20. Hukuk Dairesi 2019/2395 E. , 2019/6298 K.

[İctihat]

20. Hukuk Dairesi 2019/2395 E. , 2019/6298 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi müdahil/birleşen davacılar ..., ..., ... ve ... tarafından istenilmekle, tayin olunan 05/11/2019 günü için yapılan tebligat üzerine, temyiz eden müdahil-birleşen davacı ... ve ... ile davalı Hazine vekili .....geldi, başka gelen olmadı, açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Daha sonra dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü;
K A R A R
Kadastro sırasında ......130 ada 10 parsel sayılı 24009,59 m² yüzölçümündeki taşınmaz, ev ve tarla; 186 ada 27 ve 200 ada 42 parsel sayılı sırasıyla 1591,77 m² ve 626,16 m² yüzölçümündeki taşınmazlar, bahçe; 173 ada 2 ve 18, 178 ada 3, 186 ada 21, 197 ada 12 ve 124 parsel sayılı sırasıyla 4237.90 m2, 2696,32 m², 3602,97 m², 3076,67 m², 3484,65 m², 2117,55 m² yüzölçümündeki taşınmazlar, tarla niteliğiyle asliye hukuk mahkemesinde dava konusu olduğundan söz edilerek malik hanesi açık bırakılmak suretiyle tespit edilmiştir.
Asliye hukuk mahkemesinin 2002/52 Esas sayılı dosyasında davacı ... tarafından tapu müdürlüğüne yönelik mesaha tashihi davası ile asliye hukuk mahkemesinin 2002/75 Esas sayılı dosyasında davacılar .... ve ...’a vesayetten 1959 doğumlu vasi ... ile 1973 doğumlu davacı ... tarafından davalılar .....ve Arkadaşlarına yönelik miras muvazaasının iptali davası ve Asliye Hukuk Mahkemesini 2002/98 Esas sayılı dosyasında davacı ... . ve Arkadaşları tarafından ... ve arkadaşlarına yönelik açılan müdahalenin önlenmesi davası birleştirilerek kadastro mahkemesine devredilmiştir.
Mahkemece:
1) 130 ada 10 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a) Davacı-davalı ...'ın davasının kısmen kabul kısmen reddine,
b) Davacı-davalılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının kısmen kabul kısmen reddine,
c) 130 ada 10 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle, '1838,00 metrekarelik' kısmının bu parselden ifraz edilerek ve de aynı ada - parsel numarası altında '.... kızı ... ' adına tapuya kayıt ve tesciline,
d) 130 ada 10 parsel sayılı taşınmazın ifraz sonrası geriye kalan '22162,50 metrekarelik' kısmının ise, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle ve de aynı adanın son parsel numarası altında, taşınmazın tamamı 8 pay kabul edilerek;
- 4 payının, ...., 20/02/1945 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, .... oğlu, 22/08/1973 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, ... oğlu, 12/08/1981 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, ... kızı, 25/03/1986 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, .... oğlu, 01/01/1990 doğumlu, ... adına, olacak şekilde elbirliği mülkiyeti hükümlerine göre tapuya kayıt ve tesciline,
2- 197 ada 124 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a) Davacılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının reddine,
b) 197 ada 124 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle '400,00 m²'lik' kısmının bu parselden ifraz edilerek ve de aynı ada - parsel numarası altında 'Mehmet kızı ...' adına tapuya kayıt ve tesciline,
c) 197 ada 124 parsel sayılı taşınmazın ifraz sonrası geriye kalan '1717,55 m²lik' kısmının ise, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle ve de aynı adanın son parsel numarası altında, '..... oğlu ...' adına tapuya kayıt ve tesciline,
3- 197 ada 12 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a) Davacı-davalılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının reddine,
b) Davacı-davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ...'ın davasının kabulüne,
c) 197 ada 12 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesPitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle '.... kızı ...' adına tapuya kayıt ve tesciline,
4- 186 ada 21 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a) Davacı-davalılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının reddine,
b) Davacı-davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... 'ın davasının kabulüne,
c) 186 ada 21 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle '.... kızı ...' adına tapuya kayıt ve tesciline,
5- 186 ada 27 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a) Davacı-davalılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının reddine,
b) Davacı-davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ...'ın davasının kabulüne,
c) 186 ada 27 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle '.... kızı ...' adına tapuya kayıt ve tesciline,
6- 178 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a) Davacı-davalılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının reddine,
b) Davacı/davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ...'ın davasının kabulüne,
c) 178 ada 3 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle 'Mehmet kızı ...' adına tapuya kayıt ve tesciline,
7- 173 ada 2 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a) Davacı-davalılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının kabulüne,
b) Davacı-davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ...'ın davasının reddine,
c) 173 ada 2 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle ve de aynı ada - parsel numarası altında, taşınmazın tamamı 8 pay kabul edilerek;
- 4 payının, ....kızı, 20/02/1945 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, ... oğlu, 22/08/1973 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, .... oğlu, 12/08/1981 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, ....kızı, 25/03/1986 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, .... oğlu, 01/01/1990 doğumlu, ... adına, olacak şekilde elbirliği mülkiyeti hükümlerine göre tapuya kayıt ve tesciline,
8- 173 ada 18 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a)Davacı-davalılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının kabulüne,
b)Davacı-davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ...'ın davasının reddine,
c) 173 ada 2 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle ve de aynı ada - parsel numarası altında, taşınmazın tamamı 8 pay kabul edilerek;
- 4 payının,.... kızı, 20/02/1945 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, ....oğlu, 22/08/1973 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, ...., 12/08/1981 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, .... kızı, 25/03/1986 doğumlu, ... adına,
- 1 payının, .... oğlu, 01/01/1990 doğumlu, ... adına, olacak şekilde elbirliği mülkiyeti hükümlerine göre tapuya kayıt ve tesciline,
9- 200 ada 42 parsel sayılı taşınmaz yönünden;
a)Davacılar ... ve ... adlarına vasileri 1956 doğumlu ... ile 1973 doğumlu ...'ın davasının reddine,
b) 200 ada 42 parsel sayılı taşınmazın yapılan kadastro tesbitinin iptaliyle, kadastro tutanağında yazılı diğer tüm hususlar aynı kalmak suretiyle '...... kızı ...' adına tapuya kayıt ve tesciline, karar verilmiş; hüküm, davacı/davalı ... ve ... ile davalı/davacı ... ve arkadaşları vekili tarafından temyiz edilmiş, Dairemizin 16/12/2013 tarih ve 2013/6189 E.– 11694 K. sayılı kararıyla bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “Mahkemece çekişmeli taşınmazların orman sayılmayan yerlerden olduğu belirlendiği, 130 ada 10 parselin bir kısmının Mart 1948 tarih 7 ve 8 nolu tapu kaydı ile kök muris ..... ait iken tapu kaydı kapsamı içinde kalan bölümü torunu ...... sattığı ve tapuda devrettiği, tapusuz kısmının ise ölümüyle tüm mirasçılarına kaldığı, 186 ada 21 sayılı parselin Şubat 1965 tarih ve 5 nolu tapu kaydı ile kök murise ait iken ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile ...’a devrettiği, 197 ada 124 sayılı parselin bir kısmının Aralık 1950 tarih ve 2 nolu tapu kaydı ile kök murise ait iken, ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile ...’a devrettiği, bir kısmının ise 28/02/1997 tarihli hibe senedi ile torunu ...’a hibe ettiği, 178 ada 3 parsel sayılı taşınmazın Aralık 1944 tarih ve 45 nolu tapu kaydı ile kök murise ait iken torunu ...’a sattığı ve tapuda devrettiği, 186 ada 27 sayılı parsel kök murise ait iken 28/04/1998 tarihli hibe senedi ile kızı ...’a hibe ettiği ve zilyetliği devrettiği, 197 ada 12 sayılı parselin kök murise ait iken 20/04/1998 tarihli hibe senedi ile torunu ...’e hibe ettiği ve zilyetliği devrettiği, 200 ada 42 parsel sayılı taşınmazın kök murise ait iken 38/04/1997 tarihli hibe senedi ile kızı ...’a hibe ettiği ve zilyetliği devrettiği, 173 ada 2 ve 18 parsel sayılı taşınmazların kök murise ait iken ölümüyle tüm mirasçılar kaldığı belirlendiği, ölünceye kadar bakma sözleşmesi ve tapuda muvazaa iddiasının yenilik doğrucu hak olduğu, bu nedenle, kadastro mahkemesinde incelenemeyeceği gerekçesiyle hüküm kurulmuş ise de, mahkemece ulaşılan sonuç dosya içeriğine uygun düşmemektedir.
Şöyle ki; çekişmeli taşınmazlar davalı olduğundan malik hanesi doldurulmak üzere 3402 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince tesbit tutanakları kadastro mahkemesine devredilmiştir. Hal böyle olunca; mahkemece, 3402 sayılı Kanunun 30/2. maddesi gereğince hâkimin re’sen lüzum gördüğü delilleri toplayarak taşınmaz malın kimin adına tescil edileceğine karar vermekle yükümlüdür. Çekişmeli taşınmazlardan bir kısmı ormana sınır olması nedeniyle husumetin Hazine yaygınlaştırılması, husumet yaygınlaştırıldıktan sonra tarafların delillerinin toplanması gerekirken, taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında karar verilmesi yerinde değildir.
Mahkemece tapuda yapılan satışların ve ölünceye kadar bakma akdinin muvazaalı olduğuna ilişkin iddianın yenilik doğrucu hak niteliğinde olduğundan kadastro mahkemesinde incelenemeyeceği kabul edilmiş ise de, varılan sonuç hukukî düzenlemelere ve dosya içeriğine uygun düşmemiştir. Asliye hukuk mahkemesinde bu yönde açılan dava kadastro mahkemesine aktarılmış olması nedeniyle, davacıların bu konuya ilişkin iddiaları değerlendirilmeden hüküm verilemez.
Ayrıca, çekişmeli taşınmazlardan senetsiz olanlar yönünden, kök murisin yaptığı satış (veya hibe) ve teslim ile mülkiyet aktarıldığından, yani bu işlem ile mülkiyet geçip, kök muris terekesinden çıktığından bu taşınmazlar yönünden ulaşılan sonuç doğru olmasına karşın tapu kayıtları ile satış ve hibe senetlerinin uygulaması, fen bilirkişisince keşfe izlemeye elverişli rapor sunulmadığından denetlenememektedir.
Bunların yanı sıra, senetsiz taşınmazlar yönünden yapılan zilyetlik araştırması da yeterli değildir.
Mahkemece, öncelikle dayanak tapu kayıtları tüm geldi ve gitti kayıtları ile birlikte getirtilerek, kadastro sırasında revizyon görüp görmediği araştırılmalı, revizyon görmüş ise revizyon gördüğü kadastro parsellerine ait kadastro tesbit tutanakları getirtilmeli ve bu tapu kayıtlarına dayanılan ve çekişmeli taşınmazlara komşu olan taşınmazlara ilişkin açılmış bulunan başkaca dava bulunup bulunmadığı araştırılarak varsa bu dava dosyaları tesbit edilmeli ve sonra önceki bilirkişiler dışında seçilecek bir fen elemanı marifetiyle yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, dayanak tapu kayıtları ile satış ve hibe senetleri yerel bilirkişi eliyle mahallinde uygulanmalı, sınır denetimi yapılmalı, dayanılan tapu kayıtları ile satış ve hibe senetlerinin mahalline uyup uymadığı tesbit edilerek, uyuyor ise tapu kayıtları ile satış ve hibe senetlerinin kapsadığı taşınmazları gösterir fennî bilirkişi tarafından düzenlenecek denetlemeye elverişli krokili rapor alınmalı, senetsiz taşınmazlar yönünden ziraat bilirkişisine inceleme yaptırılıp taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; varsa, zilyetlik tanıkları taşınmaz başında dinlenmeli; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; tesbit tarihine kadar gerçek kişiler yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, murisler yönünden de aynı çalışma alanı içinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı
saptanmalı; tapulu taşınmazlar yönünden miras bırakanın bazı mirasçılarına yaptığı satış ve ölünce kadar bakma akitlerinin muvazaalı olup olmadığı, ölünceye kadar bakma sözleşmesi geregi bakım ve gözetim yükümlülüğünün yerine getirilip getirmediği araştırılıp oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.” gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda birleşen 2002/57 Esas sayılı dosyada 130 ada 10 parsel sayılı taşınmaza yönelik davanın kabulüne, asli müdahiller ..., ...oğlu ...'ındavalarının reddine;.... . mevkiinde kain 130 ada 10 parselin kadastro tutanağında yazılı diğer hususlar aynı kalmak kaydı ile yüzölçümü 24050 m2 olarak düzeltilerek ... adına tapuya kayıt ve tesciline, birleşen 2002/75 Esas sayılı dosyada davacılar mehmet oğlu ... ve ..... oğlu ... yönünden davalarının reddine, birleşen 2002/98 Esas sayılı dosyada davacılar ..., ..., ..., ... ve ...'ın davasının kabulü ile; Dava konusu .....10 parsel, 186 ada 21 parsel, 186 ada 27 parsel, 197 ada 124 parsel, 178 ada 3 parsel, 197 ada 12 parsel, 200 ada 42 parsel, 173 ada 2 parsel ile 173 ada 18 parsele yönelik vaki müdahalenin men'ine karar verilmiş, hüküm Müdahil/birleşen davacılar ..., ..., ... ve ... ile birleşen davalı Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, kadastro tesbitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde orman kadastrosu, 3402 sayılı Kanunun 4. maddesi hükmüne göre yapılmıştır.
Mahkemece verilen karar usul ve yasaya aykırıdr, şöyle ki;
HMK'nın 297. maddesine göre mahkemece verilen kararın hüküm sonucu kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, istek sonuçlarından herbiri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların mümkünse sıra numarası altında birer birer, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi ve verilen karar ile iki tarafın leh ve aleyhine hükmedilen görev ve hakların gayet açık ve anlaşılır biçimde yazılması gerekmektedir.
Somut olayda, kadastro sırasında çekişmeli taşınmazların malik haneleri açık olacak şekilde kadastro tutanağı düzenlenmiş olup kadastro tutanakları bu şekilde mahkemeye gönderilmişitir. Mahkemece 3402 sayılı Kadastro Kanununun 30/2 maddesi uyarınca gerçek hak sahipleri resen araştırılarak HMK’nın 297. maddesine uygun şekilde hüküm kurularak taşınmazlar hakkında sicil oluşturulması gerekirken taşınmazlar hakkında sicil oluşturmayacak şekilde davanın reddine karar verilmesiyle yetinilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle müdahil/birleşen davacılar ..., ..., ... ve ... ile birleşen davalı Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 05/11/2019 günü oy birliği ile karar verildi.