşınması işinin davalılarca üstlenildiği, emtianın Ukrayna bayraklı M/V Geroi Plevny isimli gemiye 07/07/2004 tarihinde Derince İzmit Limanından yüklendiği, İlichevsk/Ukrayna Limanına getirilen emtianın yarı açık vagonlarla demir yolu ile Astana Kazakistan gümrüğüne taşındığı, 02/08/2004 tarihinde gümrüğe varan emtianın gümrükten 3-4-5/08/2004 tarihinde çekildiği ve 06/08/2004 tarihinde alıcısına teslim edildiği, alıcıya teslim edilmek üzere kamyonla yükleme sırasında toplam 28 bağın eksik olduğunun tespit olunduğu, ekspertiz raporunda yükteki ziyanın muhtemelen İlichevsk/Ukrayna Limanı ile Kazakistan Astana arasındaki demir yolu sevkıyatı sırasında malların üstü açık vagonlardan çalınması şeklinde meydana geldiği kanaatine varıldığının bildirildiği, 6762 sayılı TTK’nın 1061. ve devamı maddelerine göre, taşıyanın, kural olarak, malı teslim aldığı andan teslim ettiği ana kadar doğan ziya ve hasardan sorumlu olduğu, TTK’nın 1110/2. maddesine göre, konşimentonun emtianın aynı Yasa’nın 1098. maddesinin 8.bendinde ve 1114.maddede yazılı olduğu gibi teslim aldığına karine teşkil ettiği, ancak bu hükmün konşimentoya 1100. maddenin son fıkrası uyarınca bir şerhin yazılması halinde tatbik olunmayacağının düzenlendiği, somut olayda taşımaya esas konşimentoya taşıyan tarafından “Weight Quantity Unkown” (ağırlık, ölçü, muhteva, sayı, değer, v.s. belli değil), “Shippers Load Stow And Count” (yükleyenin beyanına göre yüklenmiş ve istiflenmiş olduğu) ve kayıtlarının konulduğu, yine konşimentodaki “Hadling And Forwarding” kaydı ile Ukrayna'daki limanda elleçleme ve demir yolu ile taşımaya konu vagonlara aktarma işlemlerinin Interferry isimli şirketçe gerçekleştirildiğinin bildirildiği, ayrıca, yapılan ekspertiz sonucu düzenlenen raporda da malın vagonlara yükleme sırasında çalınmış olabileceğinin tespit edildiği, davalı taşıyan tarafından konşimentoya konulan şerhlerle ispat yükünün tersine çevrildiği, yükteki ziyanın davalıların yüke özen borcunun ihlali ve kusurlu hareketleriyle oluştuğunu ispat ile yükümlü olan davacının ise ispata dair delil sunamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Mahkemece karardan sonra 15.03.2017 tarihinde verilen ek kararla, davacı vekilinin mahkemeye hitaben sunmuş olduğu dilekçeyle davalı ... Shıppıng Odessa hakkındaki davasından ve temyizinden feragat ettiğini bildirdiği gerekçesiyle, adı geçen davalı hakkındaki davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bu kez, davalı ... Shıppıng Odessa hakkındaki davanın feragat nedeniyle reddine dair ek karar davalı ... Tic. A.Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına davacı vekilinin adı geçen davalı hakkındaki davadan feragatının hakkın özüne ilişkin olmayıp tebligat yapılamaması nedenine dayanmasına, 2 no'lu bent bozma gerekçesine göre hakkındaki davadan feragat edilen davalının sorumluluğunun bulunmaması nedeniyle davalılar arasında feragatin sirayetini gerektiren müşterek - müteselsil sorumluluktan da söz edilemeyecek olmasına göre, davalı ... A.Ş vekilinin ek karara yönelik tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı vekilinin asıl karara yönelik temyiz itirazlarına gelince, dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkin olup, mahkemece, yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkemece, taşımaya esas konşimentoya taşıyan tarafından “Weight Quantity Unkown” (ağırlık, ölçü, muhteva, sayı, değer, v.s. belli değil), “Shippers Load Stow And Count” (yükleyenin beyanına göre yüklenmiş ve istiflenmiş olduğu) kayıtlarının konulduğu, anılan kayıtlarının ispat külfetini tersine çevireceği, davacının emtianın davalıların kusuru sebebiyle zayi olduğunu ispata yarar delil sunamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de, taşımaya ilişkin olarak düzenlenen konişmentoya emtianın 176 bağ, 346.000,00 kg ağırlığında demirden oluştuğu hususun dercedilmiş olması karşısında, mahkemenin anılan görüşü isabetli bulunmamıştır. Ayrıca, dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ve davalı ... A.Ş tarafından düzenlenen fatura içeriği göz önüne alındığında adı geçen davalının taşımanın tamamını üstelendiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, konişmentoda yer alan kayda göre, deniz yolu taşımasından sonra malın vagonlara yüklenmesi işinin dava dışı bir şirket tarafından yapıldığının anlaşıldığı, ekspertiz raporunda da malın vagonlara yüklenmesi esnasında çalınmış olabileceğinin belirtildiği gerekçesiyle, meydana gelen eksilmeden davalıların sorumlu olmadığı sonucuna ulaşılmışsa da, yukarıda da izah edildiği üzere, davalı ... A.Ş‘nin taşımanın tamamını üstlenmiş olması karşısında, demir yolu taşıması için emtianın vagonlara aktarılması işinin de davalı ... A.Ş’nin adamları tarafından yapıldığının kabulü gerekir. Bu bağlamda, emtianın vagonlara aktarılması sırasında meydana gelen zarardan da davalı ... A.Ş sorumludur. Bu durumda, mahkemece, öncelikle, davalı ... A.Ş’nin taşımadansorumluluğun kabul edilmesi, akabinde de somut uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk belirlenerek, sorumlu olunan alacağın miktarının saptanması için davacının bilirkişi raporuna itirazları da değerlendirilmek ve yeniden bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeye dayalı hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... A.Ş. vekilinin ek karara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan ek kararın ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, davalı ... Tic. A.Ş.'den temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 01/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.