9. Hukuk Dairesi 2017/24778 E. , 2018/9592 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
9. Hukuk Dairesi 2017/24778 E. , 2018/9592 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 9. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE İSTEMLİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin red kararına karşı davacı asil istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi davacı asil istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davacı asil tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı iş yerinde 25/09/1998 tarihinde işe başladığını, 19/07/2016 tarihinde işveren tarafından hiçbir gerekçe gösterilmeden önce açığa alındığını, 01/09/2016 tarihli mükerrer Resmî Gazetede yayımlanan 01/09/2016 tarihli 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gerekçe gösterilerek haksız ve geçersiz bir şekilde iş sözleşmesinin feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine, müvekkilinin işe iadesine ve yasal sonuçlara hükmedilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kamu görevinde bulunan terör örgütü mensupları için alınan ihraç tedbirleri zorunlu olduğunu, terör örgütü mensubu, iltisaklı ve irtibatlı kamu görevlilerinin devlete olan sadakatsizliklerini, örgüt içinde ve örgüt amaçlı doğrultusunda gerçekleştirdikleri faaliyetlerinin mahiyetleri, bağlılıklarının devlete değil terör örgütüne olması ve bu örgüt tarafından gerçekleştirilen terör eylemi ve darbe teşebbüsü dikkate alındığında, davacının kazanılmış hak ilkesine dayanmasının hukuken mümkün olmadığını, Anayasa Mahkemesinin 26/06/2014 tarihli ve 2012/931 Başvuru numaralı kararında da yer aldığı kazanılmış haklara saygı ilkesi, hukuken genel ilkelerinden birisi olduğunu, hukuk güvenliği ilkesinin bir sonucu olduğunu savunarak, davacı tarafından talep edilen Anayasaya aykırılık itirazının ve davanın reddini istemiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece Mahkemesince, davacının iş akdinin 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ekindeki listede adının bulunması suretiyle doğrudan Kanun Hükmüne kararname ile feshedildiğini, bu itibarla feshin kanuna eşdeğer nitelikte bir düzenleme ile gerçekleştiği ve söz konusu kanun hükmünde kararnamenin 4857 sayılı İş Kanunundaki düzenlemelerin önüne geçtiği, kanuna eşdeğer bir düzenleme ile yapılan tasarruf ile ilgili yargılama yapma ve hüküm tesis etme yetkisinin Anayasa ve normlar hiyerarşisi uyarınca bulunmadığı ve dava şartının mevcut olmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
Ç) İstinaf başvurusu:
Karara karşı davacı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, OHAL kapsamında çıkarılan 672 sayılı KHK uyarınca, davacının iş akdinin doğrudan feshedildiği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz başvurusu:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
F) Gerekçe:
Dosyadaki bilgi ve belgeler ile ' 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında, darbe teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler ile bunlara ilişkin usul ve esasları belirlemeye ' yönelik 667 sayılı KHK. ' Olağanüstü hal kapsamında Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmasına ' ilişkin 685 sayılı KHK. ve ' Olağanüstü hal kapsamında bazı düzenlemeler yapılmasına ' ilişkin 690 sayılı KHK. ler birlikte değerlendirildiğinde;
Davacının 01/09/2016 tarihli ve 29818 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 672 sayılı OHAL kapsamındaki KHK'nın Ek-1 sayılı liste 2’de isminin yer alması nedeniyle kamu görevinden çıkarıldığı,
Bakanlar Kurulu tarafından 02.01.2017 tarihinde çıkarılan ve 23.01.2017 tarih ve 29957 sayılı Resmi Gazete' de yayınlanan 685 sayılı KHK. ile ' Olağanüstü hal kapsamında Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmasına ' karar verildiği,
İş bu KHK. nin 2. maddesi ile Komisyonun görevlerinin belirlendiği,
690 sayılı KHK. nin 56. maddesi ile 685 sayılı KHK. nin Geçici Madde 1. maddesinin 3. Fıkrasının değiştirildiği,
685 sayılı KHK.’nin 690 sayılı KHK. nin 56. Maddesi ile değiştirilen geçiş hükümleri başlıklı Geçici Madde 1. maddesinin 3. Fıkrasının son halinin;
' (3) Komisyonun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı merciine başvurmuş veya dava açmış olanlar için de 7’nci maddedeki usul ve süreler uygulanır.
Bu dosyalar hakkında yargı mercilerince karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların yaptıkları masrafların üzerlerinde bırakılmasına dosya üzerinden kesin olarak karar verilir, vekâlet ücretine hükmedilmez. Bu dosyalar, yeni bir başvuru şartı aranmaksızın incelenmek üzere Komisyona gönderilir.” şeklini aldığı anlaşılmıştır.
Davacının iş akdinin fesih şekil ve sebebi değerlendirildiğinde,
Davacının 01/09/2016 tarihli ve 29818 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 672 sayılı OHAL kapsamındaki KHK'nın Ek-1 sayılı liste 2’de isminin yer aldığı, KHK. ile kamu görevinden çıkarıldığı ve yukarıda açıklanan düzenleme karşısında davanın esası hakkında karar verilemeyeceği anlaşıldığından, İlk derece ve Bölge Adliye Mahkemelerince verilen kararların bozularak ortadan kaldırılmasına ve 4857 sayılı Yasa'nın 20/3. Maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
G) HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-İlk derece ve Bölge Adliye Mahkemelerinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
3-Tarafların yaptıkları masrafların üzerlerinde bırakılmasına,
4-Tarafların leh ve aleyhlerine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5- Alınması gereken 35,90 TL. Karar harcından davacının yatırdığı 29,20 TL. peşin harcın mahsubu ile 6,70 TL. bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Gider avanslardan kullanılmayanların İlk Derece Mahkemesince ilgilisine iadesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne, dosyanın 685 sayılı KHK. nin değ. Geçici 1/3. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 30/04/2018 gününde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 9. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE İSTEMLİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin red kararına karşı davacı asil istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi davacı asil istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davacı asil tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı iş yerinde 25/09/1998 tarihinde işe başladığını, 19/07/2016 tarihinde işveren tarafından hiçbir gerekçe gösterilmeden önce açığa alındığını, 01/09/2016 tarihli mükerrer Resmî Gazetede yayımlanan 01/09/2016 tarihli 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gerekçe gösterilerek haksız ve geçersiz bir şekilde iş sözleşmesinin feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine, müvekkilinin işe iadesine ve yasal sonuçlara hükmedilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kamu görevinde bulunan terör örgütü mensupları için alınan ihraç tedbirleri zorunlu olduğunu, terör örgütü mensubu, iltisaklı ve irtibatlı kamu görevlilerinin devlete olan sadakatsizliklerini, örgüt içinde ve örgüt amaçlı doğrultusunda gerçekleştirdikleri faaliyetlerinin mahiyetleri, bağlılıklarının devlete değil terör örgütüne olması ve bu örgüt tarafından gerçekleştirilen terör eylemi ve darbe teşebbüsü dikkate alındığında, davacının kazanılmış hak ilkesine dayanmasının hukuken mümkün olmadığını, Anayasa Mahkemesinin 26/06/2014 tarihli ve 2012/931 Başvuru numaralı kararında da yer aldığı kazanılmış haklara saygı ilkesi, hukuken genel ilkelerinden birisi olduğunu, hukuk güvenliği ilkesinin bir sonucu olduğunu savunarak, davacı tarafından talep edilen Anayasaya aykırılık itirazının ve davanın reddini istemiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece Mahkemesince, davacının iş akdinin 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ekindeki listede adının bulunması suretiyle doğrudan Kanun Hükmüne kararname ile feshedildiğini, bu itibarla feshin kanuna eşdeğer nitelikte bir düzenleme ile gerçekleştiği ve söz konusu kanun hükmünde kararnamenin 4857 sayılı İş Kanunundaki düzenlemelerin önüne geçtiği, kanuna eşdeğer bir düzenleme ile yapılan tasarruf ile ilgili yargılama yapma ve hüküm tesis etme yetkisinin Anayasa ve normlar hiyerarşisi uyarınca bulunmadığı ve dava şartının mevcut olmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
Ç) İstinaf başvurusu:
Karara karşı davacı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, OHAL kapsamında çıkarılan 672 sayılı KHK uyarınca, davacının iş akdinin doğrudan feshedildiği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz başvurusu:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
F) Gerekçe:
Dosyadaki bilgi ve belgeler ile ' 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında, darbe teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler ile bunlara ilişkin usul ve esasları belirlemeye ' yönelik 667 sayılı KHK. ' Olağanüstü hal kapsamında Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmasına ' ilişkin 685 sayılı KHK. ve ' Olağanüstü hal kapsamında bazı düzenlemeler yapılmasına ' ilişkin 690 sayılı KHK. ler birlikte değerlendirildiğinde;
Davacının 01/09/2016 tarihli ve 29818 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 672 sayılı OHAL kapsamındaki KHK'nın Ek-1 sayılı liste 2’de isminin yer alması nedeniyle kamu görevinden çıkarıldığı,
Bakanlar Kurulu tarafından 02.01.2017 tarihinde çıkarılan ve 23.01.2017 tarih ve 29957 sayılı Resmi Gazete' de yayınlanan 685 sayılı KHK. ile ' Olağanüstü hal kapsamında Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmasına ' karar verildiği,
İş bu KHK. nin 2. maddesi ile Komisyonun görevlerinin belirlendiği,
690 sayılı KHK. nin 56. maddesi ile 685 sayılı KHK. nin Geçici Madde 1. maddesinin 3. Fıkrasının değiştirildiği,
685 sayılı KHK.’nin 690 sayılı KHK. nin 56. Maddesi ile değiştirilen geçiş hükümleri başlıklı Geçici Madde 1. maddesinin 3. Fıkrasının son halinin;
' (3) Komisyonun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı merciine başvurmuş veya dava açmış olanlar için de 7’nci maddedeki usul ve süreler uygulanır.
Bu dosyalar hakkında yargı mercilerince karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların yaptıkları masrafların üzerlerinde bırakılmasına dosya üzerinden kesin olarak karar verilir, vekâlet ücretine hükmedilmez. Bu dosyalar, yeni bir başvuru şartı aranmaksızın incelenmek üzere Komisyona gönderilir.” şeklini aldığı anlaşılmıştır.
Davacının iş akdinin fesih şekil ve sebebi değerlendirildiğinde,
Davacının 01/09/2016 tarihli ve 29818 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 672 sayılı OHAL kapsamındaki KHK'nın Ek-1 sayılı liste 2’de isminin yer aldığı, KHK. ile kamu görevinden çıkarıldığı ve yukarıda açıklanan düzenleme karşısında davanın esası hakkında karar verilemeyeceği anlaşıldığından, İlk derece ve Bölge Adliye Mahkemelerince verilen kararların bozularak ortadan kaldırılmasına ve 4857 sayılı Yasa'nın 20/3. Maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
G) HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-İlk derece ve Bölge Adliye Mahkemelerinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
3-Tarafların yaptıkları masrafların üzerlerinde bırakılmasına,
4-Tarafların leh ve aleyhlerine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5- Alınması gereken 35,90 TL. Karar harcından davacının yatırdığı 29,20 TL. peşin harcın mahsubu ile 6,70 TL. bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Gider avanslardan kullanılmayanların İlk Derece Mahkemesince ilgilisine iadesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne, dosyanın 685 sayılı KHK. nin değ. Geçici 1/3. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 30/04/2018 gününde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.