12. Hukuk Dairesi 2017/4533 E. , 2018/8967 K.

[İctihat]

12. Hukuk Dairesi 2017/4533 E. , 2018/8967 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ : ... ... Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı ... Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı banka tarafından borçlular aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı takip başlatıldığı, örnek 6 icra emrinin tebliği üzerine borçlunun şikayet yoluyla icra mahkemesine yaptığı başvuruda, taşınmazı ipotekli olarak satın aldığını, takip dosyasında borçlu olarak gösterilmesinin mümkün olmadığını, borçlu olarak gösterilse bile ancak ipotek bedeli ile sorumlu olduğunu, icra emrinde dayanak belgelerin tarafına tebliğ edilmediğini ve icra emri gönderilmesinin yasal şartları oluşmadığını belirterek icra emrinin ve takibin iptalini talep ettiği, mahkemece davanın reddine karar verilmesi üzerine borçlu tarafından ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine,... ... Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'nin 16/03/2017 tarih ve 2017/355 E. - 2017/390 K. sayılı kararı ile 'ipotek veren 3. kişi hakkında takip yapılabilmesi için borçtan şahsen sorumlu değil ise TMK'nun 887. maddesi gereğince alacağın kendisinden istenilmesi yani muacceliyet ihtarının gönderilmesi gerekmekte olup, icra dosyası incelendiğinde, takip borçlularına noterden hesap kat ihtarı çıkartılıp tebliğ evraklarının dosyaya sunulduğu ancak tapu kayıt maliki şikayet eden üçüncü kişiye noterden hesap kat ihtarı gönderilmiş ise de, söz konusu belgenin tebliğ parçasının dosyaya eklenmediği, ipotek incelendiğinde, ipoteğin üst sınır ipoteği olduğu, İİK'nun 150-ı ve 149. maddeleri gereğince üst limit ipoteklerine ilişkin icra emri gönderilebilmesi için hesap özetine ilişkin ihtarın noter aracılığıyla tebliğ edildiğine dair noter tasdikli bir suretin icra müdürlüğüne ibraz edilmesi gerektiği, borçtan şahsen sorumlu olmayan ipotek kayıt maliki üçüncü kişi yönünden dosya içerisinde noter ihtarının tebliğ parçasının bulunmaması nedeniyle üçüncü kişi yönünden borç muaccel hale gelmediğinden, davacıya icra emri gönderilmesinin mümkün olmadığı' belirtilerek davacı/borçlunun istinaf talebinin kabulü ile; ... 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/663 Esas ve 2017/28 Karar sayılı 10.01.2017 tarihli kararının kaldırılmasına, davacının şikayet ve davasının kısmen kabulü ile; ... 16. İcra Müdürlüğü'nün 2016/8834 Esas sayılı takip dosyasında, davacı yönünden icra emrinin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
İİK'nun 150/ı maddesi gereğince “borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen nakdi veya gayri nakdi bir krediyi kullandıran tarafın ibraz ettiği ipotek akit tablosu kayıtsız ve şartsız bir para borcu ikrarını ihtiva etmese dahi, krediyi kullandıran taraf, krediyi kullanan tarafa ait cari hesabın kesilmesine veya kısa, orta, uzun vadeli kredi
hesabının muaccel kılınmasına ilişkin hesap özetinin veya gayrinakdi kredinin ödenmiş olması nedeniyle tazmin talebinin veya borcun ödenmesine ilişkin ihtarın noter aracılığıyla kediye kullanan tarafa kredi sözleşmesinde yazılı ya da ipotek ait tablosunda belirtilen adrese gönderilmek suretiyle tebliğ edildiğini veya 68/b maddesi gereğince tebliğ edilmiş sayıldığını gösteren noterden tasdikli bir sureti icra müdürüne ibraz ederse icra müdürü 149. madde uyarınca işlem yapar. İİK'nun 149. maddesi hükmüne göre ise icra müdürü borçluya ve taşınmaz üçüncü şahıs tarafından rehnedilmiş veya taşınmazın mülkiyeti üçüncü şahsa geçmişse ayrıca bunlara birer icra emri gönderir.
Yöntemine uygun hesap kat ihtarı tebliğ edilmemesi halinde borçlu hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra emri göndermek suretiyle takip yapılması mümkün değildir.
Öte yandan, ipotek veren taşınmaz maliki üçüncü kişiye, İİK'nun 150/ı maddesi gereğince hesap özeti gönderilmesi zorunluluğu bulunmamakta ise de; ipotek veren üçüncü kişi hakkında takip yapılabilmesi için Türk Medeni Kanunu'nun 887. maddesi uyarınca, alacağın kendisinden istenilmesi, yani muacceliyet ihtarının gönderilmesi gerekmektedir. Bir başka ifadeyle, söz konusu düzenleme gereğince, ipotekli taşınmaz maliki üçüncü şahsa ihbar yapılmadıkça, onun yönünden borç muaccel olmayacağından hakkında icra takibi başlatılamaz. Ayrıca belirtmek gerekir ki, İİK'nun 150/ı maddesinin son cümlesi; 'Hesap özetinin, tazmin talebinin veya ihtarın ipotekli taşınmaz maliki üçüncü kişiye tebliğ edilmesi veya tebliğ edilmiş sayılması, Türk Medeni Kanunu'nun 887. maddesinde öngörülen ödeme istemi yerine geçer” hükmünü içermektedir.
Anılan madde hükmü gereğince, şikayetçi ipotek borçlularına, icra emri gönderilebilmesi için, alacaklı tarafından, kredi sözleşmesinde yazılı ya da ipotek akit tablosunda belirtilen adreslerine, noter aracılığı ile hesap kat ihtarının gönderilmesi gerekir. Bu husus kamu düzeninden ve takip şartı olup, İİK'nun 16/2. maddesi gereğince süresiz şikayete tâbidir ve mahkemece re'sen nazara alınmalıdır.
Somut olayda, ... ... Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi kararında;üst limit ipoteklerine ilişkin icra emri gönderilebilmesi için takip talebinde hesap özetine ilişkin ihtarın noter aracılığıyla tebliğ edildiğine dair noter tasdikli bir suretinin icra müdürlüğüne ibraz etmesi gerektiğine dair belirleme yapıldığı, izah edilen gerekçenin usul ve yasaya uygun olduğu görülmüş ise de, alacaklı bankanın temyiz dilekçesi ekinde şikayetçi borçluya ... 23. Noterliği'nin 06.07.20115 Tarihli 16670 Yevmiye Numaralı hesap kat ihtarının tebliğ edildiğine ilişkin tebliğ evrakını sunmuş olduğu görülmektedir.
Bu durumda sunulan belge nazara alınarak ... ... Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi kararının bozulması cihetine gidilmiştir.
SONUÇ: Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, ... ... Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 16.03.2017 tarih ve 2017/355 E. - 2017/390 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), dosyanın kararı veren ... Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 01/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.