9. Hukuk Dairesi 2020/6767 E. , 2020/13404 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
9. Hukuk Dairesi 2020/6767 E. , 2020/13404 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde duruşmalı olarak davalılardan ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. ile dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacının, davalı ... A.Ş.'nin ... Ltd. Şti.'ye ait ... Mah. ... cad. Ulus-İstanbul adresinde bulunan ... Konutlarının inşa edilmesi projesinde iş sağlığı ve güvenliği sorumlusu olarak 01.08.2009-31.01.2012 tarihleri arasında çalıştığını, iş akdine haksız ve yersiz olarak son verildiğini, son ücretinin aylık net 1.400,00 TL olup, haftanın 6 günü 08.00-19.00 saatleri arasında çalıştığın, pazar günleri de şantiyede çalışma olduğundan müvekkilinin de işi gereği çalışmasını sürdürdüğünü, dini bayramlar hariç tüm ulusal bayramlarda çalıştığını, işyerinde yemek ve servis mevcut olup, yol parası olarak akbil verildiğini iddia ederek davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 08.05.2012 havale tarihli dilekçesinde özetle müvekkilinin davalı ... A.Ş.'nin ... Ltd. Şti.'ye ait ... Matı. ... Cad. Ulus-İstanbul adresinde mukim ... Konutlarının inşa edilmesi projesinde çalıştığını, bu konutların davalı ... Ltd. Şti.'ne ait olduğunun davalının cevap dilekçesinde ikrar edildiğini, müvekkilinin çalıştığı konutların davalı şirket ... Ltd. Şti.'ye ait olduğunu çalışma ortamından öğrendiğini, davalı ... Ltd. Şti.'nin cevap dilekçesi ekinde konutların yapımına ilişkin sözleşme sunduğunu, bu sözleşmenin 2.2 maddesinde “İşveren kapsamı madde 3'de tarif edilen işi ihaleye koyan ...-Sarutıan olarak anılan aşağıdaki hisseleri ve isimleri verilen şirketlerdir. Bu şirketler 1-... Uluslararası İnşaat ve Pazarlama A.Ş., 2-... Gayrimenkul Geliştirme İnş. Taah. ve Tic.A.Ş., 3-... Gayrimenkul Yatırım İnş. ve Tic. A.Ş., 4-... Gayrimenkul Yatırım İnş. Tic. A.Ş., veya yasal temsilcileri veya ardıllarıdır denildiğini, yine aynı sözleşmenin 2,4 nolu bendinde yüklenici firmanın ... İnş. Müh. Taah. ve Tic. A.Ş. olduğunun belirtildiğini, davalı ... Ltd. Şti.'nin cevap dilekçesinde bahsettiğinin aksine asıl işveren hisseleri oranında yukarıda yazılı 4 şirket ve ardılları olan davalı ... Ltd. Şti. olup, alt işverenin ise ... İnş. Müh. Taah. ve Tic. A.Ş. olduğunu, davalı şirketin ticaret sicil kayıttan incelendiğinde ortaklarının sözleşmede yazılı diğer 4 şirketin ortaklarıyla aynı olup, ... Gayrimenkul Yatırım Inş.Tic.A.Ş. ile aynı adresde bulunduğunun görülecek olduğunu, davalı ... Ltd. Şti.'nin sözleşmede yazılı 4 şirket ve ... A.Ş.'nin müvekkilinin haki ve alacaklarına karşı müşterek ve müteselsil sorumlu okluğunu,dava açılmadan evvel müvekkilinin elinde sözleşme olmadığından asıl işverenlerin ortaklık payını ve tam adlarını bilmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle davalıların teşekkülünün eksik kaldığını, HUMK md. 124 uyarınca hali hazırdaki davalılar baki kalmakla birlikte ortaklık durumlarını yeni öğrendikleri isim ve adresleri yazılı 4 şirketinde projedeki payları oranında davalı sıfatıyla yargılamaya katılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. vekili, Mahkemece davacı ile ilgili işyeri kayıtlarının talep edildiğini, işyeri sicil kayıtlarının tetkikinde ... adlı bir personelin müvekkili şirket bünyesinde çalışmadığının tespit edildiği, bu edenle ilgili şahsın herhangi bir özlük dosyası da bulunmadığından istenen belgelerin sunulamadığının bildirildiğini, dava dilekçesinde davacının çatıştığı işyerinin ... İnşaat A.Ş. bildirildiği halde müvekkili şirkete de haksız ve hukuku aykırı biçimde davalı sıfatı ile husumet yöneltildiğini, davacı ile müvekkili ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. arasında işçi-işveren ilişkisi bulunmadığını, müvekkili şirketin huzurdaki davada davalı sıfatı bulunmadığından pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, bu itirazlarından vazgeçtiği anlamında olmamak kaydı ile davanın esas yönünden beyanlarının ise davacının 01.08.2009 tarihli ile 31.01.2012 tarihleri arasında çalıştığını iddia etmekte ise de müvekkili şirketin 09.03.2012 tarihleri arastada tescil yapılarak kurulduğunu, davacının husumet yönelttiği davalı ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Tic. A.Ş.'nin davacının asıl işvereni olup, bu işveren ile ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Tic. A.Ş.'nin ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Tic. A.Ş., ... Uluslar arası İnşaat Turizm ve Pazarlama A.Ş. ve ... Gayrimenkul Geliştirme İnşaat Taahhüt ve Tic. A.Ş. unvanlı arsa sahibi kiler ile davalı işveren ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Tic. A.Ş. arasında 10 Temmuz 2009 tarihinde imza edilen ...-... Ulus ... A+ Konutları yapım işleri sözleşmesi ile inşaat yapım işinin tamamını üst işveren olarak ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Ticaret A.Ş.'ye anahtar teslimi olarak ihale edildiğini, müvekkili şirket ile İş Kanunu md. 2/6 kapsamında sorumluluk yüklenebilecek nitelikte asıl işveren-alt işveren ilişkisi de bulunmadığını, ... İnşaat A.Ş.'nin işin yapımını akdetmiş olduğu alt taşeronluk sözleşmeleri ile çeşitli alt işverenlere bıraktığını, asıl işveren ile ihale makamı arasında akdedilen tüm sözleşmelerin yüklenicinin akde aykırı ve kusurlu davranışları neticesinde 17.02.2012 tarihli ihtarname ile feshedildiğini, bu fesihten sonra müvekkilinin söz konusu işyerinde faaliyete başladığını, halen söz konusu şantiyede işten el çektirilen ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Tic. A.Ş.'nin hiçbir işçisinin çalışmadığını, şantiyeden tahliye edilen bu şirkete ait herhangi bir mal varlığının da bulunmadığını bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep ve savunduğunu, davalı vekili davaya dahil edilen şirketler vekili olarak da verdiği 06.06.2012 havale tarihli dilekçesi ile, davacı ile müvekkili ... Ltd. Şti. arasında işçi işveren ilişkisinin bulunmadığını, davacının dava ile ileri sürdüğü taleplerin tek muhatabının davalı ... İnşaat A.Ş. olduğunu, davacının 08.05.2012 tarihli dilekçesi ile dava konusu ettiği alacaklardan müvekkili şirketlerin davaya davalı sıfatıyla dahil edilmesinin HUMK'un 124/1. maddesinde belirtildiği üzere ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkün olduğunu, müvekkili davalı ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Tic. Ltd. Şti.'nin izni ve muvafakatinin bulunmadığını, dahili dava sıfatıyla müvekkili arsa sahibi dört şirkete dava dilekçesinin tebliğinin usul ve yasaya aykırı bulunduğunu, davanın taraflarının ıslah yolu ile dahi değiştirilemeyeceğini, zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayan dava konusu istem nedeniyle davaya dahil edilmesi talep edilen arsa sahibi müvekkili dört şirket yönünden davacı talebinin reddi gerektiğini, davalı ... İnşaat A.Ş.'nin hem davacının asıl işvereni, hem de Ulus ... projesinin üst işvereni olduğunu, arsa sahibi dört şirketin üst işveren sıfatının olmadığı, bu dört şirketin arsanın maliki ve ihale makamı şirketler olduğu, asıl ve üst işverenin davalı ... A.Ş. olduğunun dosyaya ibraz edilen deliller ile sabit olduğunu, esas bakımından ise, önceki savunmalarının bu 4 şirket içinde geçerli olduğunu, müvekkili şirketlerin arazi maliki ve inşaat yapım işini ihale eden dışında başkaca bir sıfatlarının bulunmadığını, işin anahtar teslimi verildiğini, arsa maliki olunması ile üst işveren olunması hususunun birbirinden farklı iki kavram olduğunu, davalı ... şirketinin kuruluş tarihinin 09.03.2012 olduğunu, fesih tarihinin 30.01.2012 olduğunu bildirerek müvekkili ... Tic. Ltd. Şti. açısından davanın reddine, davalı tarafından 08.05.2012 tarihli dilekçe ile davaya davalı sıfatıyla dahil edilmeleri talep edilen şirketler açısından dahili dava isteminin reddine, davacının dahili dava isteminin kabulü halinde müvekkili şirketler açısından davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... İnşaat Mühendislik Taah. ve Tic. A.Ş. vekili, 02/05/2012 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti. isimli şirketin aslen var olmadığından usulen itiraz ettiklerini, görülen davalı şirketin var olmaması halinde davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemenin Üsküdar İş Mahkemeleri olduğunu, işçi alacakları bakımından sundukları delil ve belgeler incelendiğinde açılan davanın haksız ve mesnetsiz olduğunun görülecek olduğunu bildirerek öncelikle yetki itirazlarının kabulüne, dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesine haksız davanın reddine karar verilmesini talep ve savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece bozma ilamı üzerine davalı ve dahili davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz :
Karar, davalılardan ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. ile dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Davalı ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. temyizi yönünden
Her ne kadar Dairemizin 2016/8584 Esas, 2019/19835 Karar sayılı ilamında davacının işçilik alacaklarından davalı şirketin de sorumlu olduğuna yönelik bozma kararı verilmiş ise de Dairemizce daha önce verilen bozma ilamı maddi hataya dayalı olup Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun kökleşmiş içtihatları maddi hataya dayanan bozma ya da onama ilamının usulü kazanılmış hak oluşturmayacağı yönündedir.(Yargıtay HGK. 17.01.2007 gün 2007/ 9-13 E, 2007/ 17 K. Yargıtay HGK. 25.06.2008 gün 2008/11-448 E, 2008/ 454 K.). Ayrıca belirtmek gerekir ki, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 04.02.1959 gün ve 1957/13 Esas, 1959/5 Karar, ve 09.05.1960 gün ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtay’ca maddi hata sonucu verilen bir karara yerel mahkemece uyulmasına karar verilmesi halinde dahi usulü kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtay’ın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür. Bu karar uyarınca maddi hataya dayanan bozmaya uyulmakla usuli müktesep hak doğmayacağından davalı şirketin borçları üstlenebilmesi için tüzel kişilik kazanması gerektiğinden dosya kapsamından davacının iş akdini feshinden sonra kurulduğu anlaşılan davalı şirketin davacının davaya konu ücret alacaklarından sorumlu tutulamayacağı sonucuna varılarak davanın bu şirket yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekmektedir.
2-Dahili davalılar ... Uluslararası İnşaat Turizm ve Pazarlama A.Ş., ... Gayrimenkul Geliştirme İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş., ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Ticaret A.Ş. ve ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Ticaret A.Ş.'nin temyizi yönünden
Davacı dava dilekçesinde davalı olarak ... İnş. Müh. Taah. ve Tic. A.Ş. ve ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti.'yi bildirmiştir. Dosyaya sonradan ibraz ettiği dilekçesinde konut yapımına ilişkin sözleşmenin tarafları olan diğer davalıların da işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu iddia ederek HMK'nın 124. maddesi gereğince yargılamaya dahil edilmelerini talep etmiştir.
Davanın tarafları davacı ve dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen gerçek ya da tüzel kişidir.
Davanın nasıl açılacağı HMK'da belirtilmiştir. Davanın usule uygun açılıp, açılmadığı Mahkemece re’sen denetlenmesi gereken bir husustur.
Hem 1086 sayılı HUMK da hem de 6100 sayılı HMK da zorunlu dava arkadaşlığı dışında davaya dahili dava yolu ile davalı ithali mümkün değildir.
Dava dilekçesinde davalı gösterilmeyen gerçek yada tüzel kişinin mecburi dava arkadaşlığı dışında davaya dahil edilmesi usule aykırıdır.
HMK’nun 124. maddesi, belirli şartlarda tarafın değiştirilmesine imkan tanıyan bir madde olup, mevcut taraf çıkartılmadan, davaya ilave davalı eklenmesine cevaz veren bir madde değildir. Bu nedenle somut uyuşmazlıkta, HMK’nun 124. maddesinin uygulanma imkanı bulunmadığı gibi davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı da olmadığından dava dilekçesinde davalı olarak gösterilmeyen, aleyhlerine usulüne uygun dava açılmayan ... Uluslararası İnşaat ve pazarlama A.Ş., ... Gayrimenkul Geliştirme İnş.Taah. ve Tic. A.Ş., ... Gayrimenkul Geliştirme İnş. ve Tic. A.Ş. ve ... Gayrimenkul Yatırım İnş.Tic. A.Ş.’nin dahili dava yolu ile davaya dahil edilmesi ve aleyhlerinde hüküm kurulması usule aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 26/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde duruşmalı olarak davalılardan ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. ile dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacının, davalı ... A.Ş.'nin ... Ltd. Şti.'ye ait ... Mah. ... cad. Ulus-İstanbul adresinde bulunan ... Konutlarının inşa edilmesi projesinde iş sağlığı ve güvenliği sorumlusu olarak 01.08.2009-31.01.2012 tarihleri arasında çalıştığını, iş akdine haksız ve yersiz olarak son verildiğini, son ücretinin aylık net 1.400,00 TL olup, haftanın 6 günü 08.00-19.00 saatleri arasında çalıştığın, pazar günleri de şantiyede çalışma olduğundan müvekkilinin de işi gereği çalışmasını sürdürdüğünü, dini bayramlar hariç tüm ulusal bayramlarda çalıştığını, işyerinde yemek ve servis mevcut olup, yol parası olarak akbil verildiğini iddia ederek davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 08.05.2012 havale tarihli dilekçesinde özetle müvekkilinin davalı ... A.Ş.'nin ... Ltd. Şti.'ye ait ... Matı. ... Cad. Ulus-İstanbul adresinde mukim ... Konutlarının inşa edilmesi projesinde çalıştığını, bu konutların davalı ... Ltd. Şti.'ne ait olduğunun davalının cevap dilekçesinde ikrar edildiğini, müvekkilinin çalıştığı konutların davalı şirket ... Ltd. Şti.'ye ait olduğunu çalışma ortamından öğrendiğini, davalı ... Ltd. Şti.'nin cevap dilekçesi ekinde konutların yapımına ilişkin sözleşme sunduğunu, bu sözleşmenin 2.2 maddesinde “İşveren kapsamı madde 3'de tarif edilen işi ihaleye koyan ...-Sarutıan olarak anılan aşağıdaki hisseleri ve isimleri verilen şirketlerdir. Bu şirketler 1-... Uluslararası İnşaat ve Pazarlama A.Ş., 2-... Gayrimenkul Geliştirme İnş. Taah. ve Tic.A.Ş., 3-... Gayrimenkul Yatırım İnş. ve Tic. A.Ş., 4-... Gayrimenkul Yatırım İnş. Tic. A.Ş., veya yasal temsilcileri veya ardıllarıdır denildiğini, yine aynı sözleşmenin 2,4 nolu bendinde yüklenici firmanın ... İnş. Müh. Taah. ve Tic. A.Ş. olduğunun belirtildiğini, davalı ... Ltd. Şti.'nin cevap dilekçesinde bahsettiğinin aksine asıl işveren hisseleri oranında yukarıda yazılı 4 şirket ve ardılları olan davalı ... Ltd. Şti. olup, alt işverenin ise ... İnş. Müh. Taah. ve Tic. A.Ş. olduğunu, davalı şirketin ticaret sicil kayıttan incelendiğinde ortaklarının sözleşmede yazılı diğer 4 şirketin ortaklarıyla aynı olup, ... Gayrimenkul Yatırım Inş.Tic.A.Ş. ile aynı adresde bulunduğunun görülecek olduğunu, davalı ... Ltd. Şti.'nin sözleşmede yazılı 4 şirket ve ... A.Ş.'nin müvekkilinin haki ve alacaklarına karşı müşterek ve müteselsil sorumlu okluğunu,dava açılmadan evvel müvekkilinin elinde sözleşme olmadığından asıl işverenlerin ortaklık payını ve tam adlarını bilmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle davalıların teşekkülünün eksik kaldığını, HUMK md. 124 uyarınca hali hazırdaki davalılar baki kalmakla birlikte ortaklık durumlarını yeni öğrendikleri isim ve adresleri yazılı 4 şirketinde projedeki payları oranında davalı sıfatıyla yargılamaya katılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. vekili, Mahkemece davacı ile ilgili işyeri kayıtlarının talep edildiğini, işyeri sicil kayıtlarının tetkikinde ... adlı bir personelin müvekkili şirket bünyesinde çalışmadığının tespit edildiği, bu edenle ilgili şahsın herhangi bir özlük dosyası da bulunmadığından istenen belgelerin sunulamadığının bildirildiğini, dava dilekçesinde davacının çatıştığı işyerinin ... İnşaat A.Ş. bildirildiği halde müvekkili şirkete de haksız ve hukuku aykırı biçimde davalı sıfatı ile husumet yöneltildiğini, davacı ile müvekkili ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. arasında işçi-işveren ilişkisi bulunmadığını, müvekkili şirketin huzurdaki davada davalı sıfatı bulunmadığından pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, bu itirazlarından vazgeçtiği anlamında olmamak kaydı ile davanın esas yönünden beyanlarının ise davacının 01.08.2009 tarihli ile 31.01.2012 tarihleri arasında çalıştığını iddia etmekte ise de müvekkili şirketin 09.03.2012 tarihleri arastada tescil yapılarak kurulduğunu, davacının husumet yönelttiği davalı ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Tic. A.Ş.'nin davacının asıl işvereni olup, bu işveren ile ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Tic. A.Ş.'nin ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Tic. A.Ş., ... Uluslar arası İnşaat Turizm ve Pazarlama A.Ş. ve ... Gayrimenkul Geliştirme İnşaat Taahhüt ve Tic. A.Ş. unvanlı arsa sahibi kiler ile davalı işveren ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Tic. A.Ş. arasında 10 Temmuz 2009 tarihinde imza edilen ...-... Ulus ... A+ Konutları yapım işleri sözleşmesi ile inşaat yapım işinin tamamını üst işveren olarak ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Ticaret A.Ş.'ye anahtar teslimi olarak ihale edildiğini, müvekkili şirket ile İş Kanunu md. 2/6 kapsamında sorumluluk yüklenebilecek nitelikte asıl işveren-alt işveren ilişkisi de bulunmadığını, ... İnşaat A.Ş.'nin işin yapımını akdetmiş olduğu alt taşeronluk sözleşmeleri ile çeşitli alt işverenlere bıraktığını, asıl işveren ile ihale makamı arasında akdedilen tüm sözleşmelerin yüklenicinin akde aykırı ve kusurlu davranışları neticesinde 17.02.2012 tarihli ihtarname ile feshedildiğini, bu fesihten sonra müvekkilinin söz konusu işyerinde faaliyete başladığını, halen söz konusu şantiyede işten el çektirilen ... İnşaat Mühendislik Taahhüt ve Tic. A.Ş.'nin hiçbir işçisinin çalışmadığını, şantiyeden tahliye edilen bu şirkete ait herhangi bir mal varlığının da bulunmadığını bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep ve savunduğunu, davalı vekili davaya dahil edilen şirketler vekili olarak da verdiği 06.06.2012 havale tarihli dilekçesi ile, davacı ile müvekkili ... Ltd. Şti. arasında işçi işveren ilişkisinin bulunmadığını, davacının dava ile ileri sürdüğü taleplerin tek muhatabının davalı ... İnşaat A.Ş. olduğunu, davacının 08.05.2012 tarihli dilekçesi ile dava konusu ettiği alacaklardan müvekkili şirketlerin davaya davalı sıfatıyla dahil edilmesinin HUMK'un 124/1. maddesinde belirtildiği üzere ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkün olduğunu, müvekkili davalı ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Tic. Ltd. Şti.'nin izni ve muvafakatinin bulunmadığını, dahili dava sıfatıyla müvekkili arsa sahibi dört şirkete dava dilekçesinin tebliğinin usul ve yasaya aykırı bulunduğunu, davanın taraflarının ıslah yolu ile dahi değiştirilemeyeceğini, zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayan dava konusu istem nedeniyle davaya dahil edilmesi talep edilen arsa sahibi müvekkili dört şirket yönünden davacı talebinin reddi gerektiğini, davalı ... İnşaat A.Ş.'nin hem davacının asıl işvereni, hem de Ulus ... projesinin üst işvereni olduğunu, arsa sahibi dört şirketin üst işveren sıfatının olmadığı, bu dört şirketin arsanın maliki ve ihale makamı şirketler olduğu, asıl ve üst işverenin davalı ... A.Ş. olduğunun dosyaya ibraz edilen deliller ile sabit olduğunu, esas bakımından ise, önceki savunmalarının bu 4 şirket içinde geçerli olduğunu, müvekkili şirketlerin arazi maliki ve inşaat yapım işini ihale eden dışında başkaca bir sıfatlarının bulunmadığını, işin anahtar teslimi verildiğini, arsa maliki olunması ile üst işveren olunması hususunun birbirinden farklı iki kavram olduğunu, davalı ... şirketinin kuruluş tarihinin 09.03.2012 olduğunu, fesih tarihinin 30.01.2012 olduğunu bildirerek müvekkili ... Tic. Ltd. Şti. açısından davanın reddine, davalı tarafından 08.05.2012 tarihli dilekçe ile davaya davalı sıfatıyla dahil edilmeleri talep edilen şirketler açısından dahili dava isteminin reddine, davacının dahili dava isteminin kabulü halinde müvekkili şirketler açısından davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... İnşaat Mühendislik Taah. ve Tic. A.Ş. vekili, 02/05/2012 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti. isimli şirketin aslen var olmadığından usulen itiraz ettiklerini, görülen davalı şirketin var olmaması halinde davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemenin Üsküdar İş Mahkemeleri olduğunu, işçi alacakları bakımından sundukları delil ve belgeler incelendiğinde açılan davanın haksız ve mesnetsiz olduğunun görülecek olduğunu bildirerek öncelikle yetki itirazlarının kabulüne, dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesine haksız davanın reddine karar verilmesini talep ve savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece bozma ilamı üzerine davalı ve dahili davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz :
Karar, davalılardan ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. ile dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Davalı ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. temyizi yönünden
Her ne kadar Dairemizin 2016/8584 Esas, 2019/19835 Karar sayılı ilamında davacının işçilik alacaklarından davalı şirketin de sorumlu olduğuna yönelik bozma kararı verilmiş ise de Dairemizce daha önce verilen bozma ilamı maddi hataya dayalı olup Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun kökleşmiş içtihatları maddi hataya dayanan bozma ya da onama ilamının usulü kazanılmış hak oluşturmayacağı yönündedir.(Yargıtay HGK. 17.01.2007 gün 2007/ 9-13 E, 2007/ 17 K. Yargıtay HGK. 25.06.2008 gün 2008/11-448 E, 2008/ 454 K.). Ayrıca belirtmek gerekir ki, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 04.02.1959 gün ve 1957/13 Esas, 1959/5 Karar, ve 09.05.1960 gün ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtay’ca maddi hata sonucu verilen bir karara yerel mahkemece uyulmasına karar verilmesi halinde dahi usulü kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtay’ın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür. Bu karar uyarınca maddi hataya dayanan bozmaya uyulmakla usuli müktesep hak doğmayacağından davalı şirketin borçları üstlenebilmesi için tüzel kişilik kazanması gerektiğinden dosya kapsamından davacının iş akdini feshinden sonra kurulduğu anlaşılan davalı şirketin davacının davaya konu ücret alacaklarından sorumlu tutulamayacağı sonucuna varılarak davanın bu şirket yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekmektedir.
2-Dahili davalılar ... Uluslararası İnşaat Turizm ve Pazarlama A.Ş., ... Gayrimenkul Geliştirme İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş., ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat ve Ticaret A.Ş. ve ... Gayrimenkul Yatırım İnşaat Ticaret A.Ş.'nin temyizi yönünden
Davacı dava dilekçesinde davalı olarak ... İnş. Müh. Taah. ve Tic. A.Ş. ve ... Gayrimenkul Yönetim İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti.'yi bildirmiştir. Dosyaya sonradan ibraz ettiği dilekçesinde konut yapımına ilişkin sözleşmenin tarafları olan diğer davalıların da işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu iddia ederek HMK'nın 124. maddesi gereğince yargılamaya dahil edilmelerini talep etmiştir.
Davanın tarafları davacı ve dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen gerçek ya da tüzel kişidir.
Davanın nasıl açılacağı HMK'da belirtilmiştir. Davanın usule uygun açılıp, açılmadığı Mahkemece re’sen denetlenmesi gereken bir husustur.
Hem 1086 sayılı HUMK da hem de 6100 sayılı HMK da zorunlu dava arkadaşlığı dışında davaya dahili dava yolu ile davalı ithali mümkün değildir.
Dava dilekçesinde davalı gösterilmeyen gerçek yada tüzel kişinin mecburi dava arkadaşlığı dışında davaya dahil edilmesi usule aykırıdır.
HMK’nun 124. maddesi, belirli şartlarda tarafın değiştirilmesine imkan tanıyan bir madde olup, mevcut taraf çıkartılmadan, davaya ilave davalı eklenmesine cevaz veren bir madde değildir. Bu nedenle somut uyuşmazlıkta, HMK’nun 124. maddesinin uygulanma imkanı bulunmadığı gibi davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı da olmadığından dava dilekçesinde davalı olarak gösterilmeyen, aleyhlerine usulüne uygun dava açılmayan ... Uluslararası İnşaat ve pazarlama A.Ş., ... Gayrimenkul Geliştirme İnş.Taah. ve Tic. A.Ş., ... Gayrimenkul Geliştirme İnş. ve Tic. A.Ş. ve ... Gayrimenkul Yatırım İnş.Tic. A.Ş.’nin dahili dava yolu ile davaya dahil edilmesi ve aleyhlerinde hüküm kurulması usule aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 26/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.