9. Hukuk Dairesi 2015/17373 E. , 2018/10098 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
9. Hukuk Dairesi 2015/17373 E. , 2018/10098 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı işyerinde 21/07/2003-24/03/2014 tarihleri arasında bilgisayar programcısı/CNC operatörü olarak çalıştığını, davalı işverenlik tarafından sigorta primlerinin 2010 yılı ortalarına kadar asgari ücret üzerinden, bu tarihten 2012 yılı ortalarına kadar ücretin yarısı kadar ve 2012 yılı ortalarından itibaren ise net ücret brüt ücret olarak gösterilerek Kuruma bildirildiğini, yine bu tutarların bankaya yatırılarak kalanın elden ödendiğini, davacının bu düzensiz ödemeler nedeni ile iş akdini haklı olarak feshettiğini, 2014 Şubat dönemine ait elden ödenen kısmın ödenmediğini, yine 2014 Mart ayına ait ücretin tamamının ödenmediğini iddia ederek, kıdem tazminatı ile ücret alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 11/11/2003 tarihinde işyerinde çalışmaya başladığını, brüt maaşının 2.575,00 TL olduğunu, 24/03/2014 ve 25/03/2014 tarihlerinde mazeretsiz olarak 2 gün işe gelmediğini, daha sonra iş akdini İş Kanunu 24. maddesine göre feshettiğini işverene bildirdiğini, davacının haklı fesih gerekçeleri yerinde olmayıp kıdem tazminatına hak kazanmadığını, ücretlerinin tam ve eksiksiz olarak ödendiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı yasal süresi içinde taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Gerekçeli karar başlığında davalının ünvanının '... Ltd. Şti.' yerine '... Ltd. Şti.' şeklinde yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
2-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3-Taraflar arasında tazminat ve alacakların belirlenmesine esas ücret miktarı uyuşmazlık konusudur.
İş sözleşmesinin tarafları, asgari ücretin altında kalmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde ücretin miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde ücretin miktarının açıkça belirtilmemiş olması, taraflar arasında iş sözleşmesinin bulunmadığı anlamına gelmez. Böyle bir durumda dahi ücret, Borçlar Kanunun 401. maddesine göre tespit olunmalıdır. İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, işyerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, işyerinin özellikleri, emsal işçilere o işyerinde ya da başka işyerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı net 2.575,00 TL ücret aldığını iddia etmiş, davalı ise bordrolarda gösterilen ücretle çalıştığını savunmuştur.
Mahkemece, ücret bordrolarına itibar edilerek davacının brüt 2.575,00 TL ücret aldığı kabul edilmiştir.
Davalı işyerinde bilgisayar programcısı/CNC operatörü olarak çalışan davacı 10 yılı aşkın kıdeme sahiptir.
Davacı tanıkları beyanlarında davacının iddialarını doğrulamışlar ve ücretin bir kısmının bankaya yattığını, kalanının ise elden ödendiğini ifade etmişlerdir. Yargılama sırasında yapılan emsal ücret araştırmaları neticesinde de davacının iddia ettiği ücret miktarı ile çalıştığı ortaya konulmuştur.
Neticede, dosyada dinlenen tanık beyanları, emsal ücret araştırmaları, davacının nitelikli işçi olması ve kıdemi de gözetildiğinde, davacının iddia ettiği ücret miktarı ile çalıştığının kabulü gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07/05/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı işyerinde 21/07/2003-24/03/2014 tarihleri arasında bilgisayar programcısı/CNC operatörü olarak çalıştığını, davalı işverenlik tarafından sigorta primlerinin 2010 yılı ortalarına kadar asgari ücret üzerinden, bu tarihten 2012 yılı ortalarına kadar ücretin yarısı kadar ve 2012 yılı ortalarından itibaren ise net ücret brüt ücret olarak gösterilerek Kuruma bildirildiğini, yine bu tutarların bankaya yatırılarak kalanın elden ödendiğini, davacının bu düzensiz ödemeler nedeni ile iş akdini haklı olarak feshettiğini, 2014 Şubat dönemine ait elden ödenen kısmın ödenmediğini, yine 2014 Mart ayına ait ücretin tamamının ödenmediğini iddia ederek, kıdem tazminatı ile ücret alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 11/11/2003 tarihinde işyerinde çalışmaya başladığını, brüt maaşının 2.575,00 TL olduğunu, 24/03/2014 ve 25/03/2014 tarihlerinde mazeretsiz olarak 2 gün işe gelmediğini, daha sonra iş akdini İş Kanunu 24. maddesine göre feshettiğini işverene bildirdiğini, davacının haklı fesih gerekçeleri yerinde olmayıp kıdem tazminatına hak kazanmadığını, ücretlerinin tam ve eksiksiz olarak ödendiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı yasal süresi içinde taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Gerekçeli karar başlığında davalının ünvanının '... Ltd. Şti.' yerine '... Ltd. Şti.' şeklinde yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
2-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3-Taraflar arasında tazminat ve alacakların belirlenmesine esas ücret miktarı uyuşmazlık konusudur.
İş sözleşmesinin tarafları, asgari ücretin altında kalmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde ücretin miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde ücretin miktarının açıkça belirtilmemiş olması, taraflar arasında iş sözleşmesinin bulunmadığı anlamına gelmez. Böyle bir durumda dahi ücret, Borçlar Kanunun 401. maddesine göre tespit olunmalıdır. İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, işyerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, işyerinin özellikleri, emsal işçilere o işyerinde ya da başka işyerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı net 2.575,00 TL ücret aldığını iddia etmiş, davalı ise bordrolarda gösterilen ücretle çalıştığını savunmuştur.
Mahkemece, ücret bordrolarına itibar edilerek davacının brüt 2.575,00 TL ücret aldığı kabul edilmiştir.
Davalı işyerinde bilgisayar programcısı/CNC operatörü olarak çalışan davacı 10 yılı aşkın kıdeme sahiptir.
Davacı tanıkları beyanlarında davacının iddialarını doğrulamışlar ve ücretin bir kısmının bankaya yattığını, kalanının ise elden ödendiğini ifade etmişlerdir. Yargılama sırasında yapılan emsal ücret araştırmaları neticesinde de davacının iddia ettiği ücret miktarı ile çalıştığı ortaya konulmuştur.
Neticede, dosyada dinlenen tanık beyanları, emsal ücret araştırmaları, davacının nitelikli işçi olması ve kıdemi de gözetildiğinde, davacının iddia ettiği ücret miktarı ile çalıştığının kabulü gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07/05/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.