9. Hukuk Dairesi 2016/15523 E. , 2020/4067 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2016/15523 E. , 2020/4067 K.


'İçtihat Metni'


T.C.YARGITAY9. Hukuk Dairesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01/10/2007 tarihinden 14/03/2012 tarihine kadar davalı işyerinde çalıştığını, son ücretinin net 1.100,00 TL olduğunu, haftanın 6 günü çalışıp bir gün izin kullandığını, haftada en az iki gün 09:30-22:00 arası çalıştığınını, diğer günler 09:30-18:00 arası ya da 13:30-22:00 saatleri arasında çalıştığı, depo elemanı olması nedeni ile haftanın 1 günü ve ayda 4 kez olmak üzere gece 22.00'den 02:00'ye kadar çalıştığını, dini bayramlarda 1 gün hariç diğer günler, resmi bayramlarda ise istisnasız çalıştığını iddia ederek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının resmi bayram ve dini bayram alacağı talep edebileceğini, davanın 07/02/2014 tarihinde açılması nedeni ile 07/02/2009 tarihinden önceki taleplerinin zamanaşımina uğradığını, Davacının 13/08/2007 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesine göre, ücrete, her türlü fazla mesai, hafta tatili, ulusal genel tatillerde yapılacak çalışmaların dahil olduğunu, bu nedenle fazla çalışma talebinin yersiz olduğunu, davacının prim usulü çalıştığı ve yaptığı çalışmalar neticesinde kendisine 2009/1. Ay ile 2012/2. Ay arasında değişen miktarlarda prim ödendiğini, fazla çalışma hesaplanması halinde bu primlerin mahsup edilmesi gerektiğini, yılda 270 saatlik fazla mesai ücretinin aylık ücretin içinde olduğu hükmü gereğince, hesaplanacak olan fazla çalışma ücretinden 270 saatlik fazla çalışma ücretinin düşülmesi gerektiği, resmi bayram ve dini bayram çalışması bulunması halinde ödendiğini, dava dilekçesinde sadece resmi bayram ile dini bayram çalışması talep edildiğinden bunların dışındaki tatillerin hesaplamaya dahil edilemeyeceğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve alınan bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Fazla çalışma ücretinin hesabı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Satış temsilcilerinin fazla çalışma yapıp yapmadıkları hususu, günlük faaliyet planları ile iş çizelgeleri de dikkate alınarak belirlenmelidir. Satış temsilcileri genelde belli hedeflerin gerçekleşmesine bağlı olarak prim karşılığı çalışmaktadırlar. Prim, çalışanı özendirici ve ödüllendirici bir ücret ödemesi olup işverence işçiye garanti edilmiş bir temel ücretin üzerine belirli bir usule bağlı olarak ödenen ek bir ücrettir. İşverenin istek ve değerlendirmesine bağlı olabileceği gibi, sözleşme gereği olarak da verilebilir. Fazla mesai ise kural olarak 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, kanunda yazılı şartlar çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. İşçi fazla mesai yapsın yapmasın prim ödemesi var ise bu ek ücrete hak kazanır. Ancak ister gezerek, isterse işyerinde çalışsın satış temsilcisi mesaisi artıkça prim alacağı artacağından, bir anlamda yüzde usulü ile çalışması söz konusu olduğundan fazla çalışma ücretinin yüzde usulünde olduğu gibi sadece zamlı kısmının (% 50) hesaplanması gerekir.
Ayrıca fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödendiğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması halinde, yıllık 270 saatlik fazla çalışma süresinin ispatlanan fazla çalışmalardan indirilmesi gerekir.
Somut olayda taraflar arasında imzalanmış bireysel iş sözleşmesinde fazla mesainin ücrete dahil olduğu kararlaştırılmıştır.
Buna göre haftalık 5.2, aylık 22,5, yıllık 270 saatlik fazla mesainin maktu ücret içerisinde ödendiğinin kabulü ile davacı satış temsilcisi olup primle çalıştığından fazla mesaisine bağlı olarak prim de aldığından davacının yaptığı fazla mesainin zamsız kısmını aldığı, sadece zamlı kısmını alamadığı kabul edilerek fazla mesai hesabının 1,5 katsayı ile değil 0,5 katsayı ile yapılması gerekmektedir.
Mahkemenin yukarıda belirtilen hususları gözardı eden hatalı bilirkişi raporuna değer vererek fazla mesai alacak talebini yazılı şekilde kabulü yerinde değildir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10/03/2020 gününde oybirliği ile karar verildi.