13. Hukuk Dairesi 2016/18382 E. , 2018/3212 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/18382 E. , 2018/3212 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, davalı ... Promosyon Pazarlama ve Turizm Ltd. Şti.'den ... adlı ürünü 4.671.72 TL'ye satıldığını ürün bedelini ödediğini ve ayrıca 60,00-TL ürün hazırlama bedeli tahsil edildiğini, satış işleminin saatlerce süren psikolojik baskı ve sair etkenler sonucunda gerçekleştiğini, düşünme fırsatı bile verilmeyerek ikna edildiğini ileri sürerek, 4.731.62 TL'nin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının süresinde cayma hakkını kullanmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, taraflar arasında yapılan satış sisteminin “piramit satış sistemi” olduğu 6502 sayılı Kanunun m. 80/f.2 uyarınca piramit satış sisteminin yasal olmadığı yasal olmayan bir satış sisteminde, sözleşmelerde öngörülen hukuki korumadan bu sistemi işletenlerin yararlanmasının söz konusu olamayacağı ve davacının satın aldığı tatil hakkını henüz tecrübe etmemiş olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, mesafeli satış sözleşmesinin iptali ile satış ve ürün hazırlama bedelinin iadesi istemiyle eldeki davayı açmıştır. Davalı davacının süresinde cayma hakkını kullanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece davalı yanca davacıya yapılan satışın piramit satış olduğu ve anılan satışın 6502 sayılı Kanunun 80. maddesi uyarınca yasal olmadığı ve bu nedenle sözleşmede kararlaştırılan cayma süresinden davalının yararlanamayacağı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Somut olayda uyuşmazlık taraflar arasında yapılan satışın 6502 Sayılı Kanun'un 80. maddesi ile yasaklanan piramit satış olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Yapılan yeni yasal düzenlemeyle, piramit satış, katılımcılarına bir miktar para veya malvarlığı ortaya koymak karşılığında, sisteme aynı şartlar altında başka katılımcılar bulma koşuluyla bir para veya malvarlığı kazancı olanağı ümidi veren ve malvarlığı kazancının elde edilmesini tamamen veya kısmen diğer katılımcıların da koşullara uygun davranmasına bağlı kılan, gerçekçi olmayan veya gerçekleşmesi çok güç olan kazanç beklentisi sistemi olarak tanımlanmaktadır. Piramit satış sisteminin kurulması, yayılması veya tavsiye edilmesi yasaktır. Bakanlık, piramit satış sistemleri ile ilgili gerekli incelemeleri yapmaya ve varsa elektronik sistemin ülkemizde durdurulması dâhil ilgili kamu kurum veya kuruluşlarıyla iş birliği içinde gerekli önlemleri almaya yetkili kılınmıştır.
Mahkemece, her ne kadar taraflar arasında yapılan satış, piramit satış olarak değerlendirilip davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan satış işleminin piramit satış olarak değerlendirilmesi için öncelikle piramit satışın unsurlarının, şartlarının ve piramit satış sisteminin somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması ve piramit satışa ilişkin yapılan tespitin gerekçelendirilmesi gerekmektedir. Mahkemece, sadece 'piramit satış' nitelendirilmesi yapılmakla yetinilmiş, yapılan satışın hangi nedenlerle piramit satış sistemi olarak değerlendirildiği, sistemin özellikleri açıklığa kavuşturulmamıştır. Hal böyleyken, mahkemece, öncelikle 6502 sayılı Kanunun 80. maddesi uyarınca piramit satışın unsurları, şartları ve sistemin özellikleri dikkate alınarak taraflar arasında yapılan satışının piramit satış olup olmadığının tespitinin yapılması gerekmekte olup bu amaçla Gümrük ve Ticaret Bakanlığının davalı şirket hakkındaki son denetim raporu da getirtilerek konusunda uzman bilirkişiden taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, açıklanan hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 19/03/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.