13. Hukuk Dairesi 2016/17056 E. , 2018/9210 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/17056 E. , 2018/9210 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla)

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı-... avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR

Davacı, davalı ... İnşaat Limited Şirketi yetkilisi olduğunu söyleyen davalı ... ile 80.000,00 TL karşılığında gayrimenkul satış sözleşmesi imzaladığını, 8.000,00 TL peşinat yatırdıktan sonra inşaat alanına gittiğinde gösterilen alanda herhangi bir inşaat faaliyeti görmediğini, sitenin yapılacağı arsanın halen davalı ...'nın üzerinde olduğunu ve arsa sahibinin başka bir müteahhit ile anlaşmış olduğunu belirterek ödediği paranın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ..., davacının peşinat yatırarak diğer davalılar ile gayrimenkul satış sözleşmesi imzaladığını, sözleşmenin yerine getirilmemesinden dolayı kendisine sorumluluk yüklenemeyeceğini, kendisinin bu satıştan haberi olmadığı gibi yeni anlaştığı müteahhidin de haberi olmadığını beyan ederek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; yüklenici inşaatı başka bir yükleniciye devretmişse ilk yükleniciden adi yazılı sözleşme ile daire alan alıcılar bu haklarını ikinci yükleniciye ve arsa sahibine karşı ileri sürebilmelidirler gerekçesi ile davanın kabulüne, 8.000,00 TL’nin ödeme tarihi olan 06/09/2011 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Anayasanın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukuki dinlenilme hakkı, adil yargılanma hakkı içinde teminat altına alınmıştır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 27. maddesinde belirtilen hukuki dinlenilme hakkı, bu ifadeleri de kapsayan daha geniş bir anlama sahiptir. Kamu düzeni ile ilgili olan bu hak çerçevesinde, tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur.
Yargılamanın hukuka uygun ve sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunmanın özgürce ileri sürülebilmesi ve delillerin eksiksiz olarak toplanıp tartışılabilmesi, öncelikle tarafların yargılamadan haberdar edilmeleri ile mümkündür. Hasımsız davalar hariç olmak üzere, dava dilekçesi ile duruşma gün ve saati karşı tarafa tebliğ edilmeden ve taraf teşkili sağlanmadan davaya bakılamaz ve yargılama yapılamaz.
Davanın tarafları ile vekillerinin davaya ilişkin işlemleri öğrenebilmesi için, tebligatın davanın taraflarına usulüne uygun olarak yapılması, duruşma gün ve saatinin kendilerine bildirilmesi gerekmektedir. Duruşma günü ile tebligatın yapıldığı tarih arasında makul bir süre olmalıdır. (HMK.m.144) Aksi takdirde tarafların hukuksal hakları kısıtlanmış olur.
Dosya içeriğine göre, dava dilekçesi tebliği, ilk olarak davalı yüklenici şirketin dava dilekçesinde bildirilen adresine yapılmış olup, tebligat evrakı iade edildikten sonra doğrudan ... Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından bildirilen adrese 7201 sayılı Tebligat Kanunun 35. maddesine göre usulsüz yapılmıştır.
Bu durumda; mahkemece, 7201 sayılı Tebligat Kanunundaki ve yönetmelikteki düzenlemeler gözetilerek öncelikle davalı şirketin dava dilekçesinde belirtilen adresine tebligat çıkarmalı, bu adreste bulunmadığının tespit edilmesi halinde davalı şirketin ticaret sicil müdürlüğünden kayıtlı adresi sorulmalı ve tebligat bildirilen bu adrese yapılmalıdır. Bu şekilde de davalı şirkete tebliğ yapılamadığı takdirde, Tebligat Kanununun 35. maddesine göre işlem yapılmak suretiyle taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekir. Ayrıca diğer davalı ... için ise mernis adresi “Almanya Federal Cumhuriyeti” olarak görünmesine karşın yurt dışı adresi araştırılmaksızın ilanen tebliğ yapılmak sureti ile dava görülmüştür. Bu husus da usul ve yasaya aykırı olup taraf teşkili tam olarak sağlanmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
2-Bozma sebebine göre temyiz eden davalı ...'nın temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan birinci bent gereğince hükmün BOZULMASINA, 2. bent gereğince temyiz edenin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 10/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.