10. Hukuk Dairesi 2018/3423 E. , 2020/112 K.

[İctihat]

10. Hukuk Dairesi 2018/3423 E. , 2020/112 K.


'İçtihat Metni'

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi

Dava, davalı işveren nezdinde 1.12.1991-3.4.2009 arasında çalıştığını, son aylık ücretinin 1.535,24 TL olduğunu, prime esas kazançlarının eksik bildirildiğini beyanla gerçek ücreti üzerinden tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine dair verilen karara karşı davacı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
I- İSTEM:
Dava, davalı işveren nezdinde 01.12.1991-03.04.2009 arasında çalıştığını, son aylık ücretinin 1.535,24 TL olduğunu, prime esas kazançlarının eksik bildirildiğini beyanla gerçek ücreti üzerinden tespitini istemiştir.
II- CEVAP:
Davalı SGK kıyaslama yapılması yoluyla tespitine ilişkin isteminin yasal dayanağı bulunmadığını, kurum kayıtlarının aksinin eşdeğer nitelikte belgelerle ispatlanmasının gerektiğini, tanık anlatımlarına dayanarak davanın ispatlanma olgusunun kabul edilemez olduğunu, nihai olarak da davanın reddini savunmuştur.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; ... 3. İş Mahkemesi'nin 31.05.2011 tarih, 2009/859 E. - 2011/395 K. sayılı kararın davalı şirketin ekonomik sıkıntı içinde olması nedeniyle temyiz edilmediğini, anılan kararın Yargıtay incelemesinden geçilmeksizin kesinleştiğini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişlerinin 02.03.2010 tarihinde yapmış oldukları teftiş raporunda, davacının davalı iş yerinde 01.12.1991-05.05.1994 / 01.06.1996- 03.04.2009 tarihleri arasında çalıştığını ve malulen emeklilik nedeniyle iş akdinin son bulduğunu, iş sözleşmesi feshinde kıdem tazminatı ödemesi yapılmamış olduğunu, davacının son ücretinin ibraz edilen 2007 yılı Aralık ayı ücret bordrosuna göre aylık brüt 586,18 TL olduğunu ve bu ücret bordrosunda 18 günlük net 252,00 TL ücret tahakkuk ettirildiğini, bu ücret bordrosunda davacının imzasının yer almadığını ancak önceki aylara ait bordrolarda davacının imzasının bulunduğunu, bu bordrolarda normal çalışma ücreti dışında fazla çalışma ve genel tatil çalışma ücreti ile sosyal yardım adı altında tahakkuk bulunmadığını ancak maliyeti davalı işveren tarafından karşılanan aylık 75,00 TL maliyetli yemek verildiğini ve aylık 50,00 TL maliyetli servis hizmetinden yararlandırıldığının tespit edildiğini beyan edip nihai olarak da haksız davanın reddi gereğini savunmuştur.
III- MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davanın reddine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince; davacının istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı gerekçesiyle istinaf isteminin esastan reddine karar vermiştir.
IV- TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili temyiz dilekçesinde davacının ücretinin kesinleşmiş mahkeme kararı ile tespit edildiğini beyanla kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ:
Prime esas kazanç tutarının tespiti davasının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun Geçici 7. maddesi uyarınca yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 77 ve 5510 sayılı Kanun'un 80. maddesidir. Bu kapsamda davacı işçinin, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı ...’na davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Eldeki davada; mahkemece, somut ve yazılı herhangi bir delile rastlanmadığından ve işçilik alacakları davasında verilen kararın işbu davanın mahiyeti gereği delil niteliği taşımayacağından, davacının kuruma bildirilen prime esas kazanç tutarlarının doğru olduğu kabul edilerek davanın reddine karar verilmiş ise de, idare veya yargı makamları tarafından belirlenen ücretlerin prim hesabına esas alınabilmesi için bu tür kazançlara hak kazanmak yeterli olmamakta, işçilik alacaklarına ilişkin taraflar arasında çıkan uyuşmazlıkta mahkemece verilen karar sonrasında işçiye (sigortalıya) ödeme yapılmış olması aranmaktadır. Davacıya yapılan ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına dâhil edilmesi, hizmet akdi daha önceki bir tarihte sona erdiği takdirde ise yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği son ayın prime esas kazancında gözetilmesi gerekmektedir. Buna göre davalı tarafından davacıya, işçilik alacakları davası neticesinde ödeme yapılıp yapılmadığı belirlenerek, yapılmış ise işçilik alacağı dosyasında belirlenen ücretin son aya maledilerek prime esas kazanç olarak tespiti gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararın kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14.01.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.