21. Hukuk Dairesi 2016/17866 E. , 2018/5972 K.

[İctihat]

21. Hukuk Dairesi 2016/17866 E. , 2018/5972 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, meslek hastalığı sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle, 240.843,10 TL maddi ve manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davalı vekilince istenilmesi ve de duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 03/07/2018 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı vekili Avukat ... ile davacı vekili Avukat ...geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı gün düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği konuşulup düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, meslek hastalığı sonucu davacının maluliyete uğraması nedeniyle maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, 215.343,10 TL maddi tazminat ile 25.500,00TL manevi tazminatın meslek hastalığının tespiti tarihi olan 21/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacının davalı şirkette döküm işçisi olarak çalışırken 21/06/2011 tespit tarihi itibariyle SGK Kocatepe Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından pnomokonyoz meslek hastalığına yakalandığının tespit edildiği ve maluliyet oranının %20 olarak belirlendiği, itiraz üzerine Yüksek Sağlık Kurulu tarafından maluliyet oranının %20 olarak belirlendiği, iş bu maluliyet oranına davalı tarafca itiraz edilirken davacı tarafca herhangi bir itirazda bulunulmadığı, davalı itirazı üzerine adli Tıp 3.İhtisas Kurulu ve Genel Kurul tarafından davacının maluliyet oranının %25,2 olarak tespit edildiği, meslek haslağının gelişmesinde davalı şirket %90 oranında kusurlu bulunurken, davacının %10 oranında müterafik kusurunun bulunduğunun heyet raporuyla tespit edildiği, hükme esas hesap raporunda %25,2 maluliyet oranı dikkate alınarak maddi tazminat alacağının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Usuli kazanılmış hak kavramı, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Usuli kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir.( ...nun 12.07.2006 T., 2006/4-519 E, 2006/527 K, 03.12.2008 T., 2008/10-730 E., 2008/732 K.) Usuli kazanılmış hak ilkesi kamu düzeniyle ilgilidir. (09.05.1960 T., 21/9; 04.02.1959 gün 13/5 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı)
Somut olayda; davacı vekilinin Yüksek Sağlık Kurulu tarafından belirlenen ve Sosyal Güvenlik Kurumunun %20 oranındaki maluliyet oranının tasdikine ilişkin 15/01/2014 tarihli raporuna 13/03/2014 tarihli celsede bir diyeceğinin olmadığını beyan ederek kabul ettiği ve bir itirazının bulunmadığı Adli Tıp Kurumu 3.İhtisas Kurulu ve Genel Kurul'dan alınan raporların davalı itirazı üzerine alındığı anlaşılmakla %20 oranındaki maluliyet oranı üzerinden davalı tarafın usuli kazanılmış hakkı oluştuğu, anlaşılmıştır.
O halde, mahkemece yapılacak iş, davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hak dikkate alınarak %20 oranındaki maluliyet oranı üzerinden hesap yaptırılarak taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış haklar da gözetilmek suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı vekilnin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, davalı yararına takdir edilen 1.630,00TL duruşma Avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine,
03/07/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.