16. Hukuk Dairesi 2016/611 E. , 2018/5781 K.

[İctihat]

16. Hukuk Dairesi 2016/611 E. , 2018/5781 K.


'İçtihat Metni'



MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVALILAR : HAZİNE, ..., ...
DAVA TÜRÜ : TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., Dulkadiroğlu İlçesi Narlıçerkezler Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tescil harici bırakılan taşınmaz bölümünün, imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedenlerine dayanarak adına tescili istemiyle Hazine aleyhine dava açmıştır. Yargılama sırasında 6360 sayılı Yasa uyarınca ... ile ... davaya dahil edilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen 1.777,79 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümünün davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK'nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 17. maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı taraf yararına imar-ihya ve zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, Mahkemece, dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin yüksek çözünürlüklü stereoskopik çift hava fotoğrafları, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, memleket haritaları (1/25000 ve 1/5000 ölçekli haritalar) ve varsa bu dönemlere ilişkin uydu fotoğrafları getirtilerek üzerlerinde jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine stereoskopik inceleme yaptırılması gerekirken, zilyetlikle kazanım süresinin hesaplanmasında dikkate alınması mümkün olmayan dönemlere ilişkin hava fotoğrafları ve memleket haritaları üzerinde orman mühendisi bilirkişisine inceleme yaptırılmış, komşu taşınmazların varsa kadastro tutanakları ve dayanakları ile davalı iseler dava dosyaları getirtilerek incelenmemiş, DSİ tarafından yapıldığı belirtilen koruma setinin hangi tarihte yapıldığı araştırılmadığı gibi, bu setin yapılışına ilişkin tüm belge ve haritalar dosya arasına konulmamış, çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde gerçekleştirildiği iddia edilen imar-ihya çalışmalarının başlama ve tamamlanma tarihleri ile zilyetliğin sürdürülüş şekline ilişkin olarak yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmamıştır. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle; dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik çift hava fotoğrafları, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, uydu fotoğrafları ile 1/25000 ve 1/5000 ölçekli memleket haritaları ilgili kurumlardan getirtilerek dosyasına konulmalı, komşu taşınmazların tamamının varsa kadastro tutanakları ve dayanakları ile davalı iseler dava dosyaları temin edilmeli, DSİ tarafından yapıldığı belirtilen koruma setinin hangi tarihte yapıldığı araştırılarak, bu setin yapılışına ilişkin tüm belge ve haritalar dosya arasına konulmalı, dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, 3 kişilik jeolog bilirkişi ve 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, imar- ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, taşınmaz üzerinde zilyetliğin hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, taşınmaz imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise nasıl ve ne şekilde emek ve masraf sarfı ile imar-ihya edildiği, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişkiler oluştuğu takdirde yöntemine uygun şekilde çelişkiler giderilmeli, yerel bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsel tutanak ve dayanakları ile davalı iseler bu dava dosyalarında alınan beyanlarla denetlenmeli, 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliğini bildiren, gerçekleştirildiği iddia edilen imar-ihyanın tamamlanma tarihi ile zilyetliğin sürdürülüş şekli ve süresini açıklayan, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki desenini irdeleyen, önceki ziraat bilirkişi raporlarını değerlendiren, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş ve sınırları işaretlenen fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, 3 kişilik jeolog bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın öncesinde ve halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığı ve dere yatağının etkisi altında bulunup bulunmadığı hususlarında gerekçeli rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak çekişme konusu taşınmazın, önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu konusunda rapor düzenlettirilmeli, belirtilen dönemlere ilişkin memleket haritaları ile uydu fotoğrafları yapılacak inceleme sırasında dikkate alınmalı, fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki aldırılmalı, çekişmeli taşınmaz bölümünün değişik yönlerden ve komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde çekilmiş yakın plan panoramik fotoğrafları dosyaya eklenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 15.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.