9. Hukuk Dairesi 2016/32052 E. , 2018/525 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
9. Hukuk Dairesi 2016/32052 E. , 2018/525 K.
'İçtihat Metni'
...
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı bankada 18.10.1999 tarihinde çalışmaya başladığını, müvekkilinin 16 yıl boyunca başarılı çalışmaları sonucunda sürekli terfiler aldığını, müvekkilinin Kaynarca Şubesinde çalıştığı dönemde 2015 Nisan ayında şube müşterilerinden Metin’in şube içinde menfaat karşılığı müşterilere çek karnesi tahsis edildiği yönünde söylentiler olduğunu ilettiğini, bunun üzerine 2 ay ön işe giren Mesut isimli personelden şüphelenildiği ve bu personelin iş akdinin 2015 yılı Mayıs ayında fesih edildiğini, müvekkilinin de Haziran 2015 ayında.....atandığını, müvekkilin iş akdinin 10.08.2015 tarihinde geçersiz ve hukuka aykırı bir bildirim ile İş Kanunu 25/II-e maddesine istinaden tazminatsız olarak fesih edildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğinin tespitini, müvekkilin işe iadesini ve yasal sonuçlarına hükmedilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 18.10.1999 tarihinde işe başladığını, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesi uyarınca geçerli nedenlerle iş akdinin 10.08.2015 tarihinde fesih edildiğini, davacı işçinin en son Sultanbeyli şube işletme portföy müşteri ilişkileri yetkilisi olarak görev yaptığını, davacının iş akdinin Teftiş Kurulu Soruşturması ve Disiplin Komitesi toplantı tutanağına göre toplam 917.827 TL. tutarında kredi riskine yol açılması nedeniyle İş Kanununun 25/II-e ve İKY 9.2.3.R m. ve 9.2.3.g maddesine göre ihbarsız-tazminatsız olarak fesih edildiğini, müfettiş raporunda bir kısım müşterilerin kredilerinin teminatına hatır çeki alındığı yönünde şüphe uyandığını, teminat niteliği şüpheli bulunan toplam kredi tutarının 917.827 TL olduğunu, netice itibariyle müvekkil bankanın yaptığı feshin usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, müfettiş raporunda teminatı alınan çeklerin hatır çeki olduğundan şüphelenildiği ancak somut herhangi bir veriye dayanılmadığı, davacının iş akdinin çok eski tarihlerde verilen disiplin cezalarına dayandırılmış olması ve fesih gerekçelerine ilişkin herhangi bir somut veri olmadığı, davalı bankanın maddi kaybı olduğunun ispat edilemediği ve isnat edilen hususlardan dolayı davacının maddi menfaat sağladığına dair bir delil olmadığı, davacının iş akdinin davalı banka tarafından geçersiz nedenle feshedildiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta, davalı işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından Mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetli olup, davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak davacı işçinin davalıya ait işyerinde 18.10.1999-10.08.2015 tarihleri arasında çalıştığı, kıdeminin 15 yıldan fazla olduğu dikkate alındığında kıdemine ve fesih nedenine göre mahkemece işe başlatmama tazminatının davacının 7 aylık ücreti tutarında belirlenmesi doğru bulunmamıştır. Bu tazminatın davacının 6 aylık ücreti tutarında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
4857 sayılı İş Yasası'nın 20/3 maddesi uyarınca, Dairemizce hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi ve fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacının işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 35,90 TL karar harcından peşin harcın mahsubu ile bakiye 08,20 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Davacı tarafından yapılan 494,00 TL. yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre belirlenen 2.180,00 TL. vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
8-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgiliye iadesine,
Kesin olarak 18.01.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
....
'İçtihat Metni'
...
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı bankada 18.10.1999 tarihinde çalışmaya başladığını, müvekkilinin 16 yıl boyunca başarılı çalışmaları sonucunda sürekli terfiler aldığını, müvekkilinin Kaynarca Şubesinde çalıştığı dönemde 2015 Nisan ayında şube müşterilerinden Metin’in şube içinde menfaat karşılığı müşterilere çek karnesi tahsis edildiği yönünde söylentiler olduğunu ilettiğini, bunun üzerine 2 ay ön işe giren Mesut isimli personelden şüphelenildiği ve bu personelin iş akdinin 2015 yılı Mayıs ayında fesih edildiğini, müvekkilinin de Haziran 2015 ayında.....atandığını, müvekkilin iş akdinin 10.08.2015 tarihinde geçersiz ve hukuka aykırı bir bildirim ile İş Kanunu 25/II-e maddesine istinaden tazminatsız olarak fesih edildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğinin tespitini, müvekkilin işe iadesini ve yasal sonuçlarına hükmedilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 18.10.1999 tarihinde işe başladığını, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesi uyarınca geçerli nedenlerle iş akdinin 10.08.2015 tarihinde fesih edildiğini, davacı işçinin en son Sultanbeyli şube işletme portföy müşteri ilişkileri yetkilisi olarak görev yaptığını, davacının iş akdinin Teftiş Kurulu Soruşturması ve Disiplin Komitesi toplantı tutanağına göre toplam 917.827 TL. tutarında kredi riskine yol açılması nedeniyle İş Kanununun 25/II-e ve İKY 9.2.3.R m. ve 9.2.3.g maddesine göre ihbarsız-tazminatsız olarak fesih edildiğini, müfettiş raporunda bir kısım müşterilerin kredilerinin teminatına hatır çeki alındığı yönünde şüphe uyandığını, teminat niteliği şüpheli bulunan toplam kredi tutarının 917.827 TL olduğunu, netice itibariyle müvekkil bankanın yaptığı feshin usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, müfettiş raporunda teminatı alınan çeklerin hatır çeki olduğundan şüphelenildiği ancak somut herhangi bir veriye dayanılmadığı, davacının iş akdinin çok eski tarihlerde verilen disiplin cezalarına dayandırılmış olması ve fesih gerekçelerine ilişkin herhangi bir somut veri olmadığı, davalı bankanın maddi kaybı olduğunun ispat edilemediği ve isnat edilen hususlardan dolayı davacının maddi menfaat sağladığına dair bir delil olmadığı, davacının iş akdinin davalı banka tarafından geçersiz nedenle feshedildiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta, davalı işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından Mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetli olup, davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak davacı işçinin davalıya ait işyerinde 18.10.1999-10.08.2015 tarihleri arasında çalıştığı, kıdeminin 15 yıldan fazla olduğu dikkate alındığında kıdemine ve fesih nedenine göre mahkemece işe başlatmama tazminatının davacının 7 aylık ücreti tutarında belirlenmesi doğru bulunmamıştır. Bu tazminatın davacının 6 aylık ücreti tutarında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
4857 sayılı İş Yasası'nın 20/3 maddesi uyarınca, Dairemizce hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi ve fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacının işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 35,90 TL karar harcından peşin harcın mahsubu ile bakiye 08,20 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Davacı tarafından yapılan 494,00 TL. yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre belirlenen 2.180,00 TL. vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
8-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgiliye iadesine,
Kesin olarak 18.01.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
....