7. Hukuk Dairesi 2016/11450 E. , 2016/16864 K

[İctihat]

7. Hukuk Dairesi 2016/11450 E. , 2016/16864 K.

'İçtihat Metni'
Mahkemesi :İş Mahkemesi(Müstemir Yetkili)
Dava Türü : İşe İade

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davacı ve davalılar ... ve ... Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd.Şti. vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz istekleri süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin geçersiz olarak feshedildiğini ve fesih bildiriminin yazılı olarak yapılmadığını iddia eden davacı vekili, feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinden davalıların sorumluluğuna karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı idare vekili, husumet itirazında bulunarak davacının şirket bünyesinde belirli süreli sözleşme ile ve yılın tamamını kapsamayan süreyle çalıştığını savunarak davanın reddini talep ederken diğer davalı alt işveren şirket ise süresinde cevap dilekçesi vermemiş ve yargılamaya da katılmadığı görülmüştür.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, Dairemizin bu kararı ortak girişimi oluşturan diğer şirket olan ... Özel Güv. Ltd. Şti.‘ye de davanın teşmil edilmemesi nedeniyle bozması üzerine yerel mahkemece bozmaya uyulmuş olup, ... Özel Güv. Ltd. Şti.‘ne dava teşmil edilmiş ve asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu, yeni ihaleyi alan firmanın güvenlik görevlilerinden ihaleyi düşük aldıklarını dile getirip para istedikleri, davacının bu parayı vermek istememesi üzerine iş akdinin feshedildiği ve toplanan deliller uyarınca iş akdinin haklı ve geçerli nedenle feshedildiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötüniyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır. Kanunun kullandığı “birlikte sorumluluk” deyiminden tam teselsülün, dolayısı ile müşterek ve müteselsil sorumluluğun anlaşılması gerekir.
Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden sözedilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır.
Somut uyuşmazlıkta, davalılar arasında özel güvenlik işinin yapılması için sözleşme yapıldığı, davacı işçinin işvereni olan şirketinin bu işi üstlendiği, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi olduğu, davacının iş sözleşmesinin davalı alt işverenler tarafından geçerli neden olmadan feshedildiği de dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
Mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının alt işverenler işyerine işe iadesine karar verilmesi yerinde olup davalı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünün temyiz itirazları yerinde değildir. Yine asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumlu olacağından mahkemenin bu yöndeki kabulü de yerindedir.
Ayrıca Gençlik ve Spor Bakanlığı aleyhine ayrıca açılmış bir dava bulunmadığı halde bu davalı hakkındaki işe iade davasının husumetten reddedilmesi ve bu davalı yararına avukatlık ücretine hükmedilmesi isabetsiz olduğu gibi davalı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünün yargılama giderlerinden diğer davalı ile birlikte sorumlu tutulmamış olması da hatalı olmuştur.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın KABULÜNE,
3-İşverenler ... Özel Güvenlik Ltd. Şti. ve ... Güvenlik Ltd. Şti. Ortaklığı'nca yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve DAVACININ İŞE İADESİNE,
4-Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde, ödenmesi gereken tazminat miktarının fesih nedeni ve kıdemi dikkate alınarak, 4 aylık ücreti olarak belirlenmesine, tespit edilen tazminattan davalılar ve dahili davalı ....nin sorumlu olduklarının tespitine,
5-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde, hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine, tespit edilen ücret ve diğer haklar konusunda davalılar ve dahili davalı ....nin sorumlu olduğunun tespitine, davacının işe başlatılması halinde varsa ödenen ihbar ve kıdem tazminatının bu alacaktan mahsubuna,
6-Yargılama Giderleri Yönünden
a-Peşin harcın mahsubu ile bakiye 6,55 TL harcın davalılar ... Özel Güv Kor. Eğt Hiz Tic Ltd Şti ile ... Özel Güv Ltd Şti' nden müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine'ye irat kaydına,
b-Davacı tarafça yapılan toplam 180,30 TL yargılama giderinin davalılar ve dahili davalıdan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
c- 1.800,00 TL vekalet ücretinin davalılar ve dahili davalıdan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
e-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
7-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davacı ve davalı ... Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd.Şti.'ne iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne yükletilmesine, 19.10.2016 gününde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.