14. Hukuk Dairesi 2016/13740 E. , 2020/1758 K.

[İctihat]

14. Hukuk Dairesi 2016/13740 E. , 2020/1758 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 05/05/2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 24/12/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, tarafların müşterek malik oldukları 1206 parsel sayılı taşınmazı fiili olarak taksim ettiklerini, davalıyla bu konuda anlaşma sağlandığını ancak davalının yola terkleri kabul etmediğini, yola terklerin davacının hissesinden alınmasını talep ettiğini, taşınmazın fiili kullanıma uygun olarak eşit miktarda ikiye ayrılarak ortaklığının giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, taşınmazın eşit şekilde bölünmesini kabul etmediğini bildirmiş, taşınmazın ivaz ilavesi suretiyle aynen taksimini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, ortaklığın aynen taksim suretiyle giderilmesine, bilirkişilerin krokili raporunda gösterildiği üzere taşınmazın 265,97 m2’lik kısmının davacıya, 345,21 m2’lik kısmının davalıya verilmesine, ayrıca 7.000,00 TL’nin ivaz ilavesi karşılığı olarak davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir. Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez.
Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ve tarım arazilerinin niteliği ile imar mevzuatına göre aynen taksimin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez.Keza paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz.
Aynen bölünerek paylaştırmanın (taksimin) mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para (ivaz) eklenerek denkleştirme sağlanır. Paydaşlar arasında anlaşma olmadıkça hakim kendiliğinden bazı taşınmazların bir kısım paydaşlara, kalanın diğer paydaşlara verilmesi şeklinde aynen bölünerek paylaştırmaya karar veremez.
Aynen bölünerek paylaştırma (taksim) halinde teknik bilirkişiye ifraz projesi düzenlettirilerek bu projeye göre taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde ise ilgili belediyeden, belediye dışında ise İl İdare Kurulundan bölüşmenin (taksimin) mümkün olup olmadığı sorulur.
Belediye Encümeni veya İl İdare Kurullarınca 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili Yönetmelik hükümlerine uygun bulunması halinde onaylanması gereken ifraz projesinde kimlere nerelerin verileceği, bu konuda paydaşlar aralarında anlaşamazlarsa hakim huzurunda kura çekilerek belirlenir.
Onay makamından olumsuz cevap gelmesi halinde paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince, ivaz ilavesi suretiyle ortaklığın aynen taksim yoluyla giderilmesine karar verilmiş ise de, mahkemece, ivaz olarak belirlenen 7.000,00 TL’nin davalı tarafça depo edilmesine karar verilmemesi doğru değildir.Keşfin üzerinden uzunca bir zaman geçtiği de gözönünde bulundurulduğunda mahkemece, mahallinde yeniden keşif yapılarak davalıya fazladan verilen kısmın değeri uzman bilirkişilerce yeniden belirlenmeli, belirlenen bedelin davalı tarafından mahkeme veznesine depo edilmesinden sonra bir hüküm kurulmalıdır.
Değinilen hususlar dikkate alınmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 13.02.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.