12. Hukuk Dairesi 2017/6172 E. , 2018/1904 K.

[İctihat]

12. Hukuk Dairesi 2017/6172 E. , 2018/1904 K.


'İçtihat Metni'

MAHKEMESİ :... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

26.09.2004 tarih ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna paralel olarak, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun temyiz ve karar düzeltmeye ilişkin hükümlerinde değişiklik yaparak istinaf ve temyiz ile ilgili hükümleri yeniden düzenleyen 18.03.2005 tarih ve 5311 sayılı Kanun ile İcra İflas Kanunu'na eklenen geçici 7.maddeye göre, 5311 sayılı Kanun hükümleri Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başladığı 20.07.2016 tarihinden sonra verilen kararlar hakkında uygulanır.
Şikayet ve talimat icra dosyalarının incelenmesinde;
- Satış kararında “satışa etki etmemek kaydıyla yeteri kadar satış ilanının hazırlanarak borçlu ve alacaklı vekiline tebliğine” karar verildiği, şikayetçi borçlu asile gönderilen satış ilanının 03.06.2016 tarihinde bila tebliğ iade edildiği, ihalenin 09.06.2016 tarihinde yapıldığı, şikayetçi borçlu vekilinin talimat icra dosyasından 21.06.2016 tarihinde fotokopi aldığı,
- Şikayetçi borçlu vekilinin, 01.07.2016 tarihinde, sair iddialarının yanında kıymet takdir raporu ve satış ilanının vekile tebliğ edilmemesinden dolayı icra mahkemesinden ihalenin feshi isteminde bulunduğu,
- ... 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 12.10.2016 tarih ve 2016/778 E. - 940 K. sayılı kararı ile, ihale tarihine göre şikayetin süresinde yapılmadığından bahisle istemin reddine karar verildiği,
-... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nin 08.12.2016 tarih ve 2016/148 E. - 153 K. sayılı kararı ile, satış ilanının borçlu şirkete tebliğ edilmediği, dolayısıyla şikayetin öğrenme tarihine göre süresinde yapıldığı gerekçesiyle şikayetçi borçlu iddialarının esastan incelenmesi amacıyla HMK.'nun 353/1-a.6. maddesi uyarınca,... 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 12.10.2016 tarih ve 2016/778 E. - 940 K. sayılı kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için mahkemesine iadesine karar verildiği,
- Dosyanın iade edildiği... 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nce yeniden yapılan yargılama neticesinde; 25.01.2017 tarih ve 2016/1290 E. - 2017/68 K. sayılı kararı ile; şikayetçi borçluya satış ilanının usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği gerekçesiyle ihalenin feshine karar verildiği,
- Takip alacaklısının istinaf başvurusu üzerine,... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nin 21.03.2017 tarih ve 2017/361 E. - 448 K. sayılı kararı ile; talimat icra dosyasına şikayetçi borçlu adına vekaletname konularak dosya fotokopisinin 21.06.2016 tarihinde alınması ile öğrenme tarihine göre ihalenin feshi isteminin süresinden sonra olduğu, ancak... Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nin 08.12.2016 tarih ve 2016/148 E. - 153 K. sayılı kararında ihalenin feshi isteminin süresinde olduğunun tespit edildiği ve bu karara karşı temyiz yoluna başvurulmadığından artık şikayetçi borçlu lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu, dolayısıyla ihalenin feshi isteminin süresinde yapıldığının kabulünün gerektiği, bu kabule göre işin esasının incelenmesinde, satış ilanının şikayetçi borçluya tebliğ edilmemesi nedeniyle de ihalenin feshine karar verilmesinin yerinde olduğu belirtilerek istinaf başvurusunun HMK.nun 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun duruşma yapılmadan verilecek kararları düzenleyen 353/1-a-6. maddesinde; ilk derece mahkemesince, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması halinde, Bölge Adliye Mahkemesince, işin esası incelenmeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verileceği hükmü düzenlenmiştir. Dolayısıyla HMK.'nun 353/1-a-6. maddesi gereğince verilen gönderme kararları nitelikleri itibariyle kesin olduklarından, temyizleri halinde işin esası incelenemeyeceğinden, gönderme kararının gerekçesini oluşturan vakıa yada vakıalar, bundan faydalanan taraf lehine usuli kazanılmış hak oluşturmayacağı gibi, aksinin kabulü halinde dahi kamu düzenine ilişkin olup re’sen gözetilmesi gereken ilkelerden olan hak düşürücü sürenin geçtiğinin sonradan anlaşıldığı hallerde de usuli kazanılmış haktan söz edilemez.
İİK’nun 134/2. maddesinde; “İhalenin feshini, Borçlar Kanunu'nun 226. maddesinde yazılı sebepler de dahil olmak üzere yalnız satış isteyen alacaklı, borçlu, tapu sicilindeki ilgililer ve pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak edenler yurt içinde bir adres göstermek koşuluyla icra mahkemesinden şikayet yoluyla ihale tarihinden itibaren yedi gün içinde isteyebilirler' hükmüne yer verilmiştir. Buna göre, ihalenin feshini isteme süresi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 281. maddesindeki (mülga 818 sayılı BK.'nun 226.maddesi) yazılı sebepler de dahil olmak üzere yedi gündür. Anılan süre hak düşürücü nitelikte olup, icra mahkemesi tarafından re'sen nazara alınmalıdır. Aynı maddenin 6. fıkrasında ise; “Satış ilanı tebliğ edilmemiş veya satılan malın esaslı vasıflarındaki hataya veya ihalede fesada bilahare vakıf olunmuşsa şikayet müddeti ıttıla tarihinden başlar. Şu kadar ki, bu müddet ihaleden itibaren bir seneyi geçemez” düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayda; şikayetçi borçlu vekilinin, 21.06.2016 tarihinde satışın yapıldığı talimat icra dosyası fotokopisini alması ile ihaleye dair usulsüzlüklere en geç bu tarih itibariyle muttali olduğunun kabulünün gerekeceği, bu tarihe göre de 7 gün içinde ihalenin feshi isteminde bulunması gerektiği, ancak iş bu şikayetin, 7 günlük süre geçirildikten sonra 01.07.2016 tarihinde yapıldığı görülmüştür.
O halde, ilk derece mahkemesince şikayetin süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup, bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılmasına ve ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca,... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin 21.03.2017 tarih ve 2017/361 E. - 2017/448 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA),... 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 25.01.2017 tarih ve 2016/1290 E. - 2017/68 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 26.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.