8. Hukuk Dairesi 2017/11608 E. , 2018/19994 K

[İctihat]

8. Hukuk Dairesi 2017/11608 E. , 2018/19994 K.

'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ........

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Dava dilekçesinde, davacı ........ davalı ........ Genel Müdürlüğünün yönetimin ve sorumluluğunda iken vakfa ait doksan yedi parça taşınmazın kadastro çalışmaları esnasında ..., gerçek kişiler ve .... tüzel kişilikleri adına tescil edilerek ........ zarara uğratıldığı ileri sürülerek taşınmazlardan kaynaklanan mülk bedellerinin vakfa ödenmesi, ödenecek mülk bedellerinin de yıllar itibari ile getireceği gelirlerin ve ödenmeyen döneme ait ödemelerinde yasal faizi ile şimdilik 50.000,00 TL'nin tahsili istenmiştir.
Davalı vekili ise zamanaşımı def'inde bulunarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, ........ Kanunu'nun 30.maddesi gereği mazbut ........a ait taşınmazların vakfa devrolunacağı düzenlemesi gereği, bu düzenleme dışında kalan mülhak ........ statüsündeki davacı ........ taşınmaz mülkü edinmesinin mümkün olmadığı gibi bedellerini de talep edemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
04.06.1958 tarihli ve 15/6 Sayılı Yargıtay........ Kararı gereğince, maddi olayları açıklamak taraflara ve ileri sürülen olayları hukuken nitelemek ve uygulanacak kanun hükümlerini tespit etmek ve uygulamak görevi hakime aittir. Nitekim 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 33. maddesinde ........in, Türk hukukunu resen uygulayacağı belirtilmiştir. Bu ilke gereği açılan davayı nitelemek ve açılmış bir dava hakkında doğru hukuk kurallarını bulup uygulamak ........e düşen bir görevdir.
Dava, davacı ........ davalı tarafından gereği gibi yönetilmediği ve ........ zarara uğratıldığı iddiasına dayalı oluşan zararın tazmini istemine ilişkindir.
5737 sayılı ........ Kanunu'nun 3.maddesine göre mülhak ........, mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş olan yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ve bu kişiler tarafından yönetilen ........, mazbut ........ ise ........ Kanunu uyarınca Genel Müdürlükçe (........ Genel Müdürlüğü) yönetilecek ve temsil edilecek ........ ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı ........ Kanunu gereğince ........ Genel Müdürlüğünce yönetilen ........ olarak tanımlanmış, 6. madde ise mazbut ........ın, Genel Müdürlük tarafından, mülhak ........ın ise, Anayasaya aykırılık teşkil etmeyen vakfiye şartlarına göre Meclis tarafından atanacak yöneticiler eliyle yönetileceği ve temsil edileceği düzenlenmiştir.
........ Kanunu'nun 30.maddesi uyarınca ........ yoluyla meydana gelip de her ne suretle olursa olsun ..., belediye, özel idarelerin veya .... tüzel kişiliğinin mülkiyetine geçmiş ........ kültür varlıkları mazbut ........a devrolunacağı, bu düzenlemenin sadece ........ yolu ile meydana gelen kültür varlıklarına yönelik olduğu, 2863 sayılı ........ Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 3.maddesine göre kültür varlıkları, tarih öncesi ve tarihi devirlere ait bilim, kültür, din ve güzel sanatlarla ilgili bulunan veya tarih öncesi ya da tarihi devirlerde sosyal yaşama konu olmuş bilimsel ve kültürel açıdan özgün değer taşıyan yer üstünde, yer altında veya su altındaki bütün taşınır ve taşınmaz varlıklar olarak tanımlanmıştır.
........ Kanunu'nun 30.maddesinin somut uyuşmazlıkta uygulanabilmesi için öncelikle taşınmazların niteliği yani kültür varlığı olup olmadıklarının yöntemince tespitine bağlıdır.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden, davacı ........ 30.10.1984 tarihli ........ Meclisi kararı ile mazbut ........ arasına alındığı, idare mahkemesinin mazbutaya alma kararının iptali üzerine 15.11.1988 tarihli ........ Meclisi kararı mazbut ........ arasından çıkartıldığı, 16.03.1990 tarihli ........ Genel Müdürlüğü ... Tevcih Komisyonu kararı ile mevcut mütevelli Melih Baran'ın yönetici olarak atanmış olduğu yani mütevellinin 16.03.1990 tarihinden itibaren vakfı yönettiği anlaşılmıştır.
Dava konusu alacak niteliği itibariyle ........ Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanununda özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Davaya dayanak yapılan işlemlerin gerçekleştiği tarih itibari yürürlükte bulunan 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 125. (6098 Sayılı TBK'nın 146.) maddesi gereğince 'Bu Kanunda başka suretle hüküm mevcut olmadığı takdirde her dava 10 senelik zamanaşımı süresine tabidir' hükmü gereğince davamıza konu olayda alacağın doğup, talep edilebilir hale geldiği tarih son olarak davacı vakfa mütevelli tayin edilmesine dair Meclis karar tarihi olan 16.03.1990 kabul edildiğinde dahi dava tarihi itibariyle 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolmuş olduğu, davalı vekilinin süresi içerisinde zamanaşımı def'inde bulunduğu da dikkate alınarak davanın zamanaşımı nedeni ile reddine karar verilmesi gerekirken somut uyuşmazlıkta uygulama yeri bulunmayan ........ Kanunu 30.madde gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmesi doğru değil ise de, bu husus yeniden yargılama yapmayı gerektirmediğinden ve hükmün redde ilişkin bölümü sonucu itibari ile doğru görüldüğünden, HUMK'un 438/son maddesi uyarınca, hükmün gerekçesinin açıklanan şekilde değiştirilerek kararın düzeltilerek onanması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün gerekçesinin düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme talebinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 11.12.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.