13. Hukuk Dairesi 2016/21770 E. , 2018/10121 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/21770 E. , 2018/10121 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR

Davacı, davalıya ait 06 J 0099 plakalı minibüste şoför olarak 20.08.1997 tarihinde işe başladığını, 11.08.2011 tarihinde tek taraflı olarak işine son verildiğini, çalıştığı süre içerisinde ...'ya bildirim yapılmadığını, işsiz kalmak korkusuyla bu duruma ses çıkarmadığını,....'a kaydolup primlerini kendisinin yatırdığını, iş akdine son verildiği tarihte net maaşının 1.500, 00 TL olduğunu, günde 2 öğün yemek verildiğini, haftada 4 gün sabah 10:00'da işe başlayıp gece 24:00 civarında işi bıraktığını, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de çalıştığını, yıllık izin kullanmadığını ileri sürerek, 1.000,00 TL yıllık izin ücreti, 1.000,00 TL fazla mesai ücreti, 500,00 TL ulusal bayram ve genel tatil ücreti, 1.500,00 TL ihbar tazminatı ve 1.000,00 TL kıdem tazminatı olmak üzere toplam 5.000,00 TL'nin tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine dair verdiği kararın dairemizce 2014/8133 Esas 2014/14066 Karar sayılı ilamı ile 30/04/2014 tarihinde, mahkemece, 'sözleşmenin feshinin haklı olup olmadığı değerlendirilmeli, feshin işveren tarafından haksız ya da işçi tarafından haklı olarak feshedildiğinin belirlenmesi halinde işçinin BK.nun hükümlerinde düzenlenen tazminatları isteyebileceği gözetilmeli, akdin süreli olduğu kanıtlanmadığından BK.nun 345/2. maddesinde öngörülen vaktinden evvel fesihle ilgili istemde bulunamayacağı, BK.nun 340/11. maddesinde (2) haftalık bir feshi ihbar süresi düzenlenmesine karşın (8) haftalık ihbar tazminatına hükmedilemeyeceği, ayrıca BK.nun 329. maddesinde düzenlenen fazla çalışması ispatlandığı taktirde ücretle mütenasip bir miktar kabul edilmeli ve takdiri indirim yapılıp yapılmayacağı da değerlendirilmelidir. Keza bayram tatili ve genel tatiller konusunda da davacının talepleri değerlendirilmeli ve BK.nun 344. maddeleri gözetilmeli ve bu konuda davacı'nın tüm delilleri ve davalının da karşı delilleri toplandıktan sonra, gerekirse tanıkların yeniden anlatımlarına başvurulmalı, akabinde uzman bilirkişiden rapor alınarak hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmelidir' gerekçesiyle bozulması üzerine, bozma kararına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile; 371,70 TL ihbar tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Yanlar arasındaki uyuşmazlık 818 Sayılı BK.nun 313. ve devamı maddelerinde düzenlenen hizmet akdinden kaynaklanmakta olup, hizmet aktinin haklı nedenle feshedilip edilmediği ve davacının tazminata hak kazanıp kazanmadığı konusunda toplanmaktadır. 4857 Sayılı Kanunun 4/1-ı maddesinde 507 Sayılı Kanunun 2. maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde bu kanun hükümlerinin uygulanmayacağı vurgulanmıştır. Bu durumda uyuşmazlıkta uygulanacak hükümler davanın açıldığı tarih itibariyle 818 Sayılı Kanun hükümleridir. Davacı'nın istemleri arasında kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, genel tatil ve yıllık izin ücretleri yer olmaktadır. BK.’nun 344. Maddesi’nde, 'muhik sebeplerden dolayı gerek işçi gerekse iş sahibi, bir ihbara lüzum olmaksızın her vakit akdi fesedebilir. Ezcümle, ahlaka müteallik sebeplerden dolayı yahut hüsnüniyet kaideleri noktasından iki taraftan birini artık akti icra etmemekte haklı gösteren her hal, muhik bir sebep teşkil eder. Bu gibi hallerin mevcudiyetini hakim taktir eder. Fakat işçinin kendi kusuru olmaksızın duçar olduğu nispeten kısa bir hastalığı yahut kısa müddetli bir askeri mükellefiyeti ifa etmesi, muhik sebep olarak kabul edilemez.' hükmü, yine BK.’nun 345/1. Maddesi’nde ise, 'Muhik sebepler bir tarafın akte riayet etmemesinden ibaret olduğu taktirde, bir taraf diğer tarafa onun akit ile müstehak iken mahrum kaldığı feri menfaatler de nazara alınmak üzere, tam bir tazminat itasıyla mükellef olur.' hükmü ve yine anılan maddenin 2. fıkrasında ise, 'bundan başka hakim vaktinden evvel feshin mali neticelerini, hali ve mahalli adeti gözönünde tutarak taktir eder.' hükmü vazedilmiştir.
Yine, BK.nun 334. maddesinde ise, 'İşveren işçiye mutat serbest saatler yada günler vermekle yükümlüdür. İşveren feshi ihbar yapılmasından sonra başka bir iş aranması için işçiye uygun bir zaman vermek zorundadır. Bütün durumlarda, işverenin çıkarlarını olabildiği kadar gözetmek gerekmektedir.' BK.nun 340./II. Maddesinde ise, iki haftalık bir ihbar süresi öngörülmüştür.
Somut olaya dönülecek olursa; mahkemece, taraflar arasındaki hizmet sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak feshedildiği kanaati, tanık beyanları dikkate alındığında, yerinde olup davacı lehine sadece ihbar tazminatına hükmedilmesi hatalı olmuştur. Davalının 818 Sayılı BK’nun 344 ve 345. maddeleri uyarınca haksız fesih tazminatı ödemesi gerekmektedir. Ayrıca davalı taraf davacıya yıllık izin kullandırdığını da ispatlayamamıştır. Bu durumda davacının çalıştığı süre ile orantılı bir yıllık izin ücreti hesabı da yapılmalıdır. Haksız fesih tazminatı ile yıllık izin ücreti talepleri yönünden belirlenecek miktar üzerinden davanın kabulü gerekirken bu taleplerin reddedilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte yazılı nedenlerle davacının 2. bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.