13. Hukuk Dairesi 2016/12319 E. , 2018/11985 K.

[İctihat]

13. Hukuk Dairesi 2016/12319 E. , 2018/11985 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi


Taraflar arasındaki ayıplı mal davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, 03.01.2011 tarihinde dava konusu ... otomobili satın aldığını, aracın teslim edildiği ilk günden itibaren sürekli yağ yaktığını ve yağ takviyesi yapılma ihtiyacı duyulduğunu, bu nedenle hem ... süresi içinde hem de bu süre sonlandıktan sonra araç motoru üzerinde onarım ve değişimlerin gerçekleştirilmiş olmasına rağmen halen bu arızanın devam ettiğini, aracın ayıplı olduğunu ileri sürerek, aracın yenisinin verileceği tarihteki model yılında aynı segmentte ayıpsız misli ile değiştirilmesine ya da araç için ödenmiş olan bedelin iadesine karar verilmesini dilemiştir.
Davalılar ilk derece yargılama makamına sunmuş oldukları yanıt dilekçeleri ile usuli ve esasa ilişkin gerekçelere dayanarak davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece; davanın kabulüne, ...plaka sayılı ... marka ... tipinde ... 1.4 D-4D SD Elegant ticari adlı Sedan cinsinde 2011 model davaya konu otomobilin davalılar tarafından ayıptan ari yenisi ile değiştirilmesine, davacı tarafından davaya konu otomobilin trafik kaydındaki haciz ve rehinler kaldırılarak davalılara iadesine karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacının davalıdan satın almış olduğu otomobilin ayıplı olması iddiasına dayalı ayıpsız misli ile değişimi talebine ilişkindir. Davalılar ihbar sürelerine uyulmadığını savunmuştur. Mahkemece, görüşüne başvurulan bilirkişi raporu tespitleri de hükme esas alınmak suretiyle; davacının ... süresi içinde çeşitli tarihlerde servise müracaat etmesine rağmen sorunun giderilemediği, motor revizyonu ile vakum pompası değiştirilmesine rağmen problemin devam ettiği, işinin uzmanı olan yetkili servisin defalarca kendisine yapılan müracaata rağmen sorunu çözememiş olması karşısında ağır kusurun mevcut olduğu, bu durumda davalıların zamanaşımı süresinden yararlanmasının mümkün olmadığı sonucuna varıldığından, davalıların zamanaşımı itirazının yerinde olmadığı gerekçesiyle zamanaşımı itirazının reddine, araçtaki ayıbın ise bir çok müdahaleye rağmen halen giderilememiş olduğu gerekçesiyle ise davanın kabulü cihetine gidilmiştir. Dosyanın incelenmesi neticesinde, 03.01.2011 tarihinde satın alınmış olan dava konusu aracın “düşük yağ miktarı” uyarı ışığı şikayeti ile ilki 11.06.2011 tarihinde olmak üzere ... süresi içinde dört defa servise girdiği, 09.07.2012 tarihinde “motor kapak revizyon” işlemine tabi tutulduğu, takiben ... süresi sona erdikten sonra iki defa bu soruna ilişkin servise başvurulduğu son olarak 20.03.2014 tarihinde sorunun çözümü için “yarım motor komple” ve “motor gövdesi komple” değişimi işlemleri yapıldığı, bu işlemlerin yapıldığı tarih itibariyle, aracın 109.183 km yol katetmiş olduğu, bu işlem sonrası davacının 22.01.2015 tarihinde delil tespiti talebiyle yargı mercine başvurduğu, bu kapsamda keşif tarihi itibariyle aracın 181.500 km yol katetmiş olduğunun görüldüğü, değişik iş bilirkişi raporunda araçtaki arızanın o an itibariyle mevcut olmadığı, ancak sık sık tekrarlandığı, bu nedenle araçtan beklenen faydanın sağlanamadığı, bunun aracın gizli ayıplı olmasından kaynaklandığı mütalaa edilmiş, daha sonra temyize konu bu dosyamız kapsamında görüşüne başvurulan bilirkişi ise, raporu ile araçtaki ayıbın devam edip etmediğini belirlemeksizin dosyadaki mevcut bilgiler ışığında aracın gizli ayıplı olduğu mütalaasının verildiği anlaşılmıştır.
Sözleşmenin kurulduğu tarih itibarıyla yürürlükte bulunan 4822 sayılı Kanun’la değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 4.maddesinde düzenlenmiş; ayıbın gizli ya da açık olması halleri için ayrı ihbar süreleri getirilmiş; hatta ayıbın ağır kusur veya hile ile gizlenmesi halinde zamanaşımı süresinden yararlanılamayacağı, açıkça ifade edilmiştir.
Maddeye göre, tüketici kendisine sağlanan mal ve hizmetle ilgili ayıplı olup olmama konusunda gerekli muayeneyi (denetimi) yapacak ve bu muayene sonucu, mal yada hizmetle ilgili saptadığı ayıpları, mal veya hizmetin sağlanmasından itibaren ihbar süreleri içinde, kendisine mal yada hizmet sağlayan sözleşmenin tarafına bildirecektir; bu bildirim (ayıp ihbarı) ödevi ihmal edildiğinde, tüketici, ayıba dayalı yasal haklarını kaybedecektir.
Buna göre; satılan maldaki ayıp açık ayıp niteliğinde ise, 4077 sayılı Kanun’un 4.maddesi uyarınca malın teslim tarihinden itibaren 30 gün içinde; gizli ayıp niteliğinde ise, dava zamanaşımı süresi içinde ve ayıp ortaya çıktıktan sonra derhal (dürüstlük kuralına uygun olan en kısa sürede), ihbar edilmesi; ayıbın açık mı, yoksa gizli mi olduğunun tayininde ise, ortalama (vasat) bir tüketicinin bilgisinin dikkate alınması, gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan hükümler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacı tüketici dava konusu aracı 03.01.2011 tarihinde satın almış, aynı problem nedeniyle araç motoru üzerinde ikisi büyük kapsamlı olmak kaydıyla onarım ve değişimler gerçekleştirilmiş, son “motor blok değişimi” işlemi üzerinden yaklaşık 9 ay geçtikten ve dava konusu araç 72.317 km daha kullanıldıktan sonra delil tespiti için başvuru yapılmış ve 1 yıl 1 ay sonra temyize konu bu dava açılmış olup, bu halde davacının ayıp ortaya çıktıktan sonra dürüstlük kuralına uygun olan en kısa sürede ihbarının gerçekleştiğinin kabulü mümkün değildir. Bunun yanında, dosya içinde bulunan değişik iş bilirkişi raporu ile araçtaki arızanın o an itibariyle mevcut olmadığı tespiti karşısında davacının seçimlik hakkını onarımdan yana kullanmış ve tüketmiş bulunduğu da görülmektedir. O halde, mahkemece, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile kabulü cihetine gidilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan 801,00 TL harcın istek halinde davalı ... A.Ş.'ye, 3.203,00 TL harcın davalı ... Paz. ve Satış A.Ş.'ye iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.