5. Hukuk Dairesi 2020/9297 E. , 2020/10048 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
5. Hukuk Dairesi 2020/9297 E. , 2020/10048 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince, tespit öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil talepli davada, davacı tarafın tedbir talebi üzerine 19/08/2016 tarihinde teminat mukabili ihtiyati tedbir kararı verildiği, bilahare davacının teminatsız tedbir talebi üzerine bu kez 16/01/2018 tarihli ara kararla teminatsız ihtiyati tedbir kararı verildiği, davalı tarafın itirazlarının dosya üzerinde değerlendirmeyle reddedildiği, davalı tarafın istinaf talebi üzerine Dairemizin 15/07/2018 tarih 2018/1133 Esas 2018/752 Karar sayılı kararıyla özet olarak 'davalı vekilinin itirazlarının duruşma açılarak değerlendirilmesi, itiraz üzerine duruşma açılmak suretiyle verilecek kararın taraflara tebliği, taraflarca bu halde istinaf yoluna başvurulması halinde istinaf incelemesi yapılabileceği, halen HMK nun 394 maddesinde düzenlenen ihtiyati tedbire itiraz prosedürüne uygun yapılmış işlem ve istinaf incelemesine konu bir karar olmadığı' gerekçesiyle, istinaf talebi incelenmeksizin dosyanın mahkemesine geri çevrilmesine karar verildiği, yerel mahkemece duruşma açılmak suretiyle davalı tarafın tedbire itirazlarının değerlendirildiği ve 22/07/2019 tarihli ara kararla itirazın reddine karar verildiği, itirazın reddine ilişkin ara kararının davalı tarafca istinaf edildiği, inceleme konusu dosyada yukarıda belirtilen ve Dairemize gönderilen istinaf incelemesi talepli ilk dilekçenin 'ihtiyati tedbire itiraza ilişkin usulüne uygun duruşma açılarak değerlendirilerek verilmiş bir karar olmadığı, bu nedenle ilgili prosedür yerine getirilmeden istinaf incelemesi yapılamayacağı gerekçesiyle dosyanın mahkemesine iade edildiği” bu durumda dosyada verilen nihai bir kararın veya ara kararının daha -
önce Dairemizce istinaf incelemesinin yapıldığından sözedilmesi mümkün olmadığı, halen istinaf incelemesi talebine konu 22/07/2019 tarihli ara kararın verildiği tarih itibariyle ise ... Bölge Adliye Mahkemesi'nin inceleme yetkisinde kaldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ise, yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır' hükmü uyarınca; uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi'nce görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca 'Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.'
HMK'nın 'Kanun Yolları' başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde 'istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında 'İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmünü içermektedir.
HMK'nin 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde 'ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. Maddesi ile 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1.maddenin 1.fıkrasında:'Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından ... Asliye Mahkemesi'nin 16/01/2018 tarih, 2011/434 Esas sayılı ara kararı ile davaya konu ... Köyü ... mevki ... ada ... parsel, davaya konu ... Köyü ... mevki ... ada ... parsel sayılı taşınmazdan ifrazen oluşan ... Köyü ... mevki ... ada ... ve ... parsel, davaya konu ... Köyü ... mevki ... ada ... parsel sayılı taşınmazlar
üzerine ihtiyati tedbir konulmasına, teminat alınmasına yer olmadığına karar verildiği, davalı vekilinin teminat alınmamasına yaptığı itirazın reddine karar verilmesi üzerine davalı ... vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dava dosyasının ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine gönderildiği, yapılan inceleme sonucunda; HMK.'nun 394. maddesinde düzenlenen ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ilişkin itiraz prosedürüne uygun inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine iadesine karar verildiği, bu durumda dosyada verilen nihai bir kararın veya ara kararının daha önce istinaf incelemesinin yapıldığından sözedilmesi mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 16/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince, tespit öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil talepli davada, davacı tarafın tedbir talebi üzerine 19/08/2016 tarihinde teminat mukabili ihtiyati tedbir kararı verildiği, bilahare davacının teminatsız tedbir talebi üzerine bu kez 16/01/2018 tarihli ara kararla teminatsız ihtiyati tedbir kararı verildiği, davalı tarafın itirazlarının dosya üzerinde değerlendirmeyle reddedildiği, davalı tarafın istinaf talebi üzerine Dairemizin 15/07/2018 tarih 2018/1133 Esas 2018/752 Karar sayılı kararıyla özet olarak 'davalı vekilinin itirazlarının duruşma açılarak değerlendirilmesi, itiraz üzerine duruşma açılmak suretiyle verilecek kararın taraflara tebliği, taraflarca bu halde istinaf yoluna başvurulması halinde istinaf incelemesi yapılabileceği, halen HMK nun 394 maddesinde düzenlenen ihtiyati tedbire itiraz prosedürüne uygun yapılmış işlem ve istinaf incelemesine konu bir karar olmadığı' gerekçesiyle, istinaf talebi incelenmeksizin dosyanın mahkemesine geri çevrilmesine karar verildiği, yerel mahkemece duruşma açılmak suretiyle davalı tarafın tedbire itirazlarının değerlendirildiği ve 22/07/2019 tarihli ara kararla itirazın reddine karar verildiği, itirazın reddine ilişkin ara kararının davalı tarafca istinaf edildiği, inceleme konusu dosyada yukarıda belirtilen ve Dairemize gönderilen istinaf incelemesi talepli ilk dilekçenin 'ihtiyati tedbire itiraza ilişkin usulüne uygun duruşma açılarak değerlendirilerek verilmiş bir karar olmadığı, bu nedenle ilgili prosedür yerine getirilmeden istinaf incelemesi yapılamayacağı gerekçesiyle dosyanın mahkemesine iade edildiği” bu durumda dosyada verilen nihai bir kararın veya ara kararının daha -
önce Dairemizce istinaf incelemesinin yapıldığından sözedilmesi mümkün olmadığı, halen istinaf incelemesi talebine konu 22/07/2019 tarihli ara kararın verildiği tarih itibariyle ise ... Bölge Adliye Mahkemesi'nin inceleme yetkisinde kaldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ise, yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır' hükmü uyarınca; uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi'nce görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca 'Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.'
HMK'nın 'Kanun Yolları' başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde 'istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında 'İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmünü içermektedir.
HMK'nin 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde 'ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir' hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. Maddesi ile 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1.maddenin 1.fıkrasında:'Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından ... Asliye Mahkemesi'nin 16/01/2018 tarih, 2011/434 Esas sayılı ara kararı ile davaya konu ... Köyü ... mevki ... ada ... parsel, davaya konu ... Köyü ... mevki ... ada ... parsel sayılı taşınmazdan ifrazen oluşan ... Köyü ... mevki ... ada ... ve ... parsel, davaya konu ... Köyü ... mevki ... ada ... parsel sayılı taşınmazlar
üzerine ihtiyati tedbir konulmasına, teminat alınmasına yer olmadığına karar verildiği, davalı vekilinin teminat alınmamasına yaptığı itirazın reddine karar verilmesi üzerine davalı ... vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dava dosyasının ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine gönderildiği, yapılan inceleme sonucunda; HMK.'nun 394. maddesinde düzenlenen ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ilişkin itiraz prosedürüne uygun inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine iadesine karar verildiği, bu durumda dosyada verilen nihai bir kararın veya ara kararının daha önce istinaf incelemesinin yapıldığından sözedilmesi mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 16/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.