17. Hukuk Dairesi 2016/18668 E. , 2019/4916 K.

[İctihat]

17. Hukuk Dairesi 2016/18668 E. , 2019/4916 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin davalı ...'dan alacaklı olduğunu, davalı aleyhine icra takibi başlatıldığını, takibin kesinleştiğini, davalı adına kayıtlı .... Mah, 31747 ada, 3 parsel sayılı taşınmazın üzerinde bulunan 2. kat 7 nolu bağımsız bölümün 21.10.2013 tarihinde üzerinde kayıtlı ipotek ile beraber davalı ...'e devrettiğinin öğrenildiği, davalı ... tarafından da dava konusu gayrımenkulün üzerindeki ipotek ile beraber dava dışı kişiye devredildiği, ipotek ve hacizler ile satın alınmasının bile satışın muvazaalı olduğunun belirtisi olduğunu beyan ederek tasarrufun iptali ve davalı ...'ün takip bedelini ödemeye mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, ticari sıkıntılar yaşaması sebebi ile dava konusu gayrımenkulü sattığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre dava konusu icra dosyasının dayanağı ola çekin keşide tarihi, dava konusu taşınmazın davalı borçlu ... tarafından ...'a satış tarihi, takip tarihi ve dava konusu taşınmazın satış akit tablosunda gösterilen satış değeri ile gerçek satış değeri arasındaki oransızlık nazara alındığında dava konusu taşınmazın icra takibinden kurtulmak amacıyla
muvazaalı olarak davalı borçlu ... tarafından ...'a tapuda satış gösterilip devredildiği ve takip dosyasına konu alacaktan davalı ...'ın sorumlu tutulması gerektiği kanaatine varılarak davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava, İİK 277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. İcra ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da 'iyiniyet kurallarına aykırılık' nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması ve davanın beş yıllık hakdüşürücü süre içinde açılmış olması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır.
Somut olayda davalı borçlu aleyhine ... İcra Müdürlüğü'nün 2013/16399 sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığı takibin kesinleştiği, dava konusu gayrımenkulün takibin dayanağı olan çekin keşide tarihinden sonra devredildiğinin anlaşılmasına ve davalı borçlunun aciz haline düştüğünün kabul edilmesine göre davanın kabulüne karar verilmişse de mahkemece davalı borçlunun aciz halinin olup olmadığı hususunda araştırma inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Davanın dayanağı olan...İcra Müdürlüğü'nün 2013/ 16399 sayılı icra dosyası incelendiğinde ve davacı tarafından dosyaya ibraz edilen 28.01.2016 tarihli haciz tutanağında “borçlunun hacze kabil malı bulunmadığı” belirtilmiştir. Bu hali ile haciz tutanağı İİK 105 maddesi hükmüne göre geçici aciz belgesi niteliğindedir. Ancak dosyaya ibraz edilen tapu resmi senetlerine göre borçlu adına kayıtlı üzerinde ipotek ve hacizler bulunan gayrımenkullerin olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece gayrımenkullerin kıymet taktirleri yaptırılarak borca yeter kıymette olup olmadığı, üzerinde yer alan ipoteklerin ve hacizlerin devam edip etmediğinin de araştırılarak sonucunda

sonucunda borçlunun aciz halinin değerlendirilmesi gerekirken gayrımenkullerin kıymeti ve takyidatların son durumu belirlenmeksizin yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; İİK’nın 283/II maddesine göre iptal davası, üçüncü şahsın elinden çıkarmış olduğu mallar yerine geçen değere taalluk ediyorsa, bu değerler nispetinde üçüncü şahıs nakden tazmine (davacının alacağından fazla olmamak üzere) mahkûm edilmesi gerekir. Bu ihtimalde 3. kişinin sorumlu olduğu miktar, elden çıkarılan malın o tarihteki gerçek değeridir. Somut olayda dava konusu gayrımenkulün tapu resmi evraklarına göre dava açılırken dava dışı 4. kişiye devredildiği anlaşılmaktadır. Davacı da davasını bedele dönüştürdüğünü beyan etmesine göre mahkemece dava konusu gayrımenkulün davalı ...'ün elinden çıkarmış olduğu tarihteki değerini belirleyerek bu değeri ve alacak ferilerini geçmiyecek biçimde tazminata hükmetmesi gerekirken tasarrufun iptaline, icra dosyasındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere tahsil tarihindeki miktar itibari ile davalı ...'ten tahsiline karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
2- Bozma neden ve şekline göre davalı ... vekilinin ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve davalı ... temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle bozma neden ve şekline göre davalı ... vekilinin ve davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ...'a geri verilmesine 17/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.