3. Hukuk Dairesi 2017/15658 E. , 2019/2107 K.

[İctihat]

3. Hukuk Dairesi 2017/15658 E. , 2019/2107 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (AİLE) MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalı ile yaklaşık iki ay evli kaldığını; kendisinden kaynaklanmayan nedenlerle evlilik birliğinin sona erdiğini, boşanma davasının halen derdest olduğunu; evlenirken mehir senedinin düzenlendiğini, davalı ...'in bu mehir senedini borçlu, davalı ...'nin ise müteselsil kefil olarak imzaladığını, mahkeme aracılığı ile davalıların adresinde yaptırdığı tespitte, mehir senedinde yazan eşyalardan sadece 1.500 TL değerindekilerin bulunduğunu ileri sürerek; adreste bulunan bu eşyaların aynen iadesinin, mümkün olmadığı takdirde bedelinin; davalının adresinde bulunmayan menkul eşyaların, tespit ile belirlenen miktarının ve mehir senedinde yazan 10.000 TL tazminatın müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...; satın aldığı beyaz eşyaların borcunu ödemek için mehir senedinde yazan eşyaların bir kısmını sattığını; davacının evden giderken düğünde takılan bütün altınları götürdüğünü; Beko marka derin dondurucunun evinde bulunmasına rağmen raporda belirtilmediğini ileri sürerek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...; oğlu ve gelini için aldığı eşyaları sattığını, gelinin getirdiği eşyaların evde bulunduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne; tespit dosyasındaki 10/04/2015 tarihli bilirkişi raporunda yer alan, tespit mahallinde ve mehir senedinde bulunan eşyaların aynen, olmadığı taktirde değeri olan 1.500,00 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, tespit mahallinde bulunamayan eşyaların aynen, olmadığı taktirde bedeli olarak belirlenen 20.205,00 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle davacıya verilmesine, mehir senedinde bulunan mihri muaccel bedeli 10.000,00 TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle davacıya verilmesine, davacı tarafın 10.022,00 TL değerindeki altınlara ilişkin talebini ispatlayamadığı gerekçesiyle altınlar yönünden davanın reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalıların temyiz itirazları yerinde değildir.
2-)4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK)’nun “İspat Yükü” başlıklı 6.maddesinde; “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” ifadesine yer verilmiştir.
Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir.
6100 sayılı HMK m.189/3 maddesi 'Kanunun belirli delillerle ispatını emrettiği hususla, başka delillerle ispat olunamaz.' hükmünü amirdir. Aynı Kanunun 200/I maddesi 'senetle ispat' ve 200/II maddesinde de “senetle ispat gereken hallerde karşı tarafın açık muvafakati ile tanık dinlenebileceği” hususları düzenlenmektedir. Yine, aynı kanunun 201.maddesinde de; 'Senede bağlı her çeşit iddiaya karşı ileri sürülen ve senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikte bulunan hukuki işlemler … liradan az bir miktara ait olsa bile tanıkla ispat olunamaz.' denilmekte; 203.maddesinde de; 'senetle ispat zorunluluğunun istisnaları' düzenlenmiş ve hangi hallerde tanık dinlenebileceği belirtilmiştir.
Somut olayda; 26.04.2014 tarihli 'Mehir Senedidir Başlıklı ' belgede; davalılar, mihri muaccel bedel tazminatı olarak 10.000 TL ödemeyi kabul ettiklerini , senette yazan menkul malları ve 100 gram altını teslim aldıklarını, herhangi bir vukuunda ve ayrılık durumunda eşyaları noksansız olarak teslim edeceklerini, eşyalar istenildiği anda teslim etmeye, altınlarını, bedellerini ve değerler üzerinden parasal borçlanmayı kabul ettiklerini belirtmişlerdir.
Eldeki dava, mehir senedinden dolayı ziynet eşyalarının ve çeyiz eşyalarının teslimi veya bedellerinin ve tazminatın ödenmesi istemine ilişkin olduğuna göre; konunun ispat hukuku açısından ele alınması gerekir.
Dava konusu eşyalar taraflar arasında senede bağlanmış olup davalıları bağlar. Taraflar arasında düzenlenen mehir senedinde çeyiz eşyalarının ve 100 gram altının açıkça davalılara teslim edildiği belirtilmiştir. Dolayısıyla; davalılar, senede konu altınları davacıya teslim ettiklerini veya bedelini ödediklerini ispatlamakla yükümlüdürler.
Dava konusu uyuşmazlıkta, mahkemece ispat külfetinin davalılarda olduğu gözetilmeksizin; davacının 100 gram altına dair iddialarını ispatlayamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
O halde; anılan mehir senedi karşısında ispat külfetinin davalılarda olduğu kabul edilip, davalıların davacıya 100 gram altını teslim ettiklerini ispatlayamadıklarından altınların iadesine karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ve eksik inceleme ile davacının mehir senedinde yazılı 100 gram altın yönünden davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalıların temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK'nun 428.maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/03/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.