Alacaklının Kendisine Yüklenen Edimi Yerine Getirmeden Takibe Devam Edemeyeceği

[Hepsihukuk]

T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi


ESAS NO : 2024/3893
KARAR NO: 2024/9699


Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; takip dayanağı ilamın karşılıklı edimler içerdiğini, alacaklı tarafından ayıplı araç taraflarına iade edilmeden takip başlatılamayacağını ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince, dayanak ilamın karşılıklı edimler yüklediği, alacaklının kendi edimini yerine getirmediği gerekçesi ile şikayetin kabulüne, alacaklının kendi edinimini yerine getirinceye kadar takibin borçlu yönünden durdurulmasına karar verildiği, alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, dayanak ilamda alacaklı aleyhine hükmedilen edimin borçlunun ediminden önce ifa edileceği veya edimlerin eş zamanlı ifa edileceği yönünde bir ifade bulunmadığı, ayıplı aracın teslim edilmediği hususunun takibin ileri aşamalarında ileri sürülebileceği gerekçesi ile istinaf başvurusunun kabulüne, şikayetin reddine karar verildiği, kararın borçlu tarafından temyiz edildiği görülmüştür.

Takibe dayanak Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinin 15.04.2022 tarihli, 2020/394 E. - 2022/668 K. sayılı kararında “davanın kabulü ile, dava konusu ... plaka sayılı ... şase nolu ... cins ve model aracın davalılara iadesi ile aynı marka ve model sıfır (0) kilometre ayıpsız misli ile değiştirilmesine, dava konusu aracın davacı tarafından tüm takyidatlarından arındırılmış şekilde davalılara iadesine,” hükmedilmiştir.

Somut olayda, alacaklı (ilamdaki aracı iade yükümlüsü olan ve lehine aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine hükmedilen davacı) tarafından borçlular (aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi yükümlüsü olan ve lehine aracın iadesine hükmedilen davalılar) hakkında, dayanak ilamın hüküm fıkrasına aynen yer verilerek, ayıplı aracın iadesine, ayıplı araç ile ayıpsız misli araç değişiminin yapılmasına ve teslimine ilişkin ilamlı takip başlatıldığı anlaşılmıştır. Takip konusu ilam, karşılıklı edimleri içermekte olup, alacaklının takibe devam edebilmesi için kendi edimini yerine getirmesi gerekir. Alacaklı tarafından, edimin yerine getirildiğine dair İİK'nın 33. maddesi anlamında bir belge sunulmadığı gibi, ilama konu aracın iadesi yönünde icra müdürlüğüne yapılmış bir başvuru da bulunmamaktadır. Bu durumda alacaklının, ilamda kendisine yüklenen edimi yerine getirmeden takibe devam etmesi mümkün olmadığından, edimini yerine getirinceye kadar takibin durdurulmasına karar verilmesi gerekir.

O halde, Bölge Adliye Mahkemesince şikayetin kabulü yönündeki İlk Derece Mahkeme kararına ilişkin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz isteminin kabulü ile Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 06.03.2024 tarih ve 2023/952 E. - 2024/570 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 21.11.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.