İHALENİN FESHİ HALİNDE TELLALİYE ÜCRETİ İADE EDİLMEZ

[Hepsihukuk]

T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi


ESAS NO : 2014/33352
KARAR NO : 2015/406



Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

1-İşin niteliği bakımından temyiz tetkikatının duruşmalı olarak yapılmasına, HUMK.nun 438. ve İİK.'nun 366. maddeleri hükümleri müsait bulunmadığından bu yoldaki isteğin reddi oybirliğiyle kararlaştırıldıktan sonra işin esası incelendi:

2-Alacaklı tarafından kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile yapılan icra takibi nedeniyle taşınmazın 21.11.2013 tarihinde alacağa mahsuben alacaklıya ihale edildiği, taşınmaz üzerinde başka hacizler bulunması nedeniyle ihale bedelinin alacaklı tarafından icra dosyasına yatırıldığı ve taşınmazın 25.12.2013 tarihinde alacaklı adına tescil edilmesinden sonra Büyükçekmece 2. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 26.02.2014 tarih ve 2013/973E., 2014/92 K. sayılı kararı ile ihalenin feshine karar verildiği, ihalenin feshi kararının 06.03.2014 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.

Taşınmazın emlak vergisinin yatırılması ihaleyle ilgili olmayıp alacaklının borçlu adına yatırdığı emlak vergisini ancak genel mahkemede açacağı bir davada istemesi mümkündür.

İİK.nun 135/1.maddesi uyarınca ihalenin kesinleşmesi üzerine icra müdürü, taşınmazın alıcı adına tescili için tapuya yazı yazar. Buna göre icra müdürünün görevi yalnızca tapu sicil müdürlüğüne alıcı adına tescil yazısı yazmaktan ibarettir. Tapu harçları ise tescil işlemi sırasında tapu sicil müdürlüğü tarafından tahakkuk ve tahsil olunur. Tapu sicil müdürlüğünün tapu harcı tahakkuk ve tahsili, idari bir işlem olup, anılan işleme karşı yapılacak şikayeti inceleme görevi de idari yargıya aittir.

Tellaliye harcı, 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 67. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; gerçek veya tüzel kişiler tarafından her ne suretle olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsul satışı tellallık harcına tâbidir. Aynı yasanın 68. maddesinde ise; "tellallık harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişilerin ödemekle mükellef oldukları" hüküm altına alınmıştır. Bu bağlamda ihalenin feshedilmesi halinde, tellaliye harcının iade edileceği konusunda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Somut olayda, ihale sırasında tellaliye hizmeti verilmiş ve bu hizmetinin gereği olarak da tellaliye harcı alınmıştır. İhalenin feshedilmiş olması bu hizmetin yapılmadığı sonucunu doğurmayacağından ihalenin feshi halinde tellaliye harcının iadesi istenemez.

Açıklanan nedenlerle, emlak vergisi, tapu harcı ve tellaliye hacına yönelik temyiz itirazları yerinde değil ise de;İhalenin feshi kararının kesinleşmesi üzerine alıcı nemalarıyla birlikte ihale bedelini, damga vergisini, KDV’yi geri isteyebilir.
Öte yandan, ihale feshedildiğine ve ihale bedeli iade edileceğine göre herhangi bir tahsilattan bahsedilemez. Bu nedenle tahsil harcı ve cezaevi harcının doğması da söz konusu olmaz.

Bu nedenlerle, ihale nedeniyle alacaklı tarafından yatırılan tahsil harcı, cezaevi harcı, KDV ve damga vergisinin alacaklıya iade edilmesi gerektiğinden, mahkemece, tahsil harcı, cezaevi harcı, KDV ve damga vergisi yönünden şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile istemin tümden reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda (2) nolu bentte yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13.01.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.