9. Hukuk Dairesi 2015/34593 E. , 2018/12025 K.

[İctihat]

9. Hukuk Dairesi 2015/34593 E. , 2018/12025 K.


'İçtihat Metni'


MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 21.12.2000-23.02.2012 tarihleri arasında gemi ve tesis gözetmeni olarak aylık net 1.200,00 TL ücretle çalıştığını, çalışma saatlerinin 08.00-08.00 saatleri arasında 24 saat olup 24 saat dinlenme şeklinde olduğunu, hafta tatili, yıllık izin kullandırılmadığını, dini ve milli bayramlar ile yeni yılda çalıştığını iddia ederek fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti ile yıllık ücretli izin alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 03.02.2012 tarihine kadar çalıştığını, bu hususun fesih ihbar yazısı ve ... işten çıkış bildirimi ile sabit olduğunu, davacıya önceleri iki maaş ikramiye verilip 01.01.2011 tarihinden itibaren 1 maaş ikramiye verildiğinin doğru olduğunu, 180,00 TL yemek parası verildiği ancak kendisine araç verilip benzin ücreti verilmediği anlaşmalı istasyonlardan benzin alındığı, çalışma saatlerinin esnek olduğunu, gemi limana geldiğinde gerekli kontrolleri yapıp geminin boşaltılmasına kadar maksimum 1,5 saat çalıştığını, sonuç işlemleri tamamlanırken kısa bir süre daha çalışması olduğunu, aradaki dönemde serbest olduğunu, evine gidip dinleme imkanı bulunduğunu, fazla çalışma yapmadığını, işyerinde Petrol İş Sendikası ile 01.01.2011-31.12.2013 tarihleri arasında toplu iş sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme gereği davacı gibi esnek çalışması olan işçiler için fazla çalışmaların fiks net bir rakama bağlandığını, laboratuvarlarda yapılan fazla çalışmalarda %65, dini ve milli bayram çalışmalarında %75 fazlası ile ödeme yapılacağı, davacı gibi numuneci olarak çalışanlara fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram genel tatil ücreti olarak aylık net 250,00 TL ödeneceğinin toplu sözleşmesi ile belirlendiğini, bu ücretin bordrolara yansıtılıp her ay düzenli olarak ödendiğini, kullanmadığı izinlerin iş sözleşmesinin feshi sırasında ödendiğini, bu durumun da bordrolara yansıdığını, ayrıca zamanaşımı itirazında bulunduklarını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkeme, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanarak davacı vekili, dava dilekçesinde çalışma saatlerinin 24 saat çalışarak 24 saat dinlenme şeklinde olduğunu belirttiği, bu şekilde çalışmada hafta tatili alacağının bulunmadığı, ... öncesi dönem için 5267,57 TL fazla mesai alacağı ile dini milli bayram alacağı ve yıllık izin ücreti alacağı olduğu anlaşıldığı, ıslah dilekçesi de dikkate alınarak fazla mesai alacağından 1/3 oranında hakkaniyet indirimi yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının üyesi olduğu Sendika’nın taraf olduğu ... hükümlerine göre fazla çalışmasının tespiti uyuşmazlık konusudur.
Uyuşmazlık konusu dönemde davalı işyerinde uygulanmakta olan Toplu İş Sözleşmesinin “Fazla çalışma ücreti” başlıklı 26. Maddesinde; “A) Laboratuvarlarda, günlük çalışma sürelerinin üstünde yapılan fazla çalışmalarda işçilerin ücretleri % 65 fazlası ile ödenir.
B) Laboratuvarlarda, Ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatili günlerinde yapılan fazla çalışmalar, bu sözleşme hükümlerine göre o gün için hak kazanılan ücretin % 75 fazlası ile ödenir.
C) Sahada çalışıp da fazla çalışma süresi ile zaman tesbiti mümkün olmayan aşağıda belirtilen işçilikler için fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil çalışması karşılığı olmak üzere sözleşmenin birinci yılı için karşılarında belirtilen net miktar tutarında maktu ödeme yapılacaktır. Bu hüküm 1 haftayı aşan yıllık izin, istirahat ve zorunlu çalışmama hallerinde orantılı olarak uygulanacaktır.” kuralı mevcuttur.
Dosya içeriğine göre davacının 24 saat çalışıp 24 saat dinlenme usulüne göre çalıştığı sabittir. Hükme dayanak bilirkişi raporunda yukarıda zikredilen Toplu İş Sözleşmesi kuralına göre bu kuralın yürürlükte olduğu dönem için fazla çalışma alacağı hesaplanmamış ise de; davacının çalışma süresinin zaman tespiti mümkün olduğundan ... 26/C. maddesinin uygulanması olanaklı değildir.
Davacının 24 saat çalışıp 24 saat dinlenme esasına göre haftalık fazla çalışma ücretinin tüm süre üzerinden belirlenip yapılan maktu fazla çalışma ödemelerinin mahsubu ile hüküm altına alınması gereklidir.
3-Davacının davalı işyerinde 24 saat çalışıp 24 saat dinlenme esasına göre çalıştığı sabit olup, buna göre ulusal bayram ve genel tatillerin 1/2 (yarısında) çalıştığı kabul edilerek sonuca gidilmelidir. Hükme dayanak bilirkişi raporunda milli bayramların tamamında çalıştığı kabul edilerek hesaplama yapılması hatalıdır.
4-Taraflar arasında davacının hizmet süresinin bitiş tarihi uyuşmazlık konusudur.
Davacı hizmet sözleşmesinin 23.02.2012 tarihinde sona erdiğini iddia etmiş, ancak Mahkeme kayıtlara itibarla hizmet süresinin bitimini 03.02.2012 tarihi olarak kabul etmiştir.
Davacının aynı davalı işverene karşı işe iade talepli olarak ... 14. İş Mahkemesi’nin 2012/206 esasına kayden açtığı davada, Mahkeme “…davanın iş akdinin 23/02/2012 tarihinde feshinden sonra 19/03/2012 tarihinde yasal 1 aylık süre içerisinde açıldığı,” tespitine yer vermiş, karar bu yönüyle bozulmamıştır. Dolayısıyla, kesinleşen mahkeme kararı karşısında davacının hizmetinin sona erme tarihinin 23.02.2012 olarak kabulü kabulü ile hesaplamaların bu tarihe göre belirlenmesi gerekir. Aksi yöndeki kabul bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 29.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.