14. Hukuk Dairesi 2015/16210 E. , 2018/5041 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2015/16210 E. , 2018/5041 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 19.11.2014 gününde verilen dilekçe ile ... iptal ve tescil, ikinci kademede tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 26.05.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan ... iptal ve tescil ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davalı ...'ndan 108 ada 1 parsel sayılı taşınmazı 10.000,00 TL bedelle noter satış sözleşmesi ve yine aynı gün düzenlenen 15.000 TL bedelli bono toplamı 25.000 TL karşılığında aldığını, davalı tarafın dava konusu taşınmazı devretmekten imtina ettiğini, davalının taşınmazı 13/01/2014 tarihinde ...'a devir ettiğini, yapılan bu satışın muvazaalı olduğunu, ... adına kayıtlı tapunun iptali ile davacı adına tescilini, ... iptalinin uygun görülmemesi durumunda taşınmazın dava tarihi itibariyle rayiç bedelini veya 19/02/2008 tarihinde ...'na ödenen 25.000 TL bedelinin reeskont avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 28.04.2015 tarihli harçlandırdığı ıslah dilekçesiyle öncelikle ... iptal ve tescil, mümkün olmaması halinde 76.500 TL bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsilini dava ve talep etmiştir.
Davalı ... vekili, müvekkilinin iyi niyetli 3. kişi olduğunu, davacı tarafın ileri sürdüğü hususları kabul etmediklerini, davalının 55.000 TL karşılığına satın aldığını, bu bedeli de ... Bankası Side Şubesi'nden çektiğini, bu belgenin dahi tek başına muvazaa iddiasını ortadan kaldırmaya yettiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, müvekkilinin ... 3. Noterliği vasıtasıyla yapmış olduğu sözleşme ile dava konusu yeri sattığını, bu iddiayı kabul ettiklerini; ancak, satım bedeli olarak 6.000 TL'nin ödendiğini, geri kalan kısmın ödenmediğini, geçen uzun süreye rağmen davanın açıldığı tarihe kadar ne kalan borcun ödendiğini, ne de taşınmazın devri yönünde davacının müracaatının olmadığını, davacı tarafından ödenen paranın 6.000 TL olduğunu; ancak, satış vaadi sözleşmesinde 10.000 TL yazılı olduğunu, aradan geçen zaman da dikkate alındığında 15.000 TL'yi ödemeyi kabul ettiğini, diğer talepler yönünden davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının davasının muvazaa iddiasının sabit olmaması nedeniyle ... iptal ve tescil talebinin davalı ... yönünden reddine, davacının davalı ... için bedel yönünden kısmen kabulü ile; 15.000 TL'nin 19/02/2008 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalı ...'dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.
Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.
Kaynağını Borçlar Kanununun 22. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Borçlar Kanununun 213. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re'sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür.
Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı ... iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir.
Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan davaların kabulüne karar verebilmek için sözleşmenin ifa olanağı bulunmalıdır. Geçerli bir sözleşmenin ifa olanağı bulunmadığında 818 sayılı BK’nın 96 ve 106. maddeleri dikkate alınması gerekir.
Somut olayda; Davacı noterden yapılan gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile satın aldığı, taşınmazın üçüncü kişiye satıldığını, satışın muvazaalı olduğunu iddia ederek ... iptal ve tescil ikinci kademede tazminat talebinde bulunmuştur. Davacı davalı ...'in kötüniyetli olduğunu satışın muvazalı olduğunu ispat edemediğinden mahkemece ... iptal ve tescil davasının ve davalı ... aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmüştür.
Taraflar arasındaki satış vaadi sözleşmesi geçerlidir. Davacı ve davalı ...'ın yaptıkları biçimine uygun satış vaadi sözleşmesi ile belirlenen bedelin davacı tarafça nakten ve tamamen ödendiği sözleşmede belirtilmiştir. Böylece, resmi sözleşmede ödendiği belirtilen bedelin ödenmediğinin; ancak, aynı değerde başka delil ile ispatı gerekeceğinden davacının satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan edimini yerine getirdiğinin kabulü gerekir. Taşınmazın davalı tarafından üçüncü kişiye satıldığı ve ifanın artık imkansız hale geldiği tartışmasızdır. Bu nedenle, bir taahhüt muamelesi olarak geçerliliğini koruyan sözleşme gereği davacının zararının 818 sayılı BK’nın 96. maddesi uyarınca giderilmesi, dava konusu taşınmazların dava tarihindeki rayiç değerlerinin hüküm altına alınması gerekirken aksi düşüncelerle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.07.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.