13. Hukuk Dairesi 2016/17721 E. , 2019/6458 K.
Gönderilme zamanı: 18 Kas 2021, 20:30
13. Hukuk Dairesi 2016/17721 E. , 2019/6458 K.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı emlak komisyoncusu olarak '... Gayrimenkul Danışmanlık Hizmetleri' unvanı ile faaliyet gösterdiğini, davalıya ait dairenin satışı için davalı ile arasında 13.11.2014 tarihli 'Gayrimenkulün Satılması Hakkında Komisyon Akdi' yapıldığını, bu sözleşme uyarınca söz konusu daireye 300.000,00 TL bedel karşılığı alıcı bulmak üzere pazarlama faaliyetlerini yapma işini üstlendiğini, satıcının da bu sözleşmeye göre hizmet karşılığında satış bedelinin %3'üne karşılık gelen meblağı komisyon ücreti olarak davacıya ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, sözleşme uyarınca satış 'sahibinden.com' sitesinde satış için gerekli faaliyetleri başlattığını, müşteri ... isimli şahsın davacıya e-mail göndererek daire hakkında bilgi alarak daireyi görmek istediğini, ...'e telefon açtığını ve şahsa ulaşamadığını, bu durumu da e-mail ile ilettiğini, daha sonrasında ...'ün e-mail göndererek davalı ile irtibat kurarak daireyi satın aldığını, ilanı kaldırmasını istediğini, böylece söz konusu daireyi bizzat davalının sattığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 2. maddesinde yer alan, 'Mülk sahibi veya vekili bu aşamadan sonra bu akdin konusu olan gayrimenkulün satılması için 3. bir gerçek veya tüzel kişi ile akit yapamaz ayrıca kendisi de satamaz.Aksi halde Emlak Komisyoncusuna satış bedelinin %6'sına karşılık gelen meblağı ödemeyi kabul ve taahhüt eder' hükmü uyarınca sözleşmede satış bedeli olarak belirlenen bedelin %6'sına tekabül eden 18.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı, Gayrimenkulün Satılması Hakkında Komisyon Akdi uyarınca kendisini devredışı bırakılarak gayrimenkulün satıldığı gerekçesiyle satış bedeli olarak belirlenen 300.000,00 TL'nin %6'sına tekabül eden miktarın davalıdan tahsili istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, Gayrimenkul Satılması Hakkında Mülk Sahibi ile Emlak Komisyoncusu Arasında Komisyon Akdi sözleşmesinin matbu olduğu, sözleşmede taraflarından mülk sahibinin sözleşmenin tanziminden sonra akdin konusu olan gayrimenkulün satılması için üçüncü bir gerçek ya da tüzel kişiyle akit yapamayacağı, kendisinin de satamayacağı, aksi halde satış bedelinin %6'sına karşılık gelen meblağı ödemek durumunda kalacağı konusundaki koşulların sözleşmedeki matbu bölümler arasında yer aldığı, davacı tarafça bu konuda davalının bilgilendirildiği konusunun ispat edilemediğini, davalının yeterli düzeyde Türkçe bilmediğini, tanık beyanlarına göre müzakerenin komisyon bedeli üzerinde yapıldığı, komisyon bedelinin %1 oranında indirim yapılacağı hususunda uzlaşılmasına rağmen sözleşmenin matbu kısmında yer alan bu oranın da değiştirilmediğini, davalının ana dilinin Türkçe olmaması nedeniyle resmi işlemlerinin tercüman vasıtasıyla yürüttüğü, taraflarca bu durumun bilindiği ve sözleşmedeki ceza koşuluna dair hükümlerin müzakere edilip bu şekilde davalı tarafından kabul iradesinin açıklanmadığını ve talep konusunun sözleşmedeki haksız şarta dayandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa ki; 6098 sayılı TBK’nın 520. maddesinde belirtildiği üzere, 'Simsarlık sözleşmesi, taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkanının hazırlanmasını ve bu sözleşmenin kurulması halinde aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması halinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir.' Yine 6098 sayılı TBK' nın 521. maddesi gereği de 'Simsar, ancak yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır.' denmektedir. Olayımızda taraflar arasında imzalanan 13.11.2014 tarihli 'Gayrimenkulün Satılması Hakkında Komisyon Akdi' nden sonra taşınmaz 05.12.2014 tarihinde dava dışı ...’e satılmış, davacının dava konusu satışın gerçekleşmesinden önce 24.11.2014 tarihli mesaj dışında alıcı ile bir irtibatı bulunmamıştır. BK 520. maddesi gereğine davacı simsarın, alıcı ile davalı taşınmaz malikini bir araya getirip akdin kurulmasına aracılık etmesi gerekir. Davacının tarafları bir araya getirip anlaştırdığını iddia ve ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, az yukarıda belirtilen hatalı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki, yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması usulün 438/son maddesi gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle yerel mahkemenin kararının gerekçesi yönünden düzeltilerek ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
'İçtihat Metni'
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı emlak komisyoncusu olarak '... Gayrimenkul Danışmanlık Hizmetleri' unvanı ile faaliyet gösterdiğini, davalıya ait dairenin satışı için davalı ile arasında 13.11.2014 tarihli 'Gayrimenkulün Satılması Hakkında Komisyon Akdi' yapıldığını, bu sözleşme uyarınca söz konusu daireye 300.000,00 TL bedel karşılığı alıcı bulmak üzere pazarlama faaliyetlerini yapma işini üstlendiğini, satıcının da bu sözleşmeye göre hizmet karşılığında satış bedelinin %3'üne karşılık gelen meblağı komisyon ücreti olarak davacıya ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, sözleşme uyarınca satış 'sahibinden.com' sitesinde satış için gerekli faaliyetleri başlattığını, müşteri ... isimli şahsın davacıya e-mail göndererek daire hakkında bilgi alarak daireyi görmek istediğini, ...'e telefon açtığını ve şahsa ulaşamadığını, bu durumu da e-mail ile ilettiğini, daha sonrasında ...'ün e-mail göndererek davalı ile irtibat kurarak daireyi satın aldığını, ilanı kaldırmasını istediğini, böylece söz konusu daireyi bizzat davalının sattığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 2. maddesinde yer alan, 'Mülk sahibi veya vekili bu aşamadan sonra bu akdin konusu olan gayrimenkulün satılması için 3. bir gerçek veya tüzel kişi ile akit yapamaz ayrıca kendisi de satamaz.Aksi halde Emlak Komisyoncusuna satış bedelinin %6'sına karşılık gelen meblağı ödemeyi kabul ve taahhüt eder' hükmü uyarınca sözleşmede satış bedeli olarak belirlenen bedelin %6'sına tekabül eden 18.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı, Gayrimenkulün Satılması Hakkında Komisyon Akdi uyarınca kendisini devredışı bırakılarak gayrimenkulün satıldığı gerekçesiyle satış bedeli olarak belirlenen 300.000,00 TL'nin %6'sına tekabül eden miktarın davalıdan tahsili istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, Gayrimenkul Satılması Hakkında Mülk Sahibi ile Emlak Komisyoncusu Arasında Komisyon Akdi sözleşmesinin matbu olduğu, sözleşmede taraflarından mülk sahibinin sözleşmenin tanziminden sonra akdin konusu olan gayrimenkulün satılması için üçüncü bir gerçek ya da tüzel kişiyle akit yapamayacağı, kendisinin de satamayacağı, aksi halde satış bedelinin %6'sına karşılık gelen meblağı ödemek durumunda kalacağı konusundaki koşulların sözleşmedeki matbu bölümler arasında yer aldığı, davacı tarafça bu konuda davalının bilgilendirildiği konusunun ispat edilemediğini, davalının yeterli düzeyde Türkçe bilmediğini, tanık beyanlarına göre müzakerenin komisyon bedeli üzerinde yapıldığı, komisyon bedelinin %1 oranında indirim yapılacağı hususunda uzlaşılmasına rağmen sözleşmenin matbu kısmında yer alan bu oranın da değiştirilmediğini, davalının ana dilinin Türkçe olmaması nedeniyle resmi işlemlerinin tercüman vasıtasıyla yürüttüğü, taraflarca bu durumun bilindiği ve sözleşmedeki ceza koşuluna dair hükümlerin müzakere edilip bu şekilde davalı tarafından kabul iradesinin açıklanmadığını ve talep konusunun sözleşmedeki haksız şarta dayandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa ki; 6098 sayılı TBK’nın 520. maddesinde belirtildiği üzere, 'Simsarlık sözleşmesi, taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkanının hazırlanmasını ve bu sözleşmenin kurulması halinde aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması halinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir.' Yine 6098 sayılı TBK' nın 521. maddesi gereği de 'Simsar, ancak yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır.' denmektedir. Olayımızda taraflar arasında imzalanan 13.11.2014 tarihli 'Gayrimenkulün Satılması Hakkında Komisyon Akdi' nden sonra taşınmaz 05.12.2014 tarihinde dava dışı ...’e satılmış, davacının dava konusu satışın gerçekleşmesinden önce 24.11.2014 tarihli mesaj dışında alıcı ile bir irtibatı bulunmamıştır. BK 520. maddesi gereğine davacı simsarın, alıcı ile davalı taşınmaz malikini bir araya getirip akdin kurulmasına aracılık etmesi gerekir. Davacının tarafları bir araya getirip anlaştırdığını iddia ve ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, az yukarıda belirtilen hatalı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki, yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması usulün 438/son maddesi gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle yerel mahkemenin kararının gerekçesi yönünden düzeltilerek ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.